کد مطلب: 65420
سه شنبه ۲۰ آبان ۱۳۹۹ ساعت ۱۲:۱۱
آیا جنایات آل سعود مانع ادامه همکاری کاخ سفید با ریاض می شود؟
امریکایی‌ها تداوم قدرت بن سلمان را عاقلانه نمی دانند
یکی از مواردی که به‌جد می‌تواند سرنوشت خاندان سلمان به‌خصوص محمد بن‌سلمان را دستخوش تحولات بزرگ کند، امکان دست‌گذاشتن بایدن و دموکرات‌ها روی پرونده‌‌‌های ضدحقوق بشری در دستگاه حاکمه عربستان است. یکی از پرونده‌ها، مربوط به قتل پرسروصدای جمال خاشقجی، اپوزیسیون هیات حاکمه سعودی‌هاست که دو سال پیش در کنسولگری عربستان در ترکیه، به طرزی فجیع کشته شد. با وجود اینکه رسانه‌ها انگشت اتهام خود را به سمت بن‌سلمان نشانه گرفتند و اعلام کردند بن‌سلمان آمر اصلی این جنایت بوده، ترامپ در اظهاراتی ضمن حمایت از ولیعهد جوان، دلیل این حمایت را انتفاعات اقتصادی دریافتی از رژیم عربستان برشمرد. بعدها جان بولتون، مشاور اخراجی امنیت ملی ترامپ، در کتاب خاطرات خود درباره حمایت همه‌جانبه ترامپ از بن‌سلمان در ماجرای خاشقجی نوشت: «ترامپ برای فروش اسلحه، از بن‌سلمان حمایت کرد.» پس از بولتون، «باب وودوارد» خبرنگار مطرح واشنگتن‌پست نیز در کتاب خود به نقل از رییس‌جمهور آمریکا نوشت که ترامپ از ولیعهد جوان عربستان در برابر رسوایی ترور فجیع خاشقجی حمایت کرد.
با این حال، جو بایدن در همان زمان ضمن انتقاد از مواضع ترامپ در حمایت از ولیعهد سعودی، گفته‌‌‌های بن‌سلمان متهم اصلی قتل خاشقجی را «بهانه‌تراشی» قلمداد کرد. اکنون که بایدن به کاخ سفید راه یافته است، باید منتظر واکنش او به این پرونده باشیم. اخیرا خدیجه جنگیز، نامزد جمال خاشقجی نیز با اشاره به تاثیر حضور بایدن روی روشن شدن ابعاد قتل این نویسنده منتقد، تصریح کرد: «من از فرد پیروز انتظار دارم که موضع منصفانه‌ای را در این پرونده اتخاذ کند و خواستار تحقیقات شفاف و عادلانه از محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان شود.»
مورد ضدحقوق بشری دیگری که بالقوه قابلیت کن‌فیکون‌كردن سرنوشت سیاسی خاندان سلمان را دارد و می‌تواند مستمسک خوبی برای بایدن به‌منظور بهره‌برداری‌‌‌های سیاسی باشد، رقابت‌‌‌های ستیزه‌جویانه قدرت در سیستم حاکمه عربستان طی سال‌های گذشته است. محمد بن‌سلمان در این سال‌ها برای کنارزدن رقبای بالقوه و بالفعل خود، دست به تحرکات زیادی از جمله بازداشت و حتی اعدام مخالفان خود زده است. چند ماه پیش، شبکه خبری الجزیره با انتشار گزارشی درباره اختلافات محمد بن‌سلمان و محمد بن‌نایف، شاهزادگان کنونی و پیشین عربستان، اعلام کرد که اسناد وزارت دادگستری آمریکا نشان می‌دهد شاهزادگان دربار پادشاهی سعودی قصد دارند به شرکت‌های لابی‌كننده‌اي دست یابند که با دونالد ترامپ، رییس‌جمهور آمریکا ارتباط داشته باشند تا بتوانند به «ظلم سیاسی ولیعهد سعودی» علیه خودشان، پایان دهند. گزارش مزبور و گزارش‌هایی شبیه این نشان می‌دهند که واشنگتن در تعیین جانشینی ملک‌سلمان فرتوت و پا به سن گذاشته، تا چه حد می‌تواند تاثیرگذار باشد. با توجه به جاه‌طلبی‌‌‌های هزینه‌ساز محمد بن‌سلمان، چندان بیراه نیست اگر تصور شود دموکرات‌ها و در رأس آنها بایدن بخواهند برای تامین بی‌دردسر منافع خود در منطقه، از او بگذرند و دست روی محتمل‌ترین گزینه یعنی بن‌نایف بگذارند. در گفت‌وگو با سیدهادی سیدافقهی، کارشناس مسائل منطقه، به این پرسش مهم پاسخ دادیم که آیا سابقه سیاه حقوق بشری محمد بن‌سلمان، یقه او را خواهد گرفت و باعث خواهد شد تا ولیعهد پرشور سعودی، از اریکه قدرت بیفتد و جای خود را به گزینه‌‌ای معقول‌تر بدهد؟ گزینه‌‌ای که منافع آمریکا را احتمالا بی‌دردسر‌تر و بهینه‌‌تر تامین کند.
