اظهارات عجیب و جنجالی رییس جمهور در اجلاس روسای دانشگاه ها در دانشگاه بهشتی و «بی سواد» خواندن منتقدان توفقنامه ژنو منجر به واکنش های فراوانی میان مردم و نخبگان جامعه گردید و همچنان حیرت افکار عمومی نسبت به بیان این اظهارات از سوی آقای روحانی ادامه دارد.
به گزارش
خط نیوز به نقل از رجانیوز، یکی از علل نپذیرفتن این مساله توسط افکار عمومی نداشتن منطق و استدلال روشن از سوی رییس جمهور بوده است چرا که چهره های قابل توجهی از منتقدان این توافقنامه را اساتید برجسته دانشگاه و نخبگانی تشکیل می دهند که هر یک از منظر تخصصی و علمی به نقد این موضوع پرداخته اند و با این حال مشخص نیست به چه علت آقای روحانی تلاش کرده تا به جای پاسخگویی به اصل سوالات منتقدان، آنها را با برچسب «بی سواد» به حاشیه براند.
در این باره رجانیوز اقدام به معرفی و تشریح سوابق تحصیلی و اجرایی تعدادی از منتقدان ژنو می کند:
۱. دکتر فریدون عباسی؛ رییس سابق سازمان انرژی اتمی و از دانشمندان هسته ای که از ترور عوامل موساد در سال ۸۹ جان سالم به در برد.
عباسی از متخصصین لیزری است که در طرح جداسازی و غنی سازی اورانیوم با لیزر نیز شرکت داشته است. وی ریاست گروه فیزیک دانشگاه امام حسین علیه السلام را برعهده دارد. وی هم چنین عضو شورای مرکزی انجمن هسته ای ایران است که مقر آن نیز پژوهشکده کاربرد پرتو سازمان انرژی اتمی است.
دکتر عباسی چندی قبل در جمع دانشجویان دانشگاه امام صادق علیه السلام گفته بود: «عده‌ای در داخل نیز اجازه تولید سوخت هسته‌ای را نمی‌دادند. آدم‌هایی را بر سر کار آورده بودند که جلوی تولید سوخت هسته‌ای را بگیرند ... چرا مسئولان فعلی می خواهند قهرمان پروری کنند؟ اگر سعید جلیلی در مذاکرات آلماتی ۲ تنها یک دهم از امتیازات ژنو را به آنان می داد الان رئیس جمهور بود.»
۲. دکتر سعید زیباکلام؛ استاد برجسته فلسفه غرب و عضو هیئت علمی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران است که برخی از کتاب های او به عنوان منابع درسی در رشته های فلسفه و جامعه شناسی تدریس می شود و کتاب معرفت شناسی اجتماعی وی در سال ۱۳۸۵ به عنوان کتاب سال ایران، برگزیده شده است.
وی مهندسی برق و الکترونیک را در ۱۳۵۶ در انگلستان به پایان رساند و در همان سال دورهٔ کارشناسی ارشد جامعه شناسی انقلاب را در دانشگاه برادفورد آغاز کرد. سعید زیباکلام در ۱۳۵۷ به ایران بازگشت و از سال ۱۳۶۵ تا ۱۳۶۹ به تحصیل دورهٔ دکترا فلسفه را در دانشگاه لیدز مشغول بود.
وی همچنین عضو سایق هیات علمی انجمن حکمت و فلسفه و مدرس سابق فلسفه علم دانشگاه صنعتی شریف می باشد.
همچنین زیباکلام سالها در وزارت امور خارجه حضور داشته و علاوه بر آن اولین نماینده جمهوری اسلامی در NPT بوده است و به سبب این تجربه، یکی از صاحب نظران در باب قراردادهای بین المللی محسوب می شود.
وی که سخنرانی هایش درباره توافقنامه ژنو در دانشگاه های امیرکبیر و شهید بهشتی از سوی دولتمردان تدبیر و امید لغو شده بود، چندی قبل در نشست تشریح توافق ژنو در دانشگاه امام صادق علیه السلام گفت:
«اجزای مهم رژیم تحریم‌ها بدون هیچ تغییری سر جایشان خواهند بود، شامل تحریم‌ها علیه بانک مرکزی ایران و تقریباً دوجین بانک‌های عمده دیگر و نهادها یا شخصیت‌های مالی. تحریم‌های جانبی روی بانک‌ها که با افراد و نهادهای امریکایی تجارت می‌کنند کماکان بر جای خود باقی خواهند ماند. کماکان امکان دسترسی بسیار محدودی به نظام مالی امریکا وجود خواهد داشت. تمام تحریم‌ها بر بیش از ۶۰۰ شخصیت حقیقی و حقوقی که به برنامه هسته‌ای ایران و برنامه موشک‌های بالستیک کمک می‌کنند، به قوت تمام پابرجا خواهند بود. تحریم‌ها در چندین عرصه اقتصاد ایران بر جای خود باقی خواهند ماند، شامل کشتی‌سازی و کشتی‌رانی. در حوزه خدمات فنی مربوط به انرژی تحریم‌ها برای سرمایه‌گذاری درازمدت به قوت خود باقی خواهند ماند. محدودیت‌های وسیع امریکا بر تجارت با ایران به قوت خود باقی خواهد بود و ایران را از دسترسی با بزرگ‌ترین اقتصاد دنیا محروم خواهد کرد.»
