بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامى در مراسم تحلیف و اعطاى سردوشى دانشجویان دانشگاههاى افسرى ارتش جمهورى اسلامى ایران علاوه بر مسائل مهم دیگر، واجد تأکید بر یک نکته مهم و اساسى بود که مطابق آن، رهبر معظم انقلاب اسلامى یکبار دیگر مسؤولان کشور را به مسأله «استحکام ساخت درونى» کشور و نظام متوجه ساختند. در طول چند ماه اخیر، رهبر معظم انقلاب اسلامى بارها و بارها بر این نکته مهم تأکید ورزیدهاند. متن حاضر به اختصار نگاهى به مسأله استحکام ساخت درونى نظام، راهکارها و مبانى آن مىپردازد.
اگر نظام یا کشورى از داخل قوى و مستحکم نباشد، در بیرون نیز نمىتواند از استحکامى ماندگار برخوردار شود و نگاه به بیرون در چنین حالتى نه تنها مفید نیست بلکه آسیبزاست، اما اگر کشورى در درون خود داراى استحکام و قدرت جدى باشد، رابطه و نگاه به بیرون نیز مىتواند براى آن کشور و نظام مفید، سازنده و پربهره باشد. این خلاصه و سادهشده نکتهاى است که رهبر معظم انقلاب به بیانهاى مختلف و با تأکید بر جوانب و لوازم مختلف آن در بسیارى از سخنرانىهاى اخیر خویش بر آن تأکید نمودهاند. رهبر معظم انقلاب اسلامى در این زمینه در سخنرانىهاى زیر به تفصیل سخن گفتهاند:
- بیانات در مراسم تحلیف و اعطاى سردوشى دانشجویان دانشگاههاى افسرى ارتش جمهورى اسلامى ایران؛
- بیانات در دیدار کارگزاران حج؛
- بیانات در دیدار رئیس و اعضاى مجلس خبرگان رهبرى؛
- بیانات در دیدار فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامى؛
- بیانات در مراسم تنفیذ حکم ریاست جمهورى اسلامى ایران؛
- بیانات در دیدار رئیسجمهور و اعضاى هیأت دولت.
علاوه بر این در دیگر بیانات و سخنرانىهاى گذشته خویش نیز به بیانهاى دیگرى بر این موضوع تأکید کرده بودند. این امر نشان مىدهد که ایشان مسأله استحکام ساخت درونى نظام را یکى از مهمترین مسائل مهم کشور و از اولویتهایى مىدانند که مسؤولان محترم کشور در عرصههاى گوناگون نباید از آن غافل شوند. در آخرین مورد از این بیانات، ایشان در سخنرانى اخیر خود بهصراحت خاطرنشان ساختند: «آنچه براى نظام جمهورى اسلامى حائز اهمّیّت است، استحکام ساخت درونىِ نظام جمهورى اسلامى است، استحکام درونى ملّت ایران است؛ همانچیزى که از روز اوّل تا امروز توانسته است این کشور را حفظ کند؛ اتّحاد ملّى، توجّه به آرمانهاى والاى نظام جمهورى اسلامى، توجّه به عزّت ملّى. ملّت ایران ملّت عزیزى است؛ انقلاب، عزّت ملّت را به آنها برگرداند. گذشت آنزمانى که در خاک ایران یک گروهبان آمریکایى جرئت مىکرد بزند توى گوش یک سرهنگ ایرانى؛ آنروزى که مسئولین کشور عزیز ما مجبور بودند که ملاحظهى دشمنان زیادهخواه و افزونخواه را بکنند، گذشت. جمهورى اسلامى، ملّت ایران را عزیز کرد، این عزّت باقى است، روزبهروز هم این عزّت افزایش پیدا کرده است، بعد از این هم، هم وظیفهى آحاد مسئولین و هم وظیفهى عموم ملّت ایران است که این عزّت را پاس دارند، از آن دفاع کنند. یک ملّت، با هویّت اصلى خود، با عزّت خود سرافراز مىماند و مىتواند به پیشرفت برسد.» (بیانات در مراسم تحلیف و اعطاى سردوشى دانشجویان دانشگاههاى افسرى ارتش جمهورى اسلامى ایران)
بهنظر مىرسد که از این نکته اساسى، رهبر معظم انقلاب اسلامى به چند مسأله توجه دارند:
۱. لزوم توجه به قدرت ملى در بعد درونى
جمهورى اسلامى ایران باید داراى قدرت جدى درونى و درونزا باشد و براى آنکه هر کشورى بتواند در عرصه داخلى و بینالمللى از اهداف و آرمانها و منافع و خواستهها و سعادت خویش دفاع کند، باید داراى این قدرت درونزا و مبتنى بر داخل باشد. مؤلفههاى قدرت درونزاى ملى باید شناسایى شود و مورد توجه قرار گیرد تا کشور بتواند به جایگاه واقعى خود در همه عرصههاى مختلف برسد.
