سازمان جهانی بهداشت ۱۷ خرداد ماه توصیه قبلی خود درباره استفاده از ماسک را تغییر داد و تاکید کرد که مردم برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا باید در اماکن عمومی هم از ماسک استفاده کنند.
«تدروس آدهانوم»، دبیرکل سازمان جهانی بهداشت گفت: مردم در مکان‌های عمومی مانند وسایل حمل و نقل عمومی یا فروشگاه‌ها که امکان حفظ فاصله اجتماعی وجود ندارد و نیز افراد بالای ۶۰ سال یا دچار بیماری‌های خاص باید حتما از ماسک استفاده کنند.
سازمان جهانی بهداشت در عین حال گفته است که در کنار زدن ماسک، شستن دست‌ها، رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی و سایر اقدامات بهداشتی هم اهمیت زیادی دارند.
پیش از این سازمان جهانی بهداشت استفاده از ماسک را تنها به کادر درمان و افرادی که از بیماران کرونا مراقبت می‌کنند، توصیه کرده بود.
براساس ۲ مدل ریاضی جامع جدید، استفاده معمول از ماسک در حداقل نیمی از جامعه، شاخص بازتولید کرونا را زیر ۱.۰ نگه می‌دارد؛ اگر ضریب بازتولید هم زیر ۱.۰ باشد، شیوع ویروس کرونا می‌تواند کُند شود و حتی در نهایت از بین برود.
چرا ماسک اجباری شده؟
بازگشایی تقریبا همه کسب و کارها و ترددهای اجباری شهروندان در بیرون از خانه، اهمیت استفاده از ماسک را دوچندان کرده است زیرا در برخی مواقع امکان فاصله گذاری اجتماعی وجود ندارد و افراد ناخودآگاه در فاصله نزدیک یکدیگر یا در معرض ترشحات حلق و بینی دیگران قرار می گیرند یا غیرارادی دست‌های ضدعفونی نشده خود را به چشم، بینی یا دهان می زنند؛ اینجاست که زدن ماسک یک محافظ بی‌نظیر در مقابل کرونا محسوب می شود.
اما زدن ماسک برای همه شهروندان در حالی ضروری اعلام شده که سایر توصیه های بهداشتی نتوانسته روند شیوع ویروس کرونا در بسیاری از نقاط جهان و ایران را متوقف یا کاهشی کند که حتی در برخی مناطق این روند صعودی و خطرناک شده است.
رییس جمهوری ۲۴ خرداد در ستاد ملی مقابله با کرونا گفت: میزان رعایت نکات بهداشتی و پیشگیری در جامعه در اردیبهشت ۸۰ درصد بوده و امروز به ۲۰ درصد رسیده که نگران کننده است.
حجت الاسلام حسن روحانی گفت: اگر مجبور شویم همه محدودیت‌ها را بر می‌گردانیم.
استان‌های "قرمز"
بنابر آخرین گزارش سخنگوی وزارت بهداشت، استان های کرمانشاه، کردستان، خوزستان، کرمان و هرمزگان وضعیت «کاملا قرمز» دارند و شیوع کرونا در این استان ها بالا است.
استان کرمانشاه تا اواخر فروردین ماه توانسته بود شیوع کرونا را مدیریت کند و بخش زیادی از تخت های بیمارستانی آن خالی بود اما از ابتدای اردیبهشت و با بازگشایی بسیاری از کسب و کارها ورق برگشت و کرمانشاهی‌ها به تصور اینکه شرایط عادی شده، به تدریج رعایت توصیه های بهداشتی را کنار گذاشتند.
بازگشت، بدون ماسک
مردم استان کرمانشاه گرچه تا آن زمان کمتر از ماسک استفاده می کردند اما از ابتدای اردیبهشت به قرنطینه خانگی و رعایت فاصله گذاری هم پایان دادند و بدون استفاده از ماسک به شرایط پیش از کرونا برگشتند.
دوباره خیابان ها شلوغ شد، تردد به فروشگاه ها و مراکز خرید افزایش یافت، آیین های عروسی، ختم و مهمانی ها برپا شد؛ گویی مردم از ۲ ماه خانه نشینی و رعایت نکات بهداشتی سختگیرانه خسته شده بودند و به یکباره همه را تعطیل کردند.
