روزنامه واشنگتن پست در اینترنت امروز در گزارشی به قلم جنیفر روبین نوشت: سخنان روز سه شنبه جان کری وزیر خارجه (آمریکا) درباره مسئله بغرنج توضیح ایران درباره ابعاد نظامی احتمالی (پی ام دی) برنامه (هسته ای) آن در گذشته تعجب برانگیز بود. این مسئله در کمک به بازرسان برای شناسایی تخلفات صورت گرفته نقش اساسی دارد.
به گزارش خط نیوز ؛ کری ضمن تاکید بر اینکه آمریکا از برخی فعالیتهای نظامی ایران در گذشته اطلاع قطعی دارد، گفت اکنون اصرار خاصی بر این نیست که ایران بخصوص مرحله به مرحله اقداماتش را تشریح کند.
در این گزارش با اشاره به بخش های دیگری از سخنان جان کری آمده است: اهمیت افشاء پی ام دی در این است که در صورت هرگونه پیشرفتی بدون حل این مسئله، بازرسی ها و راستی آزمایی های کافی وجود نخواهد داشت چون اطلاعی از محل و نحوه فعالیت های قبلی در درست نیست. اما این همه مشکل نیست.
اول اینکه، این سخنان در تضاد مستقیم با اظهارت شخص کری در ماه آوریل با شبکه پی بی اس است که وی در پاسخ به سوالی درباره درخواست درازمدت آژانس بین المللی انرژی اتمی مبنی بر افشاء فعالیت های هسته ای گذشته ایران در زمینه نظامی و خودداری ایران از اینکار گفته بود،آمریکا حاضر نیست در این زمینه کوتاه بیاید و اگر قرار باشد توافقی حاصل شود، ایرانیان باید به این درخواست عمل کنند و اینکه این اطلاعات باید بخشی از توافق نهایی باشد.
مشکل دیگر در ارتباط با سخنان کری،کذب بودن آن است چون ما اطلاعات کامل در اختیار نداریم.
مایکل هیدن رئیس سابق سیا جدیدترین موضع کری را غیرقابل توجیه می داند. وی می گوید: « مایل بودم اداره اطلاعات ملی یا هر دفتر اطلاعاتی همان واژه(کامل/ قطعی) را برای من تکرار می کرد. اما آنها چنین نظری نداشتند. آنچه کری می گوید این است که برای ما مهم نیست آنها تا چه حد در زمینه تسلیحاتی شدن پیش رفته اند. ما بر روی توانایی مان برای محدود کردن تولید مواد شکافت پذیر شرط بندی می کنیم. »
اکنون اگر آنها بخواهند می توانند چنین شرط بندی داشته باشند اما دولت اوباما باید با ما رو راست باشد و اصرار نداشته باشد که افشای پی ام دی اهمیتی ندارد.
هیدن می گوید: «او (کری) وانمود می کند درباره چیزی دانش کافی داریم که زمانیکه من مدیر (سیا ) بودم یک هدف اطلاعاتی فوق العاده دشوار بود و هیچ تغییری نمی بینم که منجر به ساده تر شدن این مسئله شده باشد.»
مارک دوبوویتز کارشناس برجسته تحریم ها در بنیاد دفاع از دموکراسی ها در توجیه اصل سخن کری گفت: «در مورد کری وزیر خارجه این ادعا که ما اطلاع قطعی درباره فعالیتهای تسلیحاتی ایران داریم به منزله فرض سطحی از توانایی اطلاعاتی آمریکا است که با تجربه تاریخی همخوانی ندارد. به همین علت است که او، اوباما رئیس جمهور، شرمن معاون وزیر خارجه و آمونو رئیس آی ای ئی ای همگی حل و فصل پی ام دی را به عنوان یکی از شرایط مهم در هر توافق هسته ای مقرر کردند.»
دوبوویتز افزود: «سابقه آمریکا در شناسایی و بازداشتن کشورها از هسته ای شدن باید قاعدتا کری را در ادعاها و فرضیاتش محتاط تر کرده باشد. آمریکا در مورد اتحاد شوروی، چین، هند، پاکستان، اسرائیل و کره شمالی ناموفق بود. واشنگتن در سال هزار و نهصد و نود برنامه صدام را دست کم گرفت. سپس در سال دو هزار و سه برنامه او را دست بالا گرفت و برای متوقف کردن برنامه تسلیحات کشتار جمعی(دبلیو ام دی ) که وجود نداشت، وارد جنگ شد. با توجه به چنین سابقه ای، صرف نظر از یک درخواست هسته ای دیگر بویژه درخواستی به مهمی حل و فصل مسئله برنامه تسلیحاتی ایران در گذشته و حال، غیرقابل توجیه است. »
بله،چنین چیزی غیرقابل توجیه است مگر آنکه باور داشته باشیم رئیس جمهور به شدت خواهان حصول هر چه سریعتر توافق، هر چند بد، است.