۳. دکتر فواد ایزدی؛ کارشناس برجسته مسایل امریکا و عضو هیئت علمی دانشکده مطالعات جهان وابسته به دانشگاه تهران می باشد. وی مدرک کارشناسی خود را از از دانشگاه هوستون – آمریکا و کارشناسی ارشدش در رشته مطالعات ارتباطات جمعی را از از دانشگاه هوستون (University of Houston) - آمریکا در یافت کرده است.
ایزدی دکترای خود در همین رشته را نیزاز دانشگاه ایالتی لوئیزیانا دریافت کرده و با توجه به آنکه عنوان رساله دکتری وی «دیپلماسی عمومی آمریکا در قبال ایران؛ ساختارها، بازیگران و محافل سیاستگذاری» بوده است، طی ماه های اخیر بارها به بررسی رفتارشناسی امریکایی ها در برابر ایران و نقد توافقنامه ژنو از این منظر پرداخته است.
ایزدی همچنین صاحب کتب و مقالات علمی پژوهشی متعددی در این زمینه است که همین از او یک متخصص و صاحب نظر در رابطه با غرب و امریکا ساخته است.
وی چندی قبل در یادداشتی اختصاصی برای رجانیوز ضمن تشریح توافق ژنو، نوشته بود:
«هرچه از روز توافق ژنو بیشتر می‌گذرد، ابهامات نسبت به این توافق در بین مردم بیشتر می‌شود. اطلاعات نادرست یا ناقص از توافق نامه هسته‌ای ژنو ممکن است منجر به تأثیر منفی در سطح انتظار جامعه گردد، و چنانچه این انتظار بر مبنای درستی شکل نگرفته باشد و بستر تحقق آن فراهم نباشد، نتیجه آن جز سرخوردگی و بی‌اعتمادی جامعه نخواهد بود، به این دلیل، نقد دلسوزانه و منصفانه مذاکرات هسته‌ای در کشور اهمیت می‌یابد.»
۴. دکتر منوچهر محمدی؛ معاون سابق آموزش و پژوهش وزارت امور خارجه است که دارای دکترای مطالعات بین الملل از دانشگاه کارولینای جنوبی در شهر کلمبیا- آمریکا می باشد. وی همچنین از سال ۷۴ تا کنون ریاست گروه علوم سیاسی در موسسه آموزشی امام خمینی (ره) را برعهده دارد و علاوه بر عضویت در هیئت علمی دانشگاه تهران، طی سالهای ۶۴ تا ۷۱ ریاست گروه علوم سیاسی این دانشگاه را نیز بعهده داشته است.
از وی تالیفات متعدد و مقالات علمی- پژوهشی فراوانی در عرصه علوم سیاسی و روابط بین الملل منتشر شده و در مجموع یکی از اساتید قدیمی در این رشته محسوب می شود.
دکتر محمدی چندی قبل در نقد توافقنامه ژنو در گفتگو با فارس،ابتدا به عملکرد تیم مذاکره کننده هسته ای در سالهای قبل و دوره اصلاحات اشاره کرده و گفته بود:
«در پاریس همین آقای ظریف که فیلم آن چندی پیش از بی بی سی فارسی پخش شد، التماس می کرد که اجازه بدهند که یکی دوتا سانتریفیوژ بچرخد. طرف مقابل در جواب ظریف اعلام داشت که شما حتی لیاقت داشتن چنین فناوری هسته ای را هم ندارید و گفتند که باید شما کلاس‌های فیزیک هسته ای را نیز تعطیل کنید و دستور دادند که کلیه دانشجویان ایرانی را در اروپا و امریکا از کلاس‌های فیزیک هسته ای اخراج کنند؛ در این جا بود که مسئولان نظام دستور دادند که مجددا لاک و مهر برچیده و کار را شروع شروع شود. که البته در آن زمان پس از این اقدام خاتمی و روحانی به شدت نگران آغاز جنگ بودند.»
وی در ادامه درباره مذاکره تلفنی روحانی و اوباما نیز اظهار کرد: «آنها آرزو داشتند که دیپلمات درجه پنجم ما با آنها صحبت داشته باشد. چون هم دوران امام و هم این دوره منع شده بودند از این کار. بنابراین آقای روحانی قبل از اینکه به میز مذاکره برسد همین اهرم را هم مصرف کرد.»
