خدایا ! به ما که روزمرگی ها کاسه بصیرتمان را تهی نموده، فهمی عطا نما که آن گونه باید از نور «ولایت مهدی »(عج) بهره بریم.
کیفیت بهره مندی از امام مهدی (عج) در زمان غیبت در بیان خود حضرتنحوه بهره مندی از من در زمان غیبت، مانند استفادۀ خورشيد است هنگامى كه در پشت ابرها پنهان شود.(۱)
هركس با اين‌همه آثار و معجزات و آيات و روايات، باز هم منكر وجود مباركش شود، مانند كسى است كه منكر وجود خورشيد گردد، هنگامى كه در پشت ابرها از ديدگان، به ظاهر پنهان است، گرچه آثار وجودش به جهانيان مى‌رسد.
هرچند خورشيد در پس ابر براى مدّتى پنهان مى‌گردد، امّا نور روشنى‌بخش خود را از جهانيان دريغ نمى‌كند و باز هم از پس ابر زمين و آسمان را روشن مى‌كند، امام(عج) نيز هرچند كه در پس پرده غيبت قرار دارد، امّا نور ولايت آن حضرت بر همۀ عالميان پرتوافكن است، چه اين كه اگر نور آن امام نباشد، بنابر روايات معصومين عليهم السّلام زمين و اهل آن از بين مى‌روند و اوست كه امان اهل زمين است.(۲)
تفاوت مؤمنان در بهره‌مندى از نور ولايت امام مهدی (عج)ميزان بهره‌مندى هركس از وجود امام غايب عليه السّلام به ميزان دارائيش از نور ولايت ايشان مى‌باشد. بهرۀ مؤمنان از اين نور، متفاوت است و همين تفاوت، باعث اختلاف درجۀ افراد در بهره‌مندى از امام غايب (عج) مى‌شود. محور و اساس ولايت امام (عج) معرفت ايشان است و از آن‌جا كه معرفت امام (عج) داراى اقسامى است (معرفت به اسم و صفت) و معرفت به اوصاف امام (عج)نيز درجاتى دارد. (غيابى، حضورى و شهودى) حظّ و بهرۀ مؤمنان از معرفت امام (عج) در يك رتبه و درجه قرار نمى‌گيرد.
علاوه بر اين، معرفت، آثار و لوازمى دارد و مهم‌ترين آنها عبارتند از: تسليم و محبّت به ايشان، ذكر آن حضرت، تعلّم و تعليم علوم ايشان، انتظار فرج امام (عج)، دعا براى وجود مقدّس حضرت، نصرت ايشان، احساس حضور در محضر امام (عج) و رعايت ورع در دين.
بروز و ظهور هريك از اين آثار، به درجۀ معرفت شخص نسبت به هريك از اوصاف امام (عج)باز مى‌گردد. هرقدر، درجۀ معرفت انسان، بالاتر رود، اين آثار، بيشتر بروز پيدا مى‌كند و هرچه معرفتش ضعيف‌تر باشد، ظهور اين آثار كم‌رنگ‌تر مى‌شود.
در مجموع بايد گفت حظّ و بهرۀ اهل ايمان از نور ولايت امام (عج) به تعداد افراد ايشان متفاوت است و شايد هيچ دو نفرى را نتوان يافت كه دقيقا يك درجه از ولايت را داشته باشند. حتّى مى‌توان گفت كه حظّ و بهرۀ هر فرد نيز در طول حالات مختلفش يكسان نمى‌ماند. ممكن است در يك حالت روحى خاص، كمّ و كيف انتظار در او با حالات ديگرش متفاوت باشد و وجدانا نيز همين‌طور است.
به علاوه در جاى خود اثبات مى‌شود كه درجات ايمان نيز دقيقا به درجات ولايت انسان بستگى دارد. بنابراين حالات مختلف انسان در مورد ولايت ائمّه عليهم السّلام در درجۀ ايمان او، تأثير مستقيم و عميق دارد.