«محمودرضا مرادی»، رییس دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه ۲۴ خرداد گفت: با وجود تذکرهای مکرر متاسفانه هنوز پروتکل های بهداشتی در استان رعایت نمی شود، تالارهای برگزاری مراسم کماکان باز هستند و در آرامستان ها تردد و تجمع بسیار زیاد است که این امر شیوع و انتقال بیماری کرونا را افزایش می دهد.
تو را مولا بذارمان!
خیابان نوبهار همواره از خیابان های پرتردد شهر کرمانشاه بوده است اما در اسفند ۹۸ و فروردین ۹۹ خلوتی کم‌سابقه‌ای را تجربه کرد؛ در هفته‌های اخیر اما پیاده روی در آن هم به کندی صورت می گیرد و در وسط بلوار به سختی جایی برای نشستن گیر می آید.
«تو را مولا بذارمان! ایی چند ماهَه دیگَه بالا آوردیم اینقد کرونا کرونا کردند»؛ این را جوان حدود ۳۰ ساله‌ای به خبرنگار ایرنا گفت که به همراه سه دوستش روی صندلی فلزی وسط بلوار نوبهار در حال خوردن بستی معروف آنجا بودند. او گفت دوست ندارد به کرونا حتی فکر هم بکند.
کمی آن طرف‌تر و مقابل یکی از بوتیکی‌ها، آقای مهری، تازه دامادی که با همسرش برای خرید آمده بود، گفت: بخدا افسرده شدیم این مدت. نزدیک سه ماهه که زندگیمون زیر و رو شده و کرونا حتی اجازه نداد یک عروسی ساده هم بگیریم. دیگه خسته شدیم و دوست دارم کمی عادی زندگی کنیم؛ هرچند هنوز هم روزی ۱۰ بار دستمان را می شوریم.
البته برخی گزارش ها و اطلاع رسانی ها هم در این بی‌خیالی و سهل انگاری نقش محسوسی داشت؛ بویژه اینکه اعلام شد تا پایان تابستان امسال حدود نیمی از مردم استان و کشور به کرونا مبتلا می شوند یا اینکه نوع ضعیف و شدید کرونا بستگی به شانس بیمار دارد.
«وقتی قراره همه کرونا بگیریم، چرا روزی ۱۰ تا ماسک و چند لیتر الکل بخرم»؛ این جمله، جواب فرزان بابایی، یکی از موبایل فروشان کرمانشاهی به این سوال خبرنگار ایرنا بود که پرسید «چرا ماسک نمی زنی و فاصله لازم را با مشتریان رعایت نمی کنی؟»
حضور شهروندان کرمانشاهی در خیابان بدون رعایت توصیه های بهداشتی
بدون سپر با کرونا
در خیابان های شهرهای کرمانشاه تقریبا از هر ۱۰ نفر روی یک صورت، ماسک سه لایه پزشکی یا خانگی دیده می شود اما فاصله گذاری اجتماعی در کمتر جایی رعایت می شود.
برخی شغل‌های ممنوعه مانند تالارهای عروسی و قهوه خانه ها هم با وجود نداشتن مجوز، باز و میزبان انبوه مراجعان هستند؛ با وجود وعده هایی هم که برای برخورد با مالکان این واحدهای صنفی داده شده، تاکنون برخوردی با متخلفان نشده است.
انتقاد از بی‌خیالی مدیران
به اعتقاد استاندار کرمانشاه، سهل انگاری بخشی از مسوولان استانی در بی‌تفاوتی مردم و کنار گذاشتن توصیه های بهداشتی بی تاثیر نبوده است.
«هوشنگ بازوند» ۲۴ خرداد در ستاد کرونای استان گفت: مردم وقتی ببینند مسوولان بی‌خیال شده‌اند آنها هم بی‌خیال می‌شوند.
۱۰ برابر شدن کرونایی‌ها؛ آماده باش به بیمارستان‌ها
گرچه بخشی از شهروندان همچنان به رعایت توصیه های مسوولان وزارت بهداشت پایبند بودند اما رعایت نکردن سایر کرمانشاهی‌ها و نیز مسافرانی که از استان های دیگر وارد استان شدند، سبب شد که آمار کرونا تا پایان اردیبهشت حدود ۶ برابر و تا ۲۱ خرداد ۱۰ برابر شود.
