پایگاه اطلاع رسانی ریاست جمهوری، حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی ایران امروز (جمعه) در سیزدهمین نشست سران سازمان همکاری شانگهای گفت: جمهوری اسلامی ایران خلع سلاح و عدم اشاعه سلاح هسته‌ای را برای صلح و ثبات بین المللی ضروری می‌داند و براساس تعهدات حقوقی، آموزه‌های دینی و اخلاقی و ملاحظات راهبردی به معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای پایبند است و بر حق انکارناپذیر همه اعضای معاهده برای برخورداری از فناوری صلح‌آمیز هسته‌ای تأکید و اصرار دارد.
روحانی در این نشست که در بیشکک پایتخت قرقیزستان و با حضور رؤسای کشورهای عضو از جمله روسیه و چین و همچنین رؤسای کشورهای ناظر و هیأت‌های بلندپایه برگزار شد ، اظهار داشت: اکثریت کشورهای عضو ملل متحد و از جمله 120 کشور عضو جنبش عدم‌تعهد، تحریم‌های نامشروع، غیرقانونی و سیاسی علیه جمهوری اسلامی ایران را مردود شناخته‌اند. این تحریم‌ها اقدامی غیرمتمدنانه و بدعتی خطرناک است که به‌منظور مختل کردن روند توسعه ایران، بی‌رحمانه شهروندان عادی و بی‌گناه را هدف قرار داده است.
رییس جمهوری اسلامی ایران در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع فلسطین و سوریه اشاره کرد و گفت: فاجعه انسانی سوریه تنها از مسیر سیاسی و گفتوگو بین دولت سوریه و مخالفان سوری آن و بدون دخالت نظامی خارجی قابل حل است. همه طرفهای ذی‌نفوذ باید مانند ایران برای تحقق چنین گفت‌وگوی سازنده‌ای کمک کنند.
روحانی افزود: ایران که خود بزرگ‌ترین قربانی استفاده از سلاح‌های شیمیایی است، مخالف هرگونه تولید، نگهداری و به‌کارگیری این سلاح‌ها بوده، خواهان برچیده شدن کلیه سلاح‌های کشتار جمعی از منطقه است و لذا ابتکار روسیه را شروع مناسبی برای این هدف می‌داند. ما همچنین معتقدیم که تسلیح گروه‌های افراطی و تکفیری و به‌ویژه دستیابی این گروه‌ها به سلاح‌های شیمیایی بزرگ‌ترین خطر برای صلح و امنیت منطقه است و باید در تمامی طرحها مورد توجه قرار گیرد. همچنین همه تلاش‌ها برای دستیابی به راه‌حل سیاسی می‌بایست هرگونه تهدید و توسل به زور را محکوم و منتفی نماید.
متن کامل سخنرانی حسن روحانی به‌شرح زیر است:
بسم اللّه الرّحمن الرّحیم
جناب آقای آتامبایف، رییس محترم جمهوری قرقیزستان
جناب آقای مزنتسف، دبیرکل محترم سازمان همکاری شانگهای
رؤسای جمهور محترم
رؤسای محترم هیأت‌های بلندپایه،
در ابتدا مایلم مراتب تشکر و قدردانی خود را از استقبال و مهمان نوازی گرم و صمیمانه دولت و مردم قرقیزستان و برگزاری نشست اظهار نمایم.
عالیجنابان،
پیوستگی متقابل، منطق تعاملات بین المللی در فضای انتقالی پس از جنگ سرد است. ائتلاف‌های منطقه‌ای پاسخ جمعی به چالش‌های جهانی است.
پس از پایان تنشهای نظام دوقطبی، رویکرد «همکاری» و «رقابت» جای «تقابل مطلق یا همکاری مطلق» را گرفته است. «همکاری منطقه‌ای» و «منطقه‌گرایی» کنار بهره‌گیری از ظرفیت‌های فرامنطقه‌ای، نوید «نظم جهانی چندمنطقه‌ای» را می‌دهد.
در چنین شرایطی سازمان همکاری شانگهای در منطقه گسترده و تأثیرگذار اوراسیا از مسئولیتی مهم و تاریخی برای تضمین توسعه پایدار سیاسی، اقتصادی و فرهنگی کشورهای حوزه خود برخوردار می‌باشد.
پیوندهای عمیق تاریخی و فرهنگ‌های کهن و غنی، همکاری‌های اقتصادی بر مبنای منافع مشترک و ظرفیت‌های گسترده در حوزه انرژی و حمل و نقل، مناسبات پایدار سیاسی و ثبات منطقه‌ای را به ارمغان خواهد آورد.
اتخاذ رویکردهای عملی برای توسعه همکاری‌های درون‌منطقه‌ای یک ضرورت انکارناپذیر است. مسیر تمدنی جاده ابریشم و حضور کشورهای مهم در عرصه تولید و مصرف انرژی در این سازمان، زمینه‌های مناسبی را فراهم ساخته است و لذا انتظار می‌رود سازمان هرچه سریع‌تر نسبت به فعال کردن این عرصه‌ها، به‌خصوص فعال‌سازی باشگاه انرژی و عملیاتی کردن همکاری در این زمینه، اهتمام ورزد. کنار این فرصت‌ها، کشورهای منطقه با تهدیدهای مشترک نیز روبه‌رو هستند.
