بررسی ایرنا از مصوبات مجلس در مورد لایحه بودجه ۱۴۰۲ حکایت از آن دارد که تاکنون با حدود ۷۰۰ هزار میلیارد تومان تغییر در درآمدها و مصارف دولت، بودجه به سمت ناترازی رفته است.
به گزارش ایرنا، نمایندگان مجلس تاکنون در ۵ حوزه اقدام به تغییرات اساسی در شاکله بودجه کرده‌اند که سبب ناتراز شدن آن شده است.
این ۵ محور تغییرات مجلس عبارتند از:
مواردی که هزینه‌های دولت افزایش یافته است
مواردی که باعث کاهش درآمدهای دولت شده است
درآمدهای غیرقابل تحققی که مجلس اضافه کرده است
افزایش تعهدات دولت که بازپرداخت آن در توان مالی دولت نیست
افزایش تسهیلات تکلیفی بانک‌ها
۱- بر اساس مصوبات مجلس، تاکنون ۹۰ هزار میلیارد تومان مصارف عمومی بودجه افزایش یافته که شامل مواردی است که هزینه‌های دولت را افزایش می‌دهد و در نتیجه به کسری بودجه منجر می‌شود.
۲- در بخش دیگری از مصوبات مجلس، درآمدهای دولت کاهش یافته است.
به عنوان مثال، افزایش سقف معافیت مالیات حداقل حقوق سبب کاهش ۷ هزار میلیارد تومانی درآمد دولت می‌شود.
همچنین کاهش حقوق گمرکی واردات ماشین‌آلات نیز بار مالی سنگینی و در حدود ۴۰ هزار میلیارد تومان خواهد داشت.
۳- مجلس از سوی دیگر منابع درآمدی جدیدی پیش‌بینی و در مقابل آنها، هزینه‌های قطعی تعیین کرده است. این درآمدها از نگاه کارشناسی، قابل تحقق نیست و یا وصول آنها دارای تبعاتی خواهد بود.
سرجمع این درآمدهای غیرقابل تحقق ۵۴ هزار میلیارد تومان است که شامل موارد متعددی ازجمله موارد زیر می‌شود: معافیت حقوق ورودی آمبولانس توسط دانشگاه‌های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی کشور، افزایش میزان قیمت خودرو مشمول مالیات سالانه، معافیت مالیاتی اشخاص حقیقی به ازای فرزند تولد فرزند سوم و بیشتر به ازای هر فرزند ۱۵ درصد، کاهش درآمدهای مالیاتی ناشی از افزایش معافیت مالیات بر حقوق ماهانه از ۷ به ۱۰ میلیون تومان و کاهش درآمد حاصل از حقوق ورودی - ناشی از کاهش ۳ درصد حقوق گمرکی.
۴- نمایندگان مجلس از سوی دیگر تعهدات دولت را خصوصا در بخش فروش اوراق مالی افزایش داده‌اند در حالی که بازپرداخت آن در توان مالی دولت نیست.
به عنوان مثال، مجوز انتشار اوراق مالی به مبلغ ۵۰ هزار میلیارد تومان به بانک‌های دولتی در حالی به تصویب مجلس رسیده که دولت برای فروش اوراق مالی خود نیز با مشکل مواجه است. ضمن آن که دولت در سال آینده باید ۱۲ هزار میلیارد تومان سود اوراق فروش‌رفته در دولت قبل را علاوه بر اصل آن، تسویه کند در حالی که منبعی برای آن پیش‌بینی‌نشده است.
افزایش ۲ هزار میلیارد تومانی انتشار اوراق برای طرح‌های عشایری و افزایش ۸ هزار میلیارد تومانی انتشار اوراق برای شهرداری‌ها، نیز در زمره همین تعهدات ایجادشده برای دولت توسط مجلس است.
نمایندگان مجلس در مصوبه‌ای دیگر برای طرح‌های تملک دارایی سرمایه‌ای وزارت راه ۲ میلیارد دلار در قالب افزایش تهاتر نفت تصویب کردند. این در حالی است که در سال جاری با اذن مقام معظم رهبری این مبلغ اختصاص داده‌شده و نیازی به افزایش آن برای سال آینده نبود.
تعهد دیگری که مجلس برای دولت ایجاد کرده افزایش حداقل ۷۰ هزار میلیارد تومانی از محل تهاتر نفت یا واگذاری سهام یا انتشار اوراق برای تأدیه بدهی‌های سازمان تامین اجتماعی است.
طبق مصوبه دیگر مجلس، با تغییر نحوه محاسبه نرخ سود ساده مربوط به بدهی‌های بانکی، تقریبا ۲۰۰ هزار میلیارد تومان بدهی‌های دولت به بانک‌ها و تامین اجتماعی افزایش یافته است.
همچنین با حذف بند ج تبصره ۸ مبنی بر حمایت دولت از تولید محصولات نهایی کشاورزی و اعطای یارانه به ذینفع نهایی مشروط به رعایت الگوی کشت، حداقل ۵۰ هزار میلیارد تومان از درآمدهای هدفمندی یارانه‌ها کم خواهد شد.
۵- نمایندگان مجلس همچنین ۱۰۰ هزار میلیارد تومان به تسهیلات تکلیفی بانک‌ها افزوده‌اند که احتمالا منجر به اضافه برداشت بانک‌ها و افزایش چاپ پول تورم‌زا خواهد شد.
بدین ترتیب تاکنون مصوبات مجلس موجب به هم خوردن مصارف و منابع لایحه بودجه ۱۴۰۲ شده و ناترازی آن کاملا مشخص شده است. اجرای چنین بودجه‌ای توسط دولت موجب چاپ پول گسترده و تحمیل تورم به مردم خواهد شد.
