تسنیم، آیت الله محمدتقی مصباح یزدی رئیس مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) که در دفتر مقام معظم رهبری در قم سخن میگفت در ادامه تفسیر سوره والعصر، پیروی از خواهشهای نفسانی را یکی از عواملی دانست که انسان را از راه حق باز میدارد و گفت: اینها کم کم از یاد خدا غافل میشوند و سپس شیطان قرین شان میشود و دیگر کسی نمیتواند آنها را هدایت کند.
وی با اشاره به آیه«قُلْ هَلْ نُنَبِّئُکُمْ بِالْأَخْسَرِینَ أَعْمَالاً*الَّذِینَ ضَلَّ سَعْیُهُمْ فِی الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَ هُمْ یَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ یُحْسِنُونَ صُنْعاً» افزود: کسانی هستند که خود را از انقلاب طلبکار میدانند و میگویند ما میخواهیم انقلاب را نجات بدهیم؛ نسخه اقتصادی میپیچند، وقتی میپرسی دین چه میشود؟ میگویند تا مشکلات مادی حل نشود دین درست نمیشود؛ اینها مگر آیات امتحانات الهی را نخواندهاند؟
رئیس مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) ادامه داد: اینها خیال میکنند کلید حل همه مشکلات مسائل اقتصادی است و میگویند اقتصاد کلید سعادت است تا این حل نشود کارهای فرهنگی درست نمیشود اما انبیا و اولیای الهی خلاف این را میگفتند و عمل می کردند و موفق هم شدند.
آیت الله مصباح یزدی با تأکید بر اینکه راه حل مشکلات اصلی، پول و رفاه نیست، گفت: بیشتر مفاسد از جانب ثروتمندان رخ میدهد، افراد فقیر به دنبال یک لقمه نان هستند اما برخی پولدارها دنبال زیاده خواهی و سوء استفاده از بیت المال می روند؛ بنده نمیگویم هیچ فقیری فساد نمیکند اما آمار فساد ثروتمندان بیشتر است.
وی به آیه«وَ مَا أَرْسَلْنَا فِی قَرْیَةٍ مِنْ نَبِیٍّ إِلاَّ أَخَذْنَا أَهْلَهَا بِالْبَأْسَاءِ وَ الضَّرَّاءِ لَعَلَّهُمْ یَضَّرَّعُونَ»اشاره کرد و گفت: خداوند میفرماید ما هیچ پیامبری را نفرستادیم مگر این که امتش را مبتلا به فقر و گرفتاری کردیم؛ این فقر و گرفتاری کمک میکند انسانها به سمت خدا بیایند، آنهایی که رفاه و ثروت داشتند انگیزهای نداشتند که به سمت خدا بیایند.
آیت الله مصباح یزدی بزرگ ترین و مهم ترین بلایی که اهل یک دین ممکن است به آن مبتلا شوند را توجیه خواهشها نفسانی در مسیر دینداری دانست و ابراز داشت: برخی میگویند ما میخواهیم گرانیها برطرف شود و هیچ مشکلی نداشته باشیم؛ راحتی برای مؤمنان تنها در بهشت حاصل می شود و باید برای رسیدن به آن در این دنیا سختی ها را تحمل کنیم.
وی دنیا را دارای امتحان دانست و گفت: بزرگ ترین امتحان الهی این است که تا چه اندازه حاضری برای خدا از خواسته های نفسانی خود بگذری؟ تا این امتحان را ندهی به جایی نمیرسی؛ در زمان پیامبران الهی نیز عدهای از مقاومت خسته میشدند و میگفتند«مَتَى نَصْرُ اللَّهِ».
رئیس مؤسسه امام خمینی(ره) با اشاره به اینکه ریشه همه این افکار در پیروی از خواهشهای نفسانی است، اظهار داشت: باید مراقب باشیم که به خاطر دلخواه خود در دام شیطان نیفتیم؛ راه حل آن این است که دلخواه خویش را تعدیل کنیم، اگر مهار خود را به دست آن بدهیم شیطان همنشین و مشاور درونیما میشود و طبق فرمایش قرآن چنین کسی را که خدا گمراه کرده هیچ کس نمی تواند هدایت کند.