«افراط‌گرایی»، «قاچاق مواد مخدر»، «تروریزم» و «حضور نیروهای فرامنطقه‌ای»، از چالش‌های اصلی در عرصه امنیت منطقه به‌شمار می‌روند که همکاری فزاینده اعضای سازمان را ضروری می‌سازد.
امضای یادداشت تفاهم همکاری میان سازمان‌های شانگهای و اکو در دسامبر 2007 گامی قابل توجه برای دستیابی به این اهداف و تضمین منافع جمعی اعضا می‌باشد. حضور اکثریت کشورهای عضو اکو در سازمان شانگهای، زمینه را برای تقویت همکاری‌های منطقه‌ای فراهم کرده است.
حضار محترم،
ایران دارای جایگاه منحصر به فرد ژئوپولیتیکی، توانمندی‌های گسترده انسانی و مادی و اقتدار و استقلال سیاسی و اقتصادی بوده و میراث‌دار بخش مهمی از تمدن جهانی و اسلامی است. اشتراکات فرهنگی، تمدنی و تاریخی با اوراسیا، زمینه‌ساز ایفای نقش کشور من به‌عنوان سرزمین تعامل و دوستی و همزیستی صلح‌آمیز، فرهنگ‌ها و ملل و اقوام گوناگون در سایه اعتدال و احترام متقابل است. بهره‌برداری از این ظرفیت‌های عظیم در چارچوب سازوکارهای مطلوب و بسترهای حقوقی مناسب به تقویت جایگاه سازمان همکاری شانگهای منجر خواهد شد.
عالیجنابان،
جمهوری اسلامی ایران خلع سلاح و عدم اشاعه سلاح هسته‌ای را برای صلح و ثبات بین المللی ضروری می‌داند و براساس تعهدات حقوقی، آموزه‌های دینی و اخلاقی و ملاحظات راهبردی به معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای پایبند است و بر حق انکارناپذیر همه اعضای معاهده برای برخورداری از فناوری صلح‌آمیز هسته‌ای تأکید و اصرار دارد.
اکثریت کشورهای عضو ملل متحد و از جمله 120 کشور عضو جنبش عدم‌تعهد، تحریم‌های نامشروع، غیرقانونی و سیاسی علیه جمهوری اسلامی ایران را مردود شناخته‌اند. این تحریم‌ها اقدامی غیرمتمدنانه و بدعتی خطرناک است که به‌منظور مختل کردن روند توسعه ایران، بی‌رحمانه شهروندان عادی و بی‌گناه را هدف قرار داده است.
زبان جامعه بشری امروزین، باید زبان تفاهم و تکریم باشد. متأسفانه برخی قدرت‌ها هنوز نتوانسته‌اند خود را از دایره مناسبات استعماری کهن بیرون کشند و همچنان طبق عادت دیرینه، با دیگر ملتها فقط با زبان زور سخن می‌گویند.
من اعلام می‌کنم که با عزم سیاسی، احترام متقابل و تأمین منافع مشترک و تنها از طریق تحقق عینی حقوق مردم ایران می‌توان صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران را تضمین نمود. با اعتمادسازی متقابل می‌توان در یک دوره زمانی کوتاه به این تضمین متقابل دست یافت.
حضار محترم،
منطقه ما در طول دهه‌های گذشته با معضلات فراوانی که در رأس آن اشغال سرزمین و پایمال شدن حقوق مردم فلسطین است، مواجه بوده است. اما امروز احتمال بروز جنگی جدید در منطقه ما نگرانی جدی جامعه بین المللی را برانگیخته است.
فاجعه انسانی سوریه تنها از مسیر سیاسی و گفتوگو بین دولت سوریه و مخالفان سوری آن و بدون دخالت نظامی خارجی قابل حل است. همه طرفهای ذی‌نفوذ باید مانند ایران برای تحقق چنین گفت‌وگوی سازنده‌ای کمک کنند.
ایران که خود بزرگ‌ترین قربانی استفاده از سلاح‌های شیمیایی است، مخالف هرگونه تولید، نگهداری و به‌کارگیری این سلاح‌ها بوده، خواهان برچیده شدن کلیه سلاح‌های کشتار جمعی از منطقه است و لذا ابتکار روسیه را شروع مناسبی برای این هدف می‌داند. ما همچنین معتقدیم که تسلیح گروه‌های افراطی و تکفیری و به‌ویژه دستیابی این گروه‌ها به سلاح‌های شیمیایی بزرگ‌ترین خطر برای صلح و امنیت منطقه است و باید در تمامی طرحها مورد توجه قرار گیرد. همچنین همه تلاش‌ها برای دستیابی به راه‌حل سیاسی می‌بایست هرگونه تهدید و توسل به زور را محکوم و منتفی نماید.
دنیا نیازمند نفی خشونت و افراطی‌گری است، سازمان ما می‌تواند پرچمدار چنین حرکت جهانی باشد.
در پایان با اغتنام از فرصت ضمن قدردانی از تلاش‌های دبیرکل محترم، بار دیگر از جناب آقای آتامبایف رییس جمهور محترم قرقیزستان تشکر و قدردانی و از خداوند متعال برای ایشان و مردم قرقیزستان و همه ملتهای منطقه موفقیت و سربلندی روزافزون مسألت می‌نمایم.
متشکرم
