ساعت ۹ شب است و ترافیک سنگین سرتاسر اتوبان را گرفته، نه باران می‌آید و نه تصادفی شده! انگار نه انگار که قرار است تمام این خودروها به دلیل تردد در ساعات ممنوعه شبانه جریمه شوند! بسیاری از راننده‌ها که اصلاً عین خیالشان نیست و انگار به ترافیک در این ساعت ممنوعه عادت کرده‌اند، آن‌ها طوری که قرار نیست جریمه شوند، صدای موزیک خودرو را زیاد کرده و به آن گوش می‌دهند! من، اما اولین‌بار است که در این ساعت از ممنوعیت تردد شبانه در ترافیک اتوبان مانده‌ام و نگرانم از اینکه مبادا جریمه شوم. برایم سؤال است که مگر چه تعدادی از این خودروها، مجوز تردد در ساعات ممنوعه شب را دارند که این حجم از ترافیک ایجاده شده‌است؟ چند خودرو تاکسی اینترنتی هستند و چه تعدادی از این رانندگان جزو مشاغل ضروری به حساب می‌آیند؟
طبق اعلام پلیس راهنمایی و رانندگی، اعمال جریمه برای خودرو‌هایی که در بازه زمانی ۲۱ الی ۴ صبح در خیابان‌ها تردد می‌کنند، ادامه دارد. بر اساس این محدودیت‌ها، ورود و خروج به شهر‌های قرمز و نارنجی تنها با داشتن مجوز از فرمانداری امکان‌پذیر است و رانندگانی که بدون مجوز در بین این شهر‌ها تردد کنند، هر ۲۴ ساعت یک‌بار جریمه می‌شوند. همچنین مقرر شده به جز گروه‌های شغلی امدادی و معرفی شده، تردد‌های شبانه در شهر‌ها در بازه زمانی ۲۱ الی ۴ صبح، ممنوع باشد و این تخلف نیز ۲۰۰ هزار تومان جریمه دارد.
محدودیت‌های تردد شبانه، از اول آذرماه در پایتخت آغاز و به تدریج در کل کشور اجرایی شد. برخلاف روز‌های ابتدایی اجرای این طرح که خیابان‌ها خلوت بود، حالا دیگر شب‌های پایتخت شلوغ است و به‌نظر می‌رسد که ممنوعیت‌های تردد شبانه عادی شده‌است! برخی از شهروندان خیال می‌کنند که، چون دوربین‌ها در شب فلاش نمی‌زند، پس تخلفی هم برایشان ثبت نخواهد شد. این در حالی است که به گفته رئیس پلیس راهور پایتخت، تنها دوربین‌های ثبت تخلفات سرعت غیرمجاز نیاز به فلاش زدن دارند و سایر دوربین‌های تردد شمار، بدون فلاش زدن، تمامی ترددها را ثبت می‌کنند. همچنین برخی از رانندگان ادعا می‌کنند که با حرکت در لاین کندرو، از ثبت تخلف توسط دوربین‌ها در امان خواهند ماند، در حالی که به گفته معاون آموزش و فرهنگ ترافیک پلیس راهور تهران، تمامی ترددها توسط دوربین‌ها ثبت می‌شود و اینکه کدام خودرو در کدام لاین حرکت می‌کند، هیچ تفاوتی برای دوربین‌ها ندارد.
علت ترافیک در ساعات تردد غیرمجاز شبانه چیست؟
سرهنگ محمدباقر سلیمی، رئیس پلیس ترافیک شهری راهور ناجا درباره علت ترافیک در ساعات غیرمجاز شبانه به «جوان» می‌گوید: «چندین عامل، ترافیک در ساعات ممنوعیت تردد شبانه را تشدید کرده‌است. اول اینکه بسیاری از شهروندان به دلیل ریسک بالای ابتلا به کرونا با استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی، ترجیح می‌دهند که از خودروی شخصی خود برای رفت و آمد استفاده کنند. همچنین با تعیین یک ساعت مشخص برای پایان کار و بازگشت به خانه، الگوی سفر شهروندان تغییر کرده و هماهنگ شدن با آن زمان‌بر خواهد بود و نتیجه آن می‌تواند ترافیک باشد که در ساعات شبانه مشاهده می‌کنید.»
رئیس پلیس ترافیک شهری راهور ادامه می‌دهد: «برخی کسب و کار‌هایی که براساس تصمیمات ستاد ملی مقابله با کرونا، فعالیت‌شان محدود نبود، مجوز تردد گرفتند و طبق فرآیندی که برایشان تعریف شده‌بود به فرمانداری مراجعه کردند و لیستی از پلاک خودروهایشان به پلیس راهنمایی و رانندگی ارجاع داده شد. مانند پرسنل کادر درمان، وسایل نقلیه عمومی، تاکسی‌های اینترنتی و وانت‌بار‌ها که هر چند پیامک برای این افراد هم ارسال می‌شود، اما در مرحله «چک اپراتوری» تخلف آن حذف خواهد شد.»
پیامک‌های تخلف، ارشادی یا اعمالی؟!