تعداد مبتلایان جدید استان از اول اردیبهشت تا ۲۱ خرداد از ۲۳ به ۲۷۷ نفر، مجموع بیماران فوت شده از ۵۹ به ۱۶۹ نفر و آمار بیماران بستری هم از ۱۴۶ به ۳۵۳ نفر رسیده است.
به گفته رییس دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه «تعداد موارد مثبت کم علامت و بی علامت و همچنین موارد بستری در بیمارستان ها افزایش یافته، که این روند بسیار نگران کننده است.»
مرادی افزایش تخت های بستری بیماران کرونا را به معنی محدود کردن ارایه خدمات به دیگر بیماران دانست و گفت: نمی توانیم خدمات بیمارستان های تخصصی را محدود کنیم اما به بیمارستان های ارتش، سپاه و نیروی انتظامی اعلام آماده باش شده است تا ظرفیت بستری خود را آماده کنند.
مقایسه تامل برانگیز کرمانشاه و کشور
اما در حالی در فاصله اول اردیبهشت تا ۲۱ خرداد ۹۸ آمار مبتلایان روزانه استان کرمانشاه جهش ۹۲ درصدی، مجموع بستری ها رشد ۶۵ درصدی و آمار جانباختگان افزایش ۵۹ درصدی داشته که مجموع مبتلایان جدید کشور ۵۵ درصد و مجموع جانباختگان ۴۰ درصد اضافه شده و حتی آمار بیماران بستری با کاهش ۲۰ درصدی همراه بوده است.
در واقع در شرایطی که شیوع کرونا با سرعت کمتر سبب نگرانی های عمده ای در کشور شده است، انتقال این ویروس در استان کرمانشاه بشدت بیشتر و با سرعت بزرگتری اتفاق افتاده و اگر به همین صورت ادامه پیدا کند، این استان از نخستین مناطقی خواهد بود که شاهد بازگشت مجدد محدودیت ها و تعطیلی های گسترده می شود.
نمودار ابتلا به کرونا در استان کرمانشاه از ابتدای اردیبهشت تا ۲۱ خرداد ۹۸
تقاضای معرفی پرخطرها به دستگاه قضایی
کار تا جایی بالا گرفته که استاندار کرمانشاه وضعیت کرونا را «تکان دهنده» دانسته و گفته است: مسوولان با گروه های پرخطری که سلامت مردم را به خطر می اندازند، برخورد و در صورت لزوم به مراجع قضایی معرفی کنند.
بازوند با بیان اینکه اگر توصیه های بهداشتی رعایت نشود همه بیمارستان ها درگیر می شوند، افزود: نیازمند بازنگری رفتار مردم و مسئولان برای قطع زنجیره انتقال ویروس کرونا هستیم.
تقاضای ماسک از وزارت بهداشت
با توجه به اینکه فاصله گذاری اجتماعی در بسیاری از نقاط کرمانشاه رعایت نمی شود، مسوولان استانی در راستای توصیه سازمان بهداشت جهانی تاکید دارند که شهروندان دست کم در ترددهای خارج از منزل از ماسک استفاده کنند تا زنجیره انتقال کرونا مهار شود.
رفتن مردم به این مسیر البته با مشکلاتی مواجه است که مهمترین آنها کمبود ماسک و قیمت بالای آن است.
استاندار کرمانشاه ۲۴ خرداد از وزارت بهداشت تقاضا کرد که «در این شرایط دشوار به کمک کرمانشاه بیاید و در زمینه رفع کمبودهای ماسک و دیگر تجهیزات موردنیاز کمک کند.»
رییس سازمان غذا و داروی کشور هم که به کرمانشاه سفر کرده بود در پاسخ به درخواست استاندار کرمانشاه قول داد که در اسرع وقت تعداد زیادی ماسک از سایر نقاط کشور به استان کرمانشاه ارسال کند.
«محمدرضا شانه ساز» گفت: روزانه ۳.۵ تا چهار میلیون عدد ماسک در کشور تولید می شود که یک میلیون و ۲۰۰ هزار عدد آن در مراکز بهداشتی و درمانی مصرف می شود.