۲. لزوم توجه به داخل؛ کلید حل مشکلات کشور
یکى از کلیدهاى اصلى در مسأله استحکام درونى کشور مسأله توجه به داخل و دقت در این مسأله است. رهبر معظم انقلاب اسلامى از این نکته بهعنوان کلید حل مشکلات کشور یاد کرده و به مسؤولان دولتى خاطرنشان ساخته بودند: «یک شاخص دیگر هم عرض بکنیم، تکیه به ظرفیّت درونزاى کشور است؛ نگاهمان به بیرون نباشد. این، توصیهى ما است؛ این معنایش این نیست که از امکاناتى که در بیرون هست استفاده نکنیم؛ این دو حرف با هم اشتباه نشود. امیدمان را به بیرون از ظرفیّت داخلى کشور ندوزیم. در بیرون از مجموعهى کشور و نظام جمهورى اسلامى، جبههى بزرگى وجود دارد که با همهى توان از سى و چند سال پیش به این طرف کوشیده نگذارد که این انقلاب ریشهدار بشود، نگذارد که این نظام جمهورى اسلامى پایدار بماند، نگذارد که پیشرفت کند، نگذارد که در زمینههاى گوناگون الگو بشود. نمىشود از دشمن و روشهاى خصمانهاى که کرده، انتظار دوستى و محبّت و صمیمیّت داشت. نمىگوییم از اینها استفاده نکنید، امّا مىگوییم اطمینان نکنید، اعتماد نکنید، چشم به آنجا ندوزید، چشم به داخل بدوزید. در داخل کشور خیلى امکانات وجود دارد که اگر چنانچه نگاه ما - چه در زمینههاى اقتصادى، چه در زمینههاى فرهنگى، چه در زمینههاى گوناگون دیگر - به آنها باشد و اگر بتوانیم از این نیروهاى داخلى استفاده کنیم، کلید حلّ مشکلات اینجا است؛ یعنى در درون کشور و امکانات داخلى کشور است که از اینها مىشود خردمندانه بهرهبردارى کرد. اینها باید شناسایى بشوند و این است که رتبهى ما را در دنیا بالا مىبرد. در مناسبات بینالمللى سهم هر کشورى به قدر قدرت درونى او است؛ هر مقدارى که واقعاً در درون اقتدار داشته باشد، سهمش از مجموعهى مناسبات بینالمللى به همان نسبت بالاتر است؛ اینرا باید ما تأمین بکنیم و خوشبختانه در طول این سالهاى متمادى بهمرور تأمین شده، یعنى مدام بر اقتدار و قوام نظام جمهورى اسلامى در طول این سالها افزوده شده؛ لذا مىبینید حیثیّت و موقعیّت جمهورى اسلامى هم بالا رفته که حالا شواهدش فراوان و الى ماشاءالله است.» (بیانات در دیدار رئیسجمهور و اعضاى هیأت دولت)
۳. الگوى اسلامى ایرانى پیشرفت؛ نقشه راه رسیدن به استحکام درونى
رسیدن به استحکام درونى و یافتن قدرت درونزا نیازمند یک نقشه راه بومى و مرتبط با مسائل خاص ایران اسلامى است. از اینرو الگوى اسلامى ایرانى پیشرفت را مىتوان نقشه راه رسیدن به استحکام درونى کشور دانست.
۴. تولید علم لازمه افزایش استحکام ساخت درونى
کشورى که بهلحاظ علمى وابسته یا عقبمانده باشد نمىتواند به استحکام درونى و قدرت ملى درونزا دست یابد. از اینروست که براى یافتن استحکام درونى، باید یکى از اولویتهاى اصلى کشور را تولید علم قرار داد و با تولید درونزاى علم بهدنبال قدرت بیشتر براى حل مسائل داخلى و بینالمللى بود.
۵. عقل، معنویت، توکل، حرکت و عمل
رهبر معظم انقلاب در جمع کارگزاران حج به برخى دیگر از لوازم و نیازمندىهاى استحکام ساخت درونى کشور تصریح فرمودند که در پایان این مطلب به اختصار به آن اشاره مىشود. ایشان در این دیدار بیان داشتند: «جمهورى اسلامى با نگاه باز، با چشم باز، با حواس جمع، به همهى این مسائل نگاه مىکند؛ آنچه ما مىفهمیم این است که ما بایستى بهعنوان یک ملّت، بهعنوان یک جمعیّت عظیم هفتاد هشتاد میلیونىِ واقع در یک منطقهى حسّاس عالم، با نگاه درست، با استفادهى از اقتدار اسلامى، جاى پاى خودمان را محکم کنیم؛ اهداف انسانى و والاى خودمان را که از اسلام گرفتهایم، در معرض نگاه و دید همهى بشریّت بگذاریم و بشریّت را دعوت کنیم به آن چیزى که اسلام به بشریّت هدیه مىدهد؛ این وظیفهى ما است. مکرّر عرض کردهایم: ساخت اقتدار درونى ملّت که در درجهى اوّل با ایمان صحیح و راسخ و با اتّحاد آحاد مردم و با عمل درست مسئولین کشور و با همراهى مسئولان و آحاد مردم و با توکّل به خداى متعال انجام خواهد گرفت؛ یعنى بهکار گرفتن عقل و معنویّت و توکّل و حرکت و عمل؛ بلاشک در اوضاع منطقه هم اثر مىگذارد، کما اینکه تا حالا هم اثر گذاشته است. و امیدواریم که انشاءالله این حضور معنوى در عرصههاى مختلف و از جمله حضور شما در حج با این منطق قوى، با این نگاه روشن، بتواند آنچیزى را که اسلام براى نظام، براى مردم عالم، براى مسلمانان، براى غیرمسلمانان، براى انسانیّت خواسته است، تأمین کند و وسائل سعادت عمومى را فراهم بکند.» (بیانات در دیدار کارگزاران حج)