هركس مى‌تواند با عمق بخشيدن به معرفت‌هاى خود نسبت به اوصاف امام (عج) و التزام بيشتر و بهتر به آثار و لوازم اين معرفت‌ها، حظّ و بهرۀ خويش-از وجود ايشان در زمان غيبت-را بيشتر و بهتر كند.
سطح پايين و بالاى بهره بردن از خورشيد پشت ابردر اين وادى، مؤمنان تفاوت‌هاى بسيارى با يكديگر دارند. برخى آن‌قدر ضعيف و كم‌بهره از معرفت و لوازم آن هستند كه با وجود اعتراف و تصديق اوّليه نسبت به وجود امام غايب عليه السّلام و مقام امامت ايشان، به خاطر سستى در عقيدۀ خود و اهميّت ندادن به اين امر خطير، تا مرز انكار فايدۀ وجودى امام عليه السّلام در زمان غيبت سقوط مى‌كنند و بدون آن‌كه خودشان متوجّه باشند، سخنانى را به زبان مى‌آورند كه عملا مخالفان امامت به آن معتقد هستند و لذا آب به آسياب دشمنان اهل بيت عليهم السّلام مى‌ريزند و به اين وسيله، خود را در معرض از دست دادن نور ولايتى قرار مى‌دهند كه پيش از اين دارا بودند.
هشدارهايى كه در احاديث ائمّه عليهم السّلام نسبت به زمان طولانى غيبت امام عصر (عج) وجود دارد، نشانگر اين حقيقت تلخ مى‌باشد كه چنين خطرى در اين زمان به‌طور جدّى مطرح مى‌باشد و اگر احتمال آن، جدّى گرفته نشود به سراغ هر كس در هر رده‌اى مى‌آيد تا آن‌جا كه اكثر معتقدان به امامت امام عصر (عج) را از عقيدۀ خود برمى‌گرداند.
امّا آنها كه هشيارانه عمل مى‌كنند و با اداى شكر نعمت ولايت امام عصر (عج)با قلب و زبان و عمل خويش، از خداوند، نور ولايت بيشترى را طلب مى‌نمايند، مى‌توانند بهره‌هاى زيادى از خورشيد پشت ابر امام عليه السّلام ببرند و تا آن‌جا ترقّى كنند كه به فرمودۀ امام زين العابدين عليه السّلام غيبت امام عليه السّلام براى ايشان به منزلۀ «مشاهده» گردد.
متن عبارت ايشان خطاب به يكى از بهترين يارانشان چنين است:
اى ابو خالد، همانا اهل زمان غيبت او (حضرت مهدى (عج)) كه اعتقاد به امامت ايشان دارند و منتظر ظهورش مى‌باشند، از مردم همۀ زمانها بهترند. زيرا خداى تبارك و تعالى چنان عقل و فهم و معرفتى به آنها عنايت فرموده كه غيبت براى آنها به منزلۀ ديدن حضورى شده است.(۳)
اصل و پايۀ حصول اين حالت را دو ركن ركين دانسته‌اند: يكى اعتقاد به امامت آن حضرت در زمان غيبت و ديگرى انتظار ظهور ايشان. مسألۀ اوّل همان معرفت نسبت به آن حضرت است كه محور ولايت ايشان مى‌باشد و دومى نيز يكى از مهم‌ترين آثار و لوازم اين معرفت. هر دو ركن، داراى درجات و مراتب است و در درجات پايين آن، غيبت امام عليه السّلام به منزلۀ مشاهدۀ ايشان نمى‌گردد. امّا اگر به لطف خدا و امام زمان(عج) و همّت و جدّيت خود شخص، درجۀ بالايى از عقل و فهم و معرفت براى او حاصل شود، به تحقّق اين حالت نزديك مى‌گردد.(۴)
منابع:
۱- توقیع حضرت (عج) به احمدبن اسحاق ، کمال الدین و تمام النعمه ج ۲ ص۴۸۳
۲- موعودنامه مجتبی تونه ای ص ۳۰۷
۳ - كمال الدين و تمام النعمة، باب ۳۱، ح ۲
۴- رازپنهانی و رمز پیدایی ، محمد بنی هاشمی ج ۱ صص۸۱-۷۸
جهان نیوز
