به گزارش خط نیوز به نقل از جهان نيوز: اولین چیزی که با شنیدن جنگ روایت ها به ذهن می رسد، موضوع مهم تولید محتوا و تبیین صحیح مسائل و موضوعات گوناگون اجتماعی، تاریخی، فرهنگی، اقتصادی و ... برای مردم است. یعنی در نگاه اول، اینگونه بر می آید که دشمن روایت می کند و ما هم روایت می کنیم و آنگاه ما باید سعی کنیم با ورود به موقع و بهره گیری از مستندات و استدلال قوی، روایت دشمن را کنار بزنیم.
اگر جنگ روایت ها را از این زوایه بنگریم، هر چند غلط نیست اما تمام ماجرا هم نیست! در حقیقت، در عصری که مردم در معرض بمباران اطلاعاتی هستند و ما با جنگ های ادراکی، شناختی روبرو هستیم، خطای راهبردی است که فقط از این منظر به جنگ روایت ها بنگریم. از همین رو، جنگ روایت ها را باید از دریچه پلتفرم ها و همچنین مدیریت میدانی نیز مشاهده کرد.
توضیح اول اینکه، اساساً محتوا را نمی توان جدای از پلتفرم های رسانه ای دید. پلتفرم های رسانه ای به دلیل سیاست حاکم بر آنها، قطعاً بر نوع روایت ها، تولید محتوا و مقدار ضریب دادن به محتوا مؤثر هستند. از یک روزنامه و سایت گرفته تا شبکه های اجتماعی، همگی در راستای سیاست های خاص خود، خبر یا تحلیل منتشر می کنند و اساساً هیچ رسانه ای در دنیا نمی تواند خنثی باشد.
این نکته از آن جهت مهم است که عده ای گمان می کنند که مثلاً در فضای اینستاگرام یا توییتر و فیسبوک، یک زمینِ برابر برای تولید محتوا وجود دارد و فقط یک چیز در آن کم است و آن هم تولید محتوا!
در اینکه قابلیت تولید محتوا در همه شبکه های شبکه ای اجتماعی وجود دارد، در آن شکی نیست، اما موضوع اصلی، نحوه برخورد صاحبان پلتفرم ها با روایت ها و نقش آنها در حذف یا جلوگیری از ضریب دهی به برخی محتواست.
برای نمونه، هنگام شهادت سپهبد حاج قاسم سلیمانی، در روزهای اولیه، با بمباران تولید محتوا از سوی ایرانیان روبرو بودیم، اما مدیریت شبکه های اجتماعی خارجی به سمتی حرکت کرد که این موضوع را سانسور کند و یا اگر هم به هر دلیلی نتوانست سانسور کند، حداقل جلوی ضریب دهی به روایت ها و تحلیل های مربوط به این اتفاق را بگیرد.
البته این موضوع، مختص به ما ایرانی ها هم نیست. جهت دهی یا تحریم روایت ها از سوی شبکه های اجتماعی آمریکایی باعث شد که دونالد ترامپ، رئیس جمهور اسبق آمریکا، بعد از اتفاقات ریاست جمهوری سال 2020 آمریکا و حذف شدن از شبکه های اجتماعی معروف، به سمت تأسیس شرکت رسانه ای مستقل خود قدم بردارد تا صدای خود را به مردم آمریکا و جهان برساند.
بنابراین به این نتیجه می رسیم که در مقیاس کلان، برای اثرگذاری قابل توجه در دنیای روایت ها، در مرحله اول باید رسانه ای مستقل داشت و در ضمن آن تا جایی که امکان دارد از رسانه های دیگر نیز به اندازه ظرفیت آنها – و نه بیشتر – برای رساندن روایت خود به گوش جهانیان استفاده کرد.
اما نکته دوم که درباره جنگ روایت ها باید به آن اشاره کرد، مدیریت میدانی روایت هاست. توضیح اینکه به دلیل شرایط و امکانات موجود در عصرما، گاهی اوقات برخی روایت های غلط انداز و مغرضانه، مانند ویروس های مهلک، در مدت زمان اندک به ذهن همه مردم حمله کرده و آرامش روانی جامعه را از بین می برد و گاهی اوقات نیز بحران ها و آسیب های قابل توجه به همراه دارد و ممکن است حتی به فروپاشی یک کشور نیز منجر شود. شایعات، تهمت ها، روایت های معارض گونه و غلط انداز و ... هیچ کدام در جامعه، بدون بازخورد نیستند و گاهی اوقات ده ها میلیون نفر را درگیر می کنند.
باید توجه کرد که گاهی اوقات در جنگ روایت ها باید در مقابل روایت غلط، روایت صحیح و مستند ارائه دهیم و یا مانند یک درمانگر وارد می شویم و با روایت خود، روایت غلط را اصلاح یا از بین ببریم، اما گاهی هم نیاز است تا اقدامات پیشگرانه انجام دهیم. یعنی اصلاً نگذاریم برخی روایت های خاص مانند عفونت به جان مردم بنشیند.
این موضوع در فضای مجازی بسیار مهم است. از همین رو مقام معظم رهبری در سال 96 و در دیدار با مسئولان نظام فرمودند: «امروز بهمنی از گزاره‌های درست و نادرست دارد روی سر مراجعین اینترنت ما فرود می‌آید؛ اطلاعات غلط، اطلاعات نادرست، اطلاعات مضر، شِبه اطلاعات -بعضی چیزها اطّلاعات واقعی نیست، اطلاع‌نمایی است- خب اینها دارد مثل یک بهمنی فرود می‌آید؛ ما چرا باید اجازه بدهیم این اتفاق بیفتد؟ ما چرا باید اجازه بدهیم آن چیزهایی که برخلاف ارزشهای ما است، برخلاف آن اصول مسلمه‌ی ما است، برخلاف همان اجزا و عناصر اصلی هویت ملی ما است، به‌وسیله‌ی کسانی که بدخواه ما هستند، در داخل کشور توسعه پیدا کند؟ نه. کاری کنید که از منافع و سودها و بهره‌های فضای مجازی همه بتوانند استفاده کنند، سرعت اینترنت را افزایش هم بدهید -این کارهایی که باید انجام بگیرد، انجام بگیرد- اما در آن چیزهایی که به ضرر کشور شما، به ضرر جوان شما و به ضرر افکار عمومی شما نیست؛ این چیز خیلی مهمی است».
در هر صورت باید توجه کنیم که در جنگ افکارها، نرم افزارها و پلتفرم ها در نقش همان جنگ افزارهای سابق هستند. بنابراین برای مقابله با این جنگ افزارهای نوین، هم باید اقدامات ایجابی و هم اقدامات سلبی انجام داد و گریزی هم از آن نیست و در همه جای دنیا یک موضوع پذیرفته شده است؛ زیرا هر نگاه غیر از این، ساده اندیشی و ساده لوحی و نشناختن کف میدان است.
