رابطه ما و ترک ها به زمان های بسیار دور باز می گردد. گاه روابط خوب و حسنه بوده و گاه تیره و تار. چه آن زمان که دولت عثمانی در آنجا حکم فرمایی می کرد و رقیب سرسخت صفویان بود و بین دو کشور رابطه خوبی برقرار نبود و چه زمانی که رضا شاه و آتاترک برادر خوانده همدیگر بودند و قرار بود رضا شاه هم به تقلید از همتای ترک خود تغییراتی را در سطح کشور اجرا کند. همیشه با ترک ها (منظور دولتمردان آن دیار) در تقابل بوده ایم و مذهب در اغلب موارد ریشه اصلی همه پیوستگی ها و گسست ها بوده است. حال چرا دو کشور مسلمان و همسایه نتوانسته اند رابطه ای با ثبات داشته باشند و این همه دچار تغییر نشوند جای بحث و گفتگو دارد و از حوصله این متن خارج است و من فقط قصد دارم به کارشکنی جدید دوستان ترک مان نه در کمک و یاری به داعش و سرکوب کردها که این روز ها نقل هر محفل ای است و خود مردم آن دیار هم از آن راضی نیستند، بلکه به کارشکنی آن ها در زمینه حمل و نقل بین المللی بپردازم.
غریب به یک دهه است که در حوزه حمل و نقل بین المللی مشغول فعالیت هستم و چون از نزدیک با رانندگان زحمتکش این حوزه در ارتباطم از مشکلاتی که گمرکات ترک برایشان ایجاد می کنند هم مطلع هستم ولی چند صباحی است زمزمه هایی به گوش می رسد مبنی بر دریافت عوارض سنگین از تریلر های ایرانی که قصد عبور از خاک ترکیه را دارند و این عوارض مشمول حال کامیون های صادراتی و وارداتی می شود. سابقه اقدام برای دریافت عوارض موضوعی بوده است که هر از چندگاه مسئولان ترک با ناوگان بسیار قوی خود بر دریافت آن اصرار می کردند ولی بعد از گمانه زنی ها و صحبت های هیات های ایرانی این موضوع به زمانی دیگر موکول می شد ولی این بار مرغ آنان یک پا دارد.
طی اعلام همتایان ترک از ابتدای اکتبر سال ۲۰۱۴ هر کامیون ایرانی می بایست مبلغی در حدود ۱۰۰۰ دلار پرداخت کنند و مبنای محاسبه بر حسب مسافتی است که طی می شود.
به همین علت صف طویلی از ماشین های ایرانی که قصد عبور از ترکیه برای رفتن به کشورهای اروپایی را داشتند در مرز بازرگان ایجاد شد و بعد از صحبت های انجام شده دست اندکاران ترک مهلتی ۱۰ روزه به ناوگان نه چندان قوی ایرانی دادند و در این ۱۰ روز صنعت حمل و نقل به تکاپو افتاد و شرکت های حمل و نقل بین المللی با برگزاری جلسات متعدد و مطرح کردن موضوع به فکر چاره افتادند و در اولین اقدام انجمن صنفی شرکت های حمل و نقل بین المللی طی بخشنامه ای از مقابله به مثل با کامیون های ترک خبر داد.
ذکر یک مطلب در اینجا ضروری است و آن هم این است که به دلیل تفاوت قیمت سوخت در سایر کشورها با ایران و برای حمایت از ناوگان ایرانی، ستاد سوخت و حمل و نقل کشور از دیرباز از کامیون های خارجی چه ترک باشند چه بلغار و یا ... عوارضی را تحت عنوان تن کیلومتر و مابه التفاوت قیمت گازوئیل دریافت می کرد تا خوش خوشان ناوگان خارجی نشود و با سوخت ارزان لیتری ۳۰۰۰ ریال در کشور ما جولان ندهند.
از آنجا که ترک ها در زمینه حمل و نقل بین المللی قوی هستند و حتی وزارتی به نام وزارت حمل و نقل بین المللی دارند و تقریباٌ ناوگان ترک در سراسر اروپا جولان می دهد آنها به فکر چاره افتادند و به ناوگان خود وعده دادند که از قبل دریافت عوارض سنگین از رانندگان ایرانی سوخت ارزان را برای ناوگان خود فراهم خواهند کرد و جای هیچ نگرانی برای آنها نیست.