چند درصد کرمانشاهی‌ها ماسک می‌زنند؟
هرچند میزان استفاده شهروندان کرمانشاهی از ماسک پایین است اما تولید فعلی هم پاسخگوی این تقاضای کم نیست.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه با اشاره به بی‌توجهی مردم به توصیه های بهداشتی در مقابل کرونا گفت: در خوشبینانه ترین حالت ۲۰ درصد مردم استان از ماسک استفاده می کنند.
«ابراهیم شکیبا» در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: گرچه ماسک های خانگی و دست ساز نمی تواند مانع عبور ویروس کرونا شود اما زدن این ماسک ها نیز از نزدن آن بسیار بهتر است و سبب مهار بخشی از ترشحات دهان و جلوگیری از دست زدن به صورت می شود.
به گفته شکیبا، میزان ماسک تولیدی در استان پاسخگوی نیاز شهروندان نیست و لازم است که ماسک های بیشتری در بازار عرضه شود.
تردد شهروندان کرمانشاهی بدون رعایت مسائل بهداشتی
تولید ماسک، کمتر از نصف تقاضا
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی استان کرمانشاه نیز میزان تولید روزانه ماسک سه لایه پزشکی در استان را «۷۰ تا ۱۰۰ هزار عدد» اعلام کرد و گفت: نیاز استان در شرایط فعلی حدود ۲۰۰ هزار عدد در روز است.
«قباد محمدی» در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: با حمایت معاونت اقتصادی استانداری و اداره صنعت، معدن و تجارت(صمت)، پارچه تولید ماسک برای تولیدکننده های استان تامین شده و تولید ماسک تا چند روز آینده به ۱۵۰ هزار عدد در روز می رسد.
آنچنان که محمدی بیان کرد، ماسک های سه لایه تولید استان در داروخانه های شبانه روزی و اداره های پرتردد استان توزیع می شود اما مصرف روزانه ۳۰ هزار عددی مراکز درمانی و بهداشتی کرمانشاه از سایر استان ها تامین می شود.
محمدی همچنین از تولید روزانه سه هزار عدد ماسک N۹۵ هم در استان خبر داد که آن هم در مراکز درمانی و بهداشتی استان استفاده می شوند.
کمبود تولید ماسک در کرمانشاه در حالی است که از ۱۴ تا ۲۴ خرداد هم به دلیل کمبود پارچه، تولید ماسک در استان متوقف شده بود.
۴ برابر شدن قیمت ماسک
تا پایان سال ۹۸ قیمت هر عدد ماسک سه لایه برای مصرف کننده ۴۱۰ تومان بود اما اکنون این رقم با جهش چهار برابری به هزار و ۶۰۰ تومان رسیده؛ قیمتی که بسیاری از شهروندان بویژه قشر کم‌بضاعت را از خرید ماسک منصرف کرده بویژه اینکه بنابر اعلام متخصصان، عمر مفید ماسک سه لایه فقط ۲ ساعت است.
به همین دلیل بود که رییس جمهوری ۲۲ خرداد به وزارت صمت دستور داد «تولید ماسک ارزان را در دستور کار فوری» قرار دهد.
استان کرمانشاه ۲ میلیون نفر جمعیت ساکن در ۳۴ شهر و ۲ هزار و ۵۹۵ روستا دارد.
سخنگوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: تاکنون ۱۸۴ هزار و ۹۵۵ نفر به طور قطعی به ویروس کرونا مبتلا شده و با فوت ۷۱ نفر در ۲۴ ساعت گذشته، تعداد جان باختگان کرونا در کشور به هشت هزار و ۷۳۰ نفر رسید.
سیما سادات لاری روز شنبه درباره آخرین آمار ابتلای قطعی به ویروس کرونا و موارد فوت ناشی از آن در کشور افزود: در ۲۴ ساعت گذشته تا ظهر امروز (۲۴ خرداد) براساس گزارش آزمایشگاه ها و دانشگاه‌های علوم پزشکی ۲ هزار و ۴۱۰ بیمار جدید مبتلا به کووید۱۹ در کشور شناسایی شد. از بین مبتلایان جدید، ۷۱۴ نفر مورد بستری و هزار و ۶۹۶ نفر موارد سرپایی یا در تماس با مبتلایان بودند که شناسایی شدند. با در نظر گرفتن موارد جدید، مجموع بیماران مبتلا به کووید۱۹ در کشور به ۱۸۴ هزار و ۹۵۵ نفر رسید.