آیت الله مصباح یزدی گفت: برخی میگفتند برای ظهور امام زمان(عج) دعا کنیم تا همه مشکلات مان حل شود اما حضرت در پاسخ آنها میفرمود وقتی ایشان ظهور کند باید همه به جهاد بروند و سختی بکشند و بعد از استقرار کامل حق در جهان راحتی فراهم می شود؛ امام زمان(عج) برای ما تشک پر قو و نان و حلوا نمیآورد.
وی افزود: یکی از مهم ترین و بزرگ ترین مشکلاتی که امام زمان(عج) در زمان ظهور دارند با علمایی است که میگویند قرائت ما و فهم ما از قرآن غیر از فهم شما است این چیزهایی که شما می گویید طبق نظر خودتان است؛ حضرت باید با این افراد مدعی اسلام چه کند؟ اینها می گویند ما اسلام و قرآن را قبول داریم اما معنای این آیات غیر از چیزی است که شما می گویید.
عضو مجلس خبرگان رهبری در بیان اینکه چرا برخی چنین موضعی میگیرند؟ گفت: اینها دلشان نمیخواهد زیر بار حق بروند زیرا می دانند در آن صورت موقعیت و جایگاه اجتماعی شان به خطر میافتد؛ منشاء بسیاری از بلاهایی که از ابتدای اسلام و از زمان خود پیامبر(ص) تا به امروز دامن گیر مسلمانان بوده همین است.
آیت الله مصباح یزدی خاطرنشان کرد: در زمان پیامبر(ص) برخی اسلام را قبول کردند و به جهاد میرفتند و جان خود را به خطر میانداختند اما ته دلشان دلبستگیهایی به پول یا مقام داشتند. کم کم دیدند اسلام با این دلبستگیها کنار نمیآید و باید یکی را کنار بگذارند. بخاطر همین درصدد توجیح کارهای خود تحت لوای اسلام پرداختند و از دین کم گذاشتند.
وی در بیان یکی از اصول ثابت شده علم روانشناسی، گفت: آدمیزاد اگر چیزی را دلش بخواهد درصدد توجیه آن بر می آید، می گردد دنبال شبهات و مغالطات تا حرف خود را ثابت کند اما چیزی راکه دوست نداشته باشد سعی میکند به نحوی ثابت کند که این کار نشدنی است یا نباید انجام داد؛ دنبال آیه و روایتی میگردد که باب میلش باشد و کار خود را توجیه کند.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ادامه داد: انسان وقتی چیزی را دوست ندارد حتی درست آن را نمی بیند و نمیشنود، زیرا توجه نمیکند، به طور عادی چنین است مگر این که انگیزه دیگری از دقت در این امور داشته باشد؛ در دیدن ها و شنیدنها هم میل های باطنی دخیل است چه رسد به مسائل اعتقادی.
آیت الله مصباح یزدی با تأکید بر اینکه برای دور شدن از این آفات باید خود سازی و تمرین داشته باشیم، اظهار داشت: در مسائل دینی مخصوصا باید سعی کنیم که بدون پیش داوری وارد شویم و هرچه که قرآن و روایات گفته است را بپذیریم حتی اگر برخلاف خواسته و میل ما باشد؛ در امور دینی وسوسه های شیطانی بیشتر است و شیطان انسان را کمک می کند تا منحرف شود.
وی در تشریح راه شناخت حق و عمل به آن، گفت: خداوند در آیات متعددی میفرماید اگر میخواهید حق را بشناسید و در مقام عمل به آن نیز موفق باشد باید تقوا را رعایت کنید«إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ یَجْعَلْ لَکُمْ فُرْقَاناً» منظور از این تقوا، تقوای در حد سلمان نیست بلکه یعنی آن اندازه که میفهمید و حجت برایتان تمام است از خدا پیروی کنید و تقوا پیشه کنید.