سرتان را درد نمی آورم مهلت ۱۰ روزه ترک ها به پایان رسید و از ۱۰ اکتبر هر کامیون ایرانی مجبور به پرداخت عوارضی سنگین شد که نه تنها صنعت حمل و نقل را تحت الشعاع قرار می دهد بلکه به طور مستقیم روی بقیه صنایع هم تاثیر گذار است. عوارض پرداختی توسط راننده از صاحب کالا دریافت می شود و صاحب کالا هم مجبور است یا صادرات خود را متوقف کند و یا حجم آن را کاهش دهد و در مورد واردات هم این مشتری نهایی است که می بایست این مابه التفاوت را بپردازد. چند روز از اعمال این قانون در ترکیه می گذرد و ناوگان ایرانی همچنان در پشت مرزها منتظر اقدام مسئولان ذی صلاح است تا چاره ای اندیشیده شود.
مرز بازرگان از رونق افتاده است و خیل کامیون های ایرانی منتظر در صفی طویل ایستاده اند. در آن سو و در مرز ورودی ترکیه از بلغارستان هم نزدیک به ۵۰ دستگاه کامیون ایرانی که حامل محموله های وارداتی هستند منتظر ایستاده اند تا شاید چاره ای اندیشیده شود.
مهمترین اقدام ما اما فقط افزایش تعرفه کامیون های ترکی بوده است که قصد تخلیه بار در ایران و یا عبور از ایران و حرکت به سمت کشورهای آسیای میانه را داشته اند که خود باعث شده همتایان ترک از سر لجبازی تعرفه کامیون های ایرانی را ۲ برابر کنند. حال چه خواهد شد و این لج و لجبازی به کجا خواهد انجامید و کدام طرف کوتاه خواهد آمد باید منتظر ایستاد و نگریست.
جالب اینکه ناوگان ترک هم به تبعیت از ناوگان ایرانی و به دلیل افزایش تعرفه پرداختی در خاک ایران در پشت مرزهای ما توقف کرده است تا تکلیف کار مشخص شود.
من تا به این لحظه در روزنامه های کثیر الانتشار خودمان، در سایت ها و در خبر ها اثر خیلی کمی از اقدام ترک ها دیده ام در حالی که روزنامه نگاران ترک اقدام ایران را در بوق و کرنا کرده اند و مقاله ها نوشته اند.
کاش درایتی بشود و همسایه را سر عقل آورد و متوجه اش کند که ما هر دو به هم نیازمندیم و این کارشکنی ها به صلاح هیچیک از طرفین نیست. چه شما که تنها مسیر عبورتان به کشورهای آسیای میانه از ایران است و چه ما که یکی از راه های ورود به اروپا را ترکیه می دانیم.
کاش به وجوه اشتراک دو کشور توجه شود و دولتمردان ترک به خواست ملت شان عمل کنند تا این حق همسایگی ادا شود و روابط محکم تر از قبل شود. کاش مسئولان ایرانی نیز دستی بجنبانند و اقدامی کنند که فصل فصل خوبی برای منتظر ایستادن در مرزها نیست.
دست اندرکاران ترک عزم خود را جزم کرده اند و با برنامه ای جامع و کامل و از پیش تعیین شده قصد آن را دارند تا ناوگان نحیف ایرانی را به زمین بزنند و عن قریب است که راند آخر این مسابقه را هم با ناجوانمردی و کمک کشور هایی مثل گرجستان که زیر پرچم آمریکاست به سود خود خود به پایان برسانند پس حمایتی لازم است تا این ناوگان زنده بماند و نفس بکشد و به حیات خود ادامه دهد.
ناوگانی که در ۲۶ آذر ثابت کرد با امر رهبرش دست به کارهایی می زند کارستان حالا چشم و گوش به مسئولان امر سپرده تا یاری اش کنند و دستش را بگیرند. شاید همان اقدام ترک ها که عوارض دریافتی از ناوگان ایرانی را مستقیماٌ به ناوگان خود اختصاص می دهد و نگرانی آنها را به سادگی برطرف می کند درس خوبی برای مسئوالان ما برای حمایت از رانندگان زحمتکش این صنعت باشد.
