کد مطلب: 30379
شنبه ۲۶ مهر ۱۳۹۳ ساعت ۲۰:۱۷
در باب یک نهاد نیمه تعطیل
وقتی دولت ها شورای عالی فضای مجازی را تحمل نمی کنند
نعیمه موحد
اسفندماه سال ۱۳۹۰ بود که با فرمان رهبری «شورای عالی فضای مجازی» تشکیل شد و رئیس جمهور وقت به عنوان رئیس این شورا مسئول تشکیل «مرکز ملی فضای مجازی» برای نظارت کامل و دقیق و استفاده از فرصت ها و مقابله با تهدیدهای فضای مجازی شد. از آن سال تاکنون شورای عالی انقلاب فرهنگی فراز و فرودهای زیادی داشته؛ اما مهمترین نکته ای که درباره این شورا به چشم می آید این است که عملکرد آن همواره تحت تاثیر نوع رابطه اش با دولت بوده است.
این روزها خبر اختلافات شورای عالی فضای مجازی با وزارت ارتباطات و رئیس جمهور به یکی از اخبار داغ محافل خبری تبدیل شده است. ماجرا از آنجایی شروع شد که احمد سالک، رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی به عدم برگزاری جلسات این شورا معترض شد و از روسای قوا هم به خاطر عدم اقدام برای تشکیل این جلسات طبق آئین نامه به جای رئیس جمهور گله کرد.
حالا نوبت پاسخگویی دبیر شورا و وزیر ارتباطات به عنوان سرپرست دبیرخانه، به افکارعمومی بود. اما آنچه این میان دیده شد فقط پاس کاری مقصر بین این دو و بهانه تراشی برای این تاخیر ۴ماهه بود. پاسخ اول از سمت محمود واعظی وزیر ارتباطات داده شد. او گفت که رئیس جمهور خواستار تغییراتی در دستور جلسه شورا شده؛ ولی شورا تاکنون برای این تغییرات اقدامی نکرده است.
درمقابل محمدحسن انتظاری هم که در بهمن ماه ۹۲ در یکی از معدود جلسات شورا توسط حسن روحانی به دبیری شورای عالی فضای مجازی و ریاست مرکز ملی فضای مجازی منصوب شده بود، مدعی است که طبق نظر رئیس جمهور باید محتوای یکی از دستورات پیشنهادی وی از طرف وزارت ارتباطات و فناوری تهیه و به دبیرخانه شورا فرستاده شود. ضمن اینکه تاکنون هیچ دستوری از طرف وزیر دراین باره به آنان نرسیده است، دفتر ریاست جمهوری نیز درباره ارسال این دستور و یا تعیین زمان برای تشکیل جلسات با شورا صحبتی نداشته است.
این تمام ماجرای شورایی است که قرار بود طبق نظر رهبری ماهی یکبار تشکیل جلسه داده و در کشاکش ورود انواع تکنولوژی های مجازی به کشور و سرعت بالای همه گیر شدن آن، برای استفاده بهینه و موثر از این پدیده تصمیم های قاعده مند بگیرد. اما آیا دلیل اصلی این اختلافات تنها ابلاغ نشدن یک دستورالعمل است؟ و یا باید پذیرفت که علت دیگری درکار است و شورای عالی فضای مجازی دولت یازدهم هم دارد به سرنوشت این شورا در دولت دهم گرفتار می شود؟
در دولت قبلی شورا به دلیل نزدیکی مهدی اخوان بهابادی، دبیر شورا با محمود احمدی نژاد در ابتدا کار خود را با جدیت و حمایت تمام قد دولت دهم شروع کرد و حتی اساسنامه ای تصویب شد که شورای عالی فضای مجازی به لحاظ مالی تحت نظر سازمان بازرسی نبوده و به عنوان یک نهاد مستقل بودجه و نظارتش زیر نظر خودش باشد. اما این رابطه بعدها تیره شد و اخبار غیر رسمی حاکی از آن بود که احمدی نژاد از ابلاغ نامه های اخوان به بهانه مصوب شورا نبودن امتناع می کرد.
اما با روی کار آمدن دولت یازدهم خیلی زود دوران دبیری اخوان به پایان رسید و این شورا مدتی را با سرپرست پیش رفت. و نهایتا بعد از شش ماه از روی کارآمدن دولت بالاخره شورا صاحب دبیر شد. انتظاری نیز ابتدا به دلیل رابطه خوبی که با واعظی داشت به دبیری شورا انتخاب شد اما طولی نکشید که گفته شد بودجه شورا از طرف وزارت تامین نمی شود و انتظاری با نفوذ خود در مجلس توانست ۱۰۰ میلیارد تومان از بودجه ۹۳ را به شورای عالی فضای مجازی اختصاص دهد و برای اولین بار این شورا را واجد بودجه اختصاصی کند و البته آتش اختلاف با وزیر ارتباطات و فناوری را هم شعله ورتر! تا جایی که اکنون شنیده می شود شورا برای تامین حقوق کارمندان هم خود نیز مشکل دارد و در این بین روحانی نه تنها خود در جلسات شرکت نمی کند، بلکه اجازه تشکیل شورا بدون حضور خود را هم نمی دهد.
سوال کلیشه ای است که بخواهیم از مسئولینی که به هر دلیل موجه یا غیرموجه ای قید مسئولیت خود را زده اند و گرفتار سیاسی بازی شده اند، بپرسیم که پس تکلیف نهاد تحت ریاستتان و وظایفی که برایش درنظر گرفته شده چه می شود؟ اما بدیهی است که نگرانی بسیاری از افراد از عدم تشکیل جلسات این شورا که چه در دولت گذشته و چه در دولت کنونی کارنامه درخشانی نداشته است، بر زمین ماندن مباحثی مهم مثل حمایت از تولید محتوای مجازی جهت ارتقای تولیدات مبتنی بر ارزش های انقلابی و اسلامی، سیاست گذاری برای تشویق بخش های خصوصی و مردمی برای تولید محتوا مطلوب در فضای مجازی، گسترش بازارکسب و کار و اشتغال زایی در عرصه فضای مجازی و ذائقه سازی در فضای مجازی متناسب با فرهنگ ایرانی-اسلامی و مسائل مهمی ازاین دست باشد.