سیدهادی سیدافقهی در گفت‌وگو با خبرنگار «صبح‌نو» با بیان اینکه روسای‌جمهور دموکرات در آمریکا همواره از جنایت‌‌‌های آل‌سعود حمایت کرده‌اند، اظهار كرد: هر دو حزب جمهوری‌خواه و دموکرات در آمریکا، امثال عربستان و امارات و قطر را می‌دوشند اما جمهوری‌خواهان مثل ترامپ با زبان توهین و تحقیر می‌دوشند. وی افزود: محمد بن‌سلمان هر جنایتی که انجام داد از بازداشت و شکنجه و اخراج رقبای داخلی‌‌اش تا کشتن افراد در خارج، کک ترامپ هم گزیده نشد و حتی با وجود اعمال فشارها برای لغو قرارداد 110 میلیارد دلاری سلاح، او اعلام کرد که این کار خلاف عقل است چون اگر چنین کند، روس‌ها یا چینی‌ها آن قرارداد را از آمریکا خواهند گرفت. وی اضافه کرد: دموکرات‌ها نیز با ابزارهایی مثل حقوق بشر، آزادی احزاب، آزادی بیان، آزادی مطبوعات و حقوق زنان، عربستان را البته نه به وقاحت و دریدگی ترامپ و جمهوری‌خواهان می‌دوشند.
وی با اشاره به رویکرد دموکرات‌ها و بایدن در قبال محمد بن‌سلمان نیز گفت: ممکن است جو بایدن جنایت‌‌‌های بن‌سلمان را به رخش بکشد تا بتواند از این طریق، هم راحت‌‌تر باج بگیرد و هم اینکه اجازه ندهد تا او مثل گذشته کاملا مبسوط‌الید و قدرقدرت باشد. سیدافقهی با بیان اینکه محمد بن‌نایف گزینه مورد نظر دموکرات‌ها برای محدود‌کردن قدرت محمد بن‌سلمان است، افزود: بعد از اینکه چهره کریه بن‌سلمان برای عام و خاص مبرهن و روشن شد، آمریکایی‌ها فهمیدهاند که او ظرفیت پادشاهی عربستان آن هم به مدت 30 تا 40 سال آینده را ندارد و لذا تداوم قدرت او را عاقلانه نمی‌دانند. سیدافقهی تاکید کرد: بنابراین آمریکایی‌ها معتقدند که باید محمد بن‌سلمان کنار گذاشته شده و جایش محمد بن‌نایف بیاید چون این اولین‌بار در حاکمیت آل‌سعود است كه پدر و پسر از یک خانواده ولیعهد و پادشاه می‌شوند. توافق پس از عبدالعزیز این بود که هر کسی پادشاه شود، دیگر از آن خانواده ولیعهد انتخاب نشود.
این کارشناس مسائل منطقه گفت: دموکرات‌ها با وجود اینکه مثل جمهوری‌خواهان جنایتکارند اما عقلانی‌‌تر عمل می‌کنند و می‌خواهند در عربستان توازن ایجاد کنند چون فهمیدهاند سیاست‌‌‌های به‌اصطلاح اصلاح‌گرایانه بن‌سلمان از جمله باز‌کردن رقاص‌خانه‌ها و کاباره‌ها، دیگر جواب نمی‌دهد. سیدافقهی افزود: دموکرات‌ها اگر صددرصد بن‌سلمان را منزوی و مهار نکنند، حداقل در کنارش رقیبی سرسخت مثل احمد بن عبدالعزیز یا پسرعمویش محمد بن‌نایف را قرار خواهند داد.
سیدهادی سیدافقهی:
دموکرات‌ها اگر صددرصد بن‌سلمان را منزوی و مهار نکنند، حداقل در کنارش رقیبی سرسخت مثل احمد بن عبدالعزیز یا پسرعمویش محمد بن‌نایف را قرار
خواهند داد