سناتور جمهوری خواه مارک کِرک نیز در رد ادعای کری گفت: «آی ای ئی ای تقریبا بطور قطع اصرار دارد که ایران بخصوص درباره مرحله به مرحله فعالیتهایش توضیح دهد و ایران برای بیش از یک دهه از اینکار خودداری کرده است.»
به گفته دوبوویتز، جدیترین مباحثات درباره امتیازدهی دیگری توسط دولت اوباما تاییدی بر این باور بسیاری قانون گذاران است که: کنگره بر یک مبنای دو حزبی باید چنین توافقی را رد کند و دولت (اوباما) را به مذاکره درباره یک توافق بهتر وا دارد.
اگر این مسئله فی نفسه چندان نگران کننده نیست، توجه داشته باشید کری در مورد استفاده چند باره بشار اسد از گاز کلر نیز اذعان کرد که ما «کاملا مطمئن ایم ». این نمونه ای از تخلف ثابت شده از یک توافق دابلیو ام دی است. اما چه اقدامی خواهیم کرد؟ ظاهرا هیچ. ریک پری نامزد انتخابات ریاست جمهوری در بیانیه ای اعلام کرد: «اوباما رئیس جمهور گفت اسد باید برود اما هیچ اقدامی در این جهت انجام نداد. او گفت استفاده از تسلیحات شیمیایی یک خط قرمز برای اسد است. اما اسد از آن عبور کرد بدون آنکه پیامدی داشته باشد. اکنون اوباما فقط می تواند بگوید که حمله با گاز کلر به مردم سوریه جنگ شیمیایی نیست. عدم ایفای نقش رهبری آمریکا تاوان سنگینی دارد و غیرنظامیان بیگناه سوری امروز آن تاوان را می پردازند.»
پیام دیگر این سخنان برای ایران این است که هرگاه مسئله دبلیو ام دی مطرح می شود، ما جدیت لازم را نداریم.
دولت اوباما هر روز بی مسئولیت تر می شود. بنابراین کنگره باید حداکثر تلاشش را برای جلوگیری از تخریب کامل موقعیت آمریکا در خاورمیانه (غرب آسیا) بعمل آورد و با صدایی واحد اکنون به رئیس جمهور هشدار دهد که امتیازدهی های آن به مخالفت کنگره با توافق حاصل قطعیت می بخشد، همان اقدامی که سناتور جمهوری خواه باب کورکر روز دوشنبه بعمل آورد.
روند امور چنان بد پیش می رود که ممکن است حتی هیلاری کلینتون مجبور شود اعلام موضع نماید، گرچه اگر او نتواند پاسخ درستی در مورد مسئله تجارت بدهد، نباید منتظر نقش آفرینی او در مورد برنامه هسته ای ایران بود. سکوت وی نشانه دیگری دال بر ناتوانی یا عدم تمایل به ایفای نقشی برجسته در مهمترین مسائل روز است.
سناتور جمهوری خواه باب کورکر نیز در واکنش به اظهارات کری درباره ایران گفت: «دقیقا این نوع سخنان وزیر خارجه است که مایه نگرانی من درباره سمت و سوی مذاکرات هسته ای است. »
وی افزود: «در هر مرحله ای، وزیر خارجه و معاونانش ظاهرا تمایل زیادی به مصالحه با ایران دارند. از روز اول همه بر اهمیت این مسئله تاکید داشتند که ایران گزارش کاملی از فعالیت های تسلیحاتی سابقش ارائه دهد. با عدم قاطعیت در این خصوص، بنظر میرسد خط قرمزی دیگر پشت سر گذاشته خواهد شد. این مسئله برای کشور ما و جهان بسیار مهم است و دوباره می گویم که در صورت اصرار ایران بر عبور از خطوط قرمز باقی مانده که برای یک توافقنامه قابل راستی آزمایی ضروری است، دولت (اوباما) نباید از کنار کشیدن اِبایی داشته باشد.