سرهنگ سلیمی درباره ارسال پیامک‌های ارشادی اظهار می‌دارد: «طبق دستورالعمل ستاد ملی مقابله با کرونا تردد در شهر‌های قرمز و نارنجی و همچنین تردد شبانه از ساعت ۲۱ تا ۴ بامداد در این شهر‌ها و شهر‌های زرد ممنوع است. فقط در روز‌های اول طرح به رانندگان پیامک ارشادی ارسال می‌شد و پس از آن با به‌روزرسانی سامانه‌ها و تعریف کد‌های جدید برای تخلفات و تعریف این فرآیند به صورت هوشمند و نرم‌افزاری در سامانه‌ها، جریمه‌ها اعمال شد.» او ادامه می‌دهد: «تنها اوایل آذرماه بود که برای کسانی که اولین‌بار به دستورالعمل‌های ممنوعیت تردد توجهی نکرده بودند، آن هم در ساعات نزدیک به شروع یا پایان طرح، پیامک ارشادی ارسال می‌شد و بعد از آن جریمه نقدی برای خودرو‌های متخلف درنظر گرفته شد که آمار آن به صورت روزانه منتشر می‌شود.»
چرا برخی خودروها جریمه نشدند؟
رئیس پلیس ترافیک شهری راهور درباره فرآیند جریمه خودرو‌های متخلف توضیح می‌دهد: «به طور کلی در اعمال فرآیند قانون چه در تخلفات ممنوعیت تردد شبانه و چه در سایر تخلفات رانندگی به این صورت است که ابتدا سامانه‌ها و دوربین‌های هوشمند خودرو‌های متخلف را رصد و اقدام به عکسبرداری و ثبت پلاک آن می‌کنند، پس از آن، اطلاعات به سرور مرکزی منتقل شده و بلافاصله به مالک خودرو که شماره تلفن همراه او در سامانه ثبت است، پیامک ارسال می‌شود. سپس چک اپراتوری اتفاق می‌افتد، یعنی در دیتا بانک راهور، مشخصات خودرو مانند تصویر، رنگ و شماره پلاک با آنچه در سامانه ما وجود دارد تطبیق داده می‌شود و اگر این اطلاعات کاملاً منطبق باشد، آن وقت تخلف ثبت و پیامک نهایی تخلف به مالک ارسال خواهد شد.» او می‌افزاید: «فرآیند جریمه خودرو‌های متخلف کاملاً هوشمند است، بنابراین گاهی عواملی، چون شرایط جوی و نوری، تغییراتی که هنگام محل نصب پلاک توسط رانندگان اتفاق می‌افتد، پلاک‌هایی که در اثر تصادف یا مرور زمان مخدوش می‌شوند و سطح مسطح ندارند یا زاویه اعداد پلاک با زاویه دوربین منطبق نمی‌شود، می‌تواند در ثبت اطلاعات اولیه درصدی انحراف و خطا را ایجاد کند که بخش زیادی از آن‌ها در مرحله چک اپراتوری حذف می‌شود.»
شرط حذف جریمه تاکسی‌های اینترنتی
رئیس پلیس ترافیک شهری راهور در پاسخ به این سؤال که آیا تمام افرادی که در تاکسی‌های اینترنتی ثبت‌نام کرده‌اند مجوز تردد در ساعات غیرمجاز شبانه را دارند، می‌گوید: «تعداد تاکسی‌های اینترنتی در سطح کشور، بیش از ۳ میلیون دستگاه است و طبیعتاً تمام این ۳ میلیون خودرو مجاز به تردد در ساعات غیرمجاز نیستند، بلکه آن دسته از رانندگان تاکسی‌های اینترنتی که در شب فعالیت مثبت دارند و مأموریت کاری انجام می‌دهند، مشمول جریمه نخواهند شد. در واقع تمام اطلاعات سفر‌های انجام شده توسط راننده‌های تاکسی‌اینترنتی ثبت می‌شود و از این طریق مشخص است که یک راننده در حال انجام مأموریت کاری بوده یا نه؟»
هیچ عذری پذیرفته نیست
سرهنگ سلیمی می‌گوید: «تا امروز ممنوعیت تردد شبانه خودروها به قدر کافی اطلاع‌رسانی شده و ناآگاهی مردم از تردد‌های غیرمجاز شبانه قابل‌دفاع نیست. پیش از این ترددها در ساعات شبانه کاهش چشمگیری داشت، اما به نظر می‌رسد که دیگر این طرح ممنوعیت ترددها، عادی انگاری شده‌است. گاهی برخی از شهروندان برای تردد در ساعات غیرمجاز، اقدام به مخدوش کردن پلاک خود می‌کنند که کنترل جدی این دسته از رانندگان در دستور کار قرار داد. اگر دستکاری در پلاک خودرو، مصداق جعل داشته باشد، بنابر قانون مجازات اسلامی تا شش ماه حبس در انتظار راننده متخلف خواهد بود و در غیر این صورت مورد اعمال قانون قرار خواهد گرفت.»
به گفته رئیس پلیس ترافیک شهری راهور ناجا در حوزه اعمال قانون و در چارچوب کنترل زنجیره شیوع بیماری کرونا در طرح محدودیت‌های روزانه و شبانه، تاکنون تعداد ۳ میلیون و ۷۸۲ هزار پیامک به رانندگان ارسال شده که پس از فرآیند چک اپراتوری و شناسایی و حذف وسایل نقلیه‌ای که دارای سفر‌های ضروری بوده‌اند تعداد یک میلیون و ۸۴۸ هزار و ۹۲۰ وسیله نقلیه اعمال قانون شدند.
منبع: روزنامه جوان
