به گزارش خط نیوز به نقل از جهان نيوز: "محمد بن سلمان" ولیعهد عربستان سعودی از زمان حضور در قدرت، سعی داشته چهره ای متفاوت را از خود در عرصه حکمروایی این کشور به نمایش بگذارد. در واقع، وی بر آن بوده تا با معرفی خود به عنوان فردی پیشرو در پیشبرد پروژه مدرنیزاسیون عربستان سعودی، جدