کد مطلب: 65419
سه شنبه ۲۰ آبان ۱۳۹۹ ساعت ۱۲:۱۱
شاخص کل بورس تهران با ریزش عمده شاخص‌های بورس به رنگ قرمز درآمد. این خبری است که هر روز از بازار سهام به گوش می‌رسد. متاسفانه در ماه‌های اخیر متولیان اقتصادی کشور و همچنین مدیران بازار سرمایه با تهییج مردم آنان را تشویق به ورود به بازار سرمایه پرداختند، بدون آنکه مشکلات زیرساختی و قوانین آن را اصلاح کنند. اوج تزریق هیجان در بازار سهام زمانی بود که متولیان بازار سرمایه شرط ورود به بازار سهام را داشتن کارت ملی اعلام کردند و این موضوع موجب شد تا سیلی از نقدینگی به سمت بازار سرمایه روانه شود. حال بازار سرمایه رها و به یک کوره پول‌سوزی تبدیل شده است که هیچ تغییر اقتصادی موجب رشد این بازار نمی‌شود، نه با افزایش نرخ دلار بالا می‌رود و نه با پایین آمدن آن.
در این میان روز گذشته نیز خبر آمد که دونالد ترامپ قصد دارد قبل از پایان دوره ریاست جمهوری و روی کار آمدن جو بایدن به‌دلیل نقض تحریم‌های آمریکا، بورس تهران را تحریم کند؛ چرا که میزبان چندین شرکت تحت تحریم است و از شرکت‌های متعلق به وزارت دفاع و سپاه پاسداران پشتیبانی می‌کند. علاوه بر آن با وجود تحریم‌ها، سرمایه‌گذاران خارجی در بورس تهران فعال هستند و گفته می‌شود ارزش سرمایه‌گذاری خارجی در شرکت‌های حاضر در بورس اوراق بهادار نزدیک به نیم میلیارد دلار رسیده است. اما این نخستین‌باری نیست که آمریکا صنعت فلزات ایران را مشمول تحریم می‌کند. اردیبهشت سال گذشته نیز دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، در فرمانی صنایع آهن، فولاد، آلومینیوم و مس ایران را با تحریم مواجه کرده بود تا بزرگترین منبع درآمد غیرنفتی ایران را از بین ببرد. از سوی دیگر به‌طور کلی تحولات اخیر بورس نشان داده که بازار سهام کشور دیگر چندان تحت تأثیر اخبار خارجی نیست و حتی تحولات منفی علیه ایران نیز نمی‌تواند به صورت بلندمدت بر عملکرد بورس تأثیر منفی بگذارد. برای بررسی آینده بورس با دو نفر از کارشناسان بازار سرمایه گفت‌وگو کرده‌ایم.
نقدشوندگی، نیاز امروز بورس کشور است
«سید‌مصطفی صفاری» کارشناس بازار سرمایه درگفت‌وگو با خبرنگار روزنامه «صبح‌نو» با بیان اینکه بازار بورس دچارشوک شده است، گفت: از زمانی که دولت وعده‌هایی برای بازار بورس داد خیلی عملی نشد مثل تزریق یک درصد از درآمد یا ورودی‌های صندوق توسعه ملی و یا دیگر موضوعات که دولت آن‌ها را اجرایی نکرد. اما از همه این‌ها که بگذریم، «خلاء اطلاعات» از شرکت‌هایی است که وارد بورس می‌شوند و بهتر است که روند فروش یا خریدها را پیش‌بینی کنند تا نبود اطلاعات در این باره موجب کاهش در بورس نشود.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه همزمان با گران شدن دلار برخی شرکت‌ها در بورس سود کردند، افزود: انتظار افزایش قیمت‌ها و بازگشت سرمایه موضوعاتی است که مخاطبان در بورس دنبال می‌کنند و برخی بودن ترامپ را به نفع دلار و گرانی سرمایه می‌دانستند اما با اعلام نتایج غیر رسمی انتخابات آمریکا، تاثیرش را در ارزان شدن برخی شاخص‌ها دیدیم. وی ادامه داد: اما چیزی که بازار بورس این روزها نیاز دارد «نقدشوندگی» است که بهتر است بالا رود. بهتر است سیاسیون ما نگاه‌شان به بالابردن نقدشوندگی باشد نه اینکه روی شاخص‌ها متمرکز شدند. در بازار بورس حتی بازار گرداندگان هم درخصوص نقد شوندگی خوب عمل نکردند. شرکتی که سال گذشته سود زیادی در سهامش داشته است اکنون با کاهش 40درصدی روبه‌رو شده است، این را باید دستگاه‌های نظارتی بررسی کنند و چرایی افزایش 100درصدی سال گذشته برخی شرکت‌ها و اکنون کاهش 40درصدی آن‌ها را جویا شوند. این نوع رشد و کاهش در بازار بورس نشان از این دارد که نهاد نظارت هم خوب به وظیفه خودش عمل نکرده است.
صفاری با اشاره به اینکه نبود نظارت خوب بر بورس، اعتماد مردم را نسبت به آن کاهش داده است، یادآور شد: کاهش یا افزایش برخی سهام‌ها مردم را به این فکر وا می‌دارد که این رفتارها شاید دستوری است.بهتر است دولت محترم با حسابرسی و شفافیت اطلاعات شرکت‌ها، اعتماد مردمی را نسبت به بورس افزایش دهد.
تحریم در بورس تاثیری ندارد
این کارشناس بازار بورس با اشاره به اینکه 6ماهه دوم سال شاخص‌های بورس مثبت می‌شود، تاکید کرد: اخیراً دونالد ترامپ صحبت از تحریم بورس کشورمان دارد. بورسی که قبلاً شرکت‌های پتروشیمی یا نفتی آن را تحریم کرده بود. این تلاش مذبوحانه‌ای است که دونالد ترامپ در هفته‌ها و روزهای آخر عمر سیاسی‌اش نسبت به تحریم بورس کشورمان صحبت می‌کند. بورس مثل بازار است و جریان دارد. بازار را که نمی‌تواند تحریم کند. صحبت ترامپ بیشتر شبیه جک است تا موضوعی جدید. نباید نگران اینگونه سخنان سخیف رییس‌جمهوری آمریکا بود. او می‌خواهد مردم را نسبت به بورس کم رغبت کند.
تولید‌کننده نیازمند تشویق است نه واسطه‌گر
«مهدی رادان»، کارشناس بازار سرمایه درگفت‌وگو با خبرنگار روزنامه «صبح‌نو» هم در این زمینه عنوان کرد: راهکارهایی که دولت برای بورس در نظر می‌گیرد بهتر است بلندمدت باشد تا سرمایه‌گذار را تشویق کند به فعالیت. متاسفانه در اقتصاد به‌گونه‌ای رفتار می‌شود که واسطه‌گر، پاداش می‌گیرد و تولید‌کننده، تنبیه می‌شود یعنی یک نوع مالیات از تولید‌کننده دریافت می‌شود ولی واسطه‌ها در بازارهای مختلف از نظارت یا مالیات دور هستند. این را در حوزه‌های مختلف بازرگانی یا عرصه تولید می‌بینیم. نهادهای کنترلی نظارت در بسترهای تولید یا وارد‌کننده اصلی وارد می‌شوند و سیاست‌هایی را اعمال می‌کنند که حاشیه سود آن بخش تولید را پایین می‌آورند ولی این نظارت در بخش‌های بعدی اقتصادی ادامه نمی‌یابد و دیده می‌شود که سود به واسطه‌ها بیشتر می‌رسد.
عملکرد بد نهاد نظارتی در بورس
وی با اشاره به اینکه بهتر است دولت راهکار بلند مدت در بورس و یا دیگر فعالیت‌های اقتصادی داشته باشد، تصریح کرد: بورس یک نهاد ناظری دارد که متاسفانه این نهاد ناظر با ابزارهایی که دارد اعمال نفوذ می‌کند و قیمت‌ها را دستکاری می‌کند. بهتر است بازار سرمایه نقد شوندگی را دنبال کند. نبود نقدشوندگی دارایی‌ها با این حجم نوسانات، کاستی‌هایی را رقم می زند. اگر اجازه دهند بازار به حال خودش باشد و آن را دستکاری نکنند دو هفته پرتلاطم را پشت سر می‌گذارد و بعد به تعادل و نرمال بودنش می‌رسد. برای سرمایه‌گذار صبوری که با اعداد و ارقام سهم می‌خرد باید گفت، اکنون بهتر است انتظار معقولی را نسبت به سهمش در فاصله زمانی بیش از دو هفته هیجانی داشته باشد.