محمدی در باره ژنو نیز گفت: «روحانی به ظریف پیغام داده بود که دست خالی از ژنو نباید برگردید و باید حتما یک دستاوردی قبل از صد روز داشته باشیم. بنابر این دیپلمات ها در شرایط بسیار بدی قرار گرفتند که در عین اینکه دستانشان خالی بود باید یک دستاوردی هم می‌داشتند. در توافقنامه ژنو موضوعاتی که به دست آورده ایم باز هم به نفع غربی هاست. در این توافقنامه ما پذیرفتیم که ۲۰ درصد را متوقف کنیم و تعهد هم دادیم که تا ده سال هم به دنبال ۲۰ درصد نباشیم. درباره پنج درصد هم باید بگویم که فریز کردیم، یعنی سانتریفیوژهایی که داریم بچرخد ولی دیگر حق اضافه کردن نداریم و حق استفاده کردن از این تعداد که آماده تزریق گاز بودند را هم نداریم که حدود ده هزار سانتریفیوژ بود.»
۵. مهندس ناصر نوبری؛ رییس دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه آزاد است که سابقه حضور طولانی مدت در وزارت خارجه دارد. وی مشاور سابق وزیر امور خارجه و اولین مدیر بخش سخنگوئی وزارت امور خارجه و همچنین سفیر برگزیده ایران برای کانادا و سفیر سابق کشورمان در شوروی است.
نوبری چندی قبل طی یادداشتی خطاب به آقای روحانی نوشت:
«در واقع با این توافقنامه مهمترین اهرم فشار ما را از دست ما میگیرند و آن اینکه آنها هرچه تحریم میکردند اما اثری در روند توسعه و پیشرفت برنامه هسته ای ما نمی گذاشت و از این بابت همیشه رنج می بردند و همین اهرم یعنی نگرانی از رشد روز افزون قدرت هسته ای ما آنها را پای میز مذاکره کشاند. اما در ژنو موفق شدند طی شش ماه در برابر آزاد کردن چهار میلیارد دلار از پول خودمان و حدود سه میلیارد دلار اجازه فروش پتروشیمی، این قفل و بست ها را به دور برنامه هسته ای ما بزنند و خیال خودشان را برای همیشه از برنامه هسته ای مان راحت کنند.»
۶. حجه الاسلام دکتر سید محمود نبویان؛ نماینده مردم تهران در مجلس نهم و استاد فلسفه موسسه آموزشی امام خمینی (ره) که دارای تالیفات علمی و پژوهشی متعددی در زمینه فلسفه سیاسی است.
وی چندی قبل طی یادداشتی تفصیلی با عنوان «کالبد شکافی توافقنامه ژنو» نوشت:
«هر توافقنامه ای به هدف رفع اختلاف دو طرف انجام می شود، اما متاسفانه این توافقنامه آغازگر اختلافات زیادی شده است؛ برای نمونه، بلافاصله پس از توافق میان دو طرف، اختلاف در مورد یکی از اصلی ترین مسأله مذاکرات –یعنی حق غنی سازی- آن هم در یک تضاد کامل و ۱۸۰ درجه آغاز گردید، از یک سو، آقای جان کری –وزیر خارجه آمریکا- اعلام می کند براساس این توافقنامه ایران به هیچ وجه حق غنی سازی ندارد، و از سوی دیگر، آقای ظریف –وزیر خارجه ایران- اعلام می کند که در این توافقنامه حق غنی سازی ایران به رسمیت شناخته شده است.»
۷. دکتر محمد جواد لاریجانی؛ تحصیلات حوزوی را در قم گذرانده و سپس در دانشگاه صنعتی شریف پذیرفته شد و در رشته مهندسی برق ادامه تحصیل داد. لاریجانی پس از آن به آمریکا رفت و در دانشگاه برکلی کالیفرنیا تحصیلات عالی و تکمیلی خود را انجام داد. وی از شاگرد آلفرد تارسکی ریاضی دان معروف لهستانی به شمار می آید.
وی هم اکنون مدیر پژوهشگاه دانش‌های بنیادی است. همچنین نماینده مجلس شورای اسلامی در دوره‌های دوم، چهارم، و پنجم، معاون سابق وزارت امور خارجه و موسس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی از فعالان سیاسی ایران بوده است.
جواد لاریجانی همچنین سابقه تدریس سیاست خارجی و اندیشه سیاسی در دانشگاه های تهران و امام صادق علیه السلام را نیز در کارنامه خود دارد.
