کد مطلب: 30320
پنجشنبه ۲۴ مهر ۱۳۹۳ ساعت ۲۰:۳۸
درباره اشتباهات املایی در تابلوهای ایرانی؛
انگلیسی از نوع ایرانی!
علیرضا طالب زاده
فرض بفرمایید مسافری خارجی که به انگلیسی تسلط کافی دارد یا مسافری از یک کشور انگلیسی زبان از یکی از فرودگاه هایی که عنوان بین المللی را یدک می کشد مثلاً فرودگاه تبریز وارد کشور شود، پاسپورتش که مهر "ورود" خورد و از گیت گذشت وقتی می خواهد پاسپورتش را در کیف یا جیبش بگذارد دفعتاً چشمش به مهر ورود که روی یکی از صفحات پاسپورتش جا خوش کرده می خورد: به محض اینکه متوجه اشتباه املایی کلمه "ورود" که به صورت Entery حک شده است می شود "برداشت اول" او رقم می خورد.
با این برداشت ممکن است این مسافر در ذهن خود ایران را کشوری کم سواد تجسم کند که در آن کارها با نظم و ترتیب پیش نمی رود بل به اصطلاح دیمی جلو می رود و شاید همین اول سفر مخصوصاً بعد از دیدن ترجمه انگلیسی اخطارها و اطلاعیه هایی که ازدر و دیوار فرودگاه آویزان است و باعث سردرگمی و یا خنده او می شود به سرش بزند که مدت اقامت خود را مختصر کند.
با این مقدمه یا داستان نیمه واقعی و با توضیح اینکه ماجرای غلط املایی مهر ورود فرودگاه تبریز قسمت واقعی داستان می باشد و با امید به اینکه این مهر تا زمان نگارش این مختصر اصلاح شده باشد می پردازم به بقیه مطلب.
شاید یکی از شاخصه هایی که می توان در مقابل آنهایی که ادعا می کنند انگلیسی ایرانیها عالی است قرار داد و به آن استناد کرد همین انگلیسی از نوع ایرانی است که بیشتر شرکت ها، فرودگاه ها، سازمان ها، کارخانه ها و مراکز دولتی و خصوصی در ایران برای معرفی و عرضه خدمات، اجناس و کالاهای خود به جامعه جهانی یا مسافران خارجی استفاده می کنند. بررسی اجمالی این متن های انگلیسی حتی در هتل های پنج ستاره شهری مانند تهران و همچنین تابلوهای راهنما در شهرها و جاده ها علایمی از یک فاجعه انگلیسی را نشان می دهد. این نوع انگلیسی که ترجمه کلمه به کلمه و مستقیمی از متن های فارسی است و پر است از اشتباهات معنایی، هم آیی، ساختاری واملایی بیشتر انشای یک دانش آموز دبستانی را که زبان مادری اش فارسی نیست به ذهن متبادر می کند. نتیجه نسخه ای از انگلیسی است که بیشتر اسباب خنده، حیرانی و سردرگمی خواننده را فراهم می آورد تا دادن اطلاعات مفید. هنوز هم روی اتوبوس ها می توانGod Remember و Cooperative را معادلی برای کلمات "خداحافظی" و "تعاونی" مشاهده کرد. آگهی های انگلیسی بانک ها و دستورالعمل داروها که در داخل نوشته می شود و عنوان انگلیسی پشت جلد کتاب ها هم داستانی از این مقوله است.
دانشجویان رشته های مرتبطی مانند ترجمه یا زبانشناسی از این داده های مجانی می توانند چندین مقاله و پایان نامه تهیه کنند. پرواضح است که مشخصات و متن های روی کالاها تاثیر چشمگیری روی مشتری و انتخاب و قضاوت او دارد. برای مثال برای عرضه بهترین زعفران، کشمش یا چای جهان که در ایران تولید می شود علاوه بر فاکتور بسته بندی که اهمیت آن بر همگان هویداست و مدتها بحث روز بود و خود بحثی دیگر می طلبد لازم است دستورالعمل دم کردن چای ایرانی و یا زعفران و نیز نام کالا و سایر مشخصات به انگلیسی خوب و حداقل آبرومندانه، و نه خنده دار و با اغلاط املایی و دستوری فراوان، روی بسته حک شود. بهترین کتاب یا یک اثر خوب را اگر پر از غلط املایی بیابید نطرتان درباره آن منفی خواهد شد و از ارزش و اعتبار آن نزد شما کاسته می شود. یک اروپایی ممکن است از خرید یک بسته کوچک پسته ای که رویش پسته به صورت pistashio نوشته شده منصرف شود. موارد بیشماری از این دست می توان یافت. به عنوان مشت نمونه خروار کافی است نگاهی به مشخصات انگلیسی بسته یک کیک وطنی را که فرزندتان از فروشگاه سر کوچه خریده برداشته و مشخصات انگلیسیش را مطالعه فرمایید، یا بسته های شرکتی غذایی یا یک تولیدی پوشاک را که ادعا می کنند محصولات خود را به بیش از ۵۰ کشور جهان صادر می کنند ملاحظه فرمایید، یا به بخش انگلیسی وب سایت موسسات، شرکت ها و حتی دانشگاهها که مثلا برای پرستيژ به چند زبان و از جمله انگلیسی درج شده است سری بزنید اگر لینک شما را به صفحه "بزودی" یا "درحال ساختمان" هدایت نکند بیشترشان به انگلیسی فارسی شده که اشاره شد نوشته شده است. اما کمی آن طرف تر وضعیت به گونه ای دیگر است. کافی است چند روزی را در دوبی، استانبول؛ ابوظبی یا دهلی سپری کنید و یا سری به وب سایت شرکت های آنها برنید، یا انگلیسی اجناس و کالاهای ساخت آنها را بررسی کنید تا به فاصله بسیار زیاد انگلیسی آنها با خودمان پی ببرید. برای اینکه بحث را سیاسی نکنیم از انگلیسی دیپلمان هایمان حرفی به میان نخواهم آورد.
اما می توان چند راه حل آسان و کم هزینه را ارائه کرد که هم اندکی به بهبود صنعت توریسم و هم به بالا بردن کیفیت ظاهری کالاها و خدماتمان کمک کند: چه اشکالی دارد شرکتی که میلیاردها تومان درآمد دارد پنح شش میلیون تومان هزینه کند و چند دانشحو یا استاد زبان انگلیسی را به کار گیرد و به صورت حرفه ای انگلیسی خوب و استاندارد روی تولیدات خود حک کند. شاید این بهانه ای هم باشد برای ارتباط بین دانشگاه و صنعت و شرکت ها. شهرداری ها با پروژه های میلیاردی چرا نباید اندک هرینه ای برای بهبود وضعیت انگلیسی خنده دار تابلوهای خود بکنند تا مجبور نباشند برای معادل انگلیسی "فرمانداری" یا "استانداری"Governorship را انتخاب کنند؟ راه حل دیگر الگوبرداری از نمونه های خارجی مخصوصا کشورهای انگلیسی زبان است. شهرداری ها و هتل ها می توانند افرادی را به کشورهای خارجی اعزام کنند تا این افراد عملا تابلوهای راهنما و بروشورها را دیده و در هتل ها اقامت کرده و بعد از کسب تجربه و اطلاعات آنها را به کشور منتقل کنند. برای مثال شهرداری کلان شهرها می توانند به جایKeep America beautiful از Keep Iran beautiful! استفاده کنند. راه حل دیگر استفاده از گوگل و امکانات ترجمه آن است چرا که در مواردی ترجمه گوگل بهتر از از متن هایی است که درباره آنها بحث شد.