وی چندی قبل در برنامه دیروز امروز فردا گفت: «برخی از بندهای این سند با قانون اساسی ما در تضاد است. مثل بندی که می گوید ما در یک دوره طولانی هرگونه برنامه ریزی برای غنی سازی و توسعه غنی سازی را باید به تصویب کشورهای ۵+۱ برسانیم. یعنی آن ها باید تشخیص دهند چقدر نیاز داریم، کجا باید غنی سازی کنیم و... که این یک بحث داخلی است و به دیگران مرتبط نیست. من تعجب می کنم نمایندگان مجلس که گاهی به دنبال برخی مسائل کوچک هستند، به چنین سند مهمی توجه ندارند. نهادهای مسئول به خصوص مجلس باید این سند را به دقت بررسی کنند. نظام ما که مورد حمایت مردم هست این سند را تعهد داده است.»
۸. دکتر ابومحمد عسگرخانی؛ استاد تمام در رشته روابط بین الملل و عضو هیئت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران است که صاحب مقالات و کتب متعدد در عرصه دیپلماسی و روابط خارجی می باشد. وی همچنین رياست مرکز مطالعات عالي بين المللي دانشگاه تهران را نیز برعهده دارد.
عسگرخانی از منتقدان جدی سیاست خارجی آقای روحانی است و پیش از روی کار آمدنن دولت جدید نیز بارها و بارها با نقد سیاست خارجی دولت اصلاحات و حسن روحانی در مذاکرات هسته ای سالهای ۸۲ تا ۸۴، این روش از دیپلماسی را به چالش کشیده و مغایر با بسیاری از منافع ملی ایران توصیف کرده بود.
۹. دکتر محمد حسن قدیری ابیانه؛ سفیرسابق جمهوری اسلامی ایران در مکزیک، گواتمالا، بلیز و استرالیا است که سالها نیز به عنوان کارشناس عالی امور استراتژیک وزارت امور خارجه فعالیت کرده است.
وی دارای دکترای علوم دفاعی استراتژیک با گرایش مدیریت استراتژیک در دانشگاه علوم استراتژیک از دانشگاه عالی دفاع ملی است و دارای تالیفات متعدد علمی و پژوهشی در عرصه دیپلماسی و اقتصاد سیاسی است.
وی چندی قبل درباره توافقنامه ژنو به خبر نو گفته بود: «خانم شرمن در کنگره آمریکا می‌گوید که ما الان نمی توانیم تحریمی به عنوان تحریم هسته‌ای انجام دهیم ولی تحت عنوان غیر هسته‌ای می شود و به خاطر همین در توافق ژنو خیلی اصرار داشتند که عنوان هسته‌ای در کنار کلمه تحریم بیاید تا بتوانند در بخش های دیگر تحریم جدید داشته باشند و یا قطعنامه شورای امنیت که علیه ما صادر شده است هم برای مسائل هسته ای و هم موشکی است و بنابراین اگر ما در زمینه هسته‌ای به توافق برسیم به معنای ختم تحریم ها نیست و همانطور که جان کری گفت تا زمانی که حمایت ایران از سوریه و حزب ا... لبنان ادامه دارد تحریم ها کاهش پیدا نخواهد کرد و یا در خصوص برنامه موشکی ایران هم ابراز نگرانی کرده است.»
۱۰. دکتر عماد افروغ؛ نماینده مردم تهران در مجلس هفتم است که دکترای جامعه شناسی خود را از دانشگاه تربیت مدرس دریافت کرد و هم اکنون نیز استاد جامعه شناسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی است.
افروغ دارای مقالات و کتب متعددی در زمینه جامعه شناسی است و در دوره ریاست جمهوری هاشمی رفسنجانی مدتی مدیر گروه اجتماعی مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست جمهوری بود.
وی از اساتید دانشگاهی بود که بلافاصله بعد از توهین رییس جمهور به منتقدان توافقنامه ژنو و بی سواد خواندنآنها، واکنش نشان داد و در گفتگو با مهر اظهار داشت: «کم سواد خواندن منتقد جواب نقد نیست و رئیس جمهور باید در این زمینه سعه صدر بیشتری از خود نشان دهد.»
افروغ با تاکید بر اینکه باید اطلاعات و اصل توافقات در اختیار دانشگاهیان قرار بگیرد گفت: «دانشگاهیان باید براساس متن توافقات داوری کنند و صرفا به حسب اینکه رئیس جمهور آنان را فرا بخواند نمی شود داوری کنند لذا باید دسترسی به مفاد داشته باشند و از کجا معلوم بعد از آنکه دانشگاهیان از متن توافق اطلاع پیدا کردند موضع مساعد دولت داشته باشند.»
افروغ با انتقاد از عدم انتشار متن (ضمیمه) توافقنامه گفت: «دانشجویان و دانشگاهیان کجا در جریان مسئله هسته ای هستند مگر به اصل توافق دسترسی دارند حتی نمایندگان هم از جزئیات باخبر نیستند پس چگونه می توانند در مورد مذاکرات ژنو نظر دهند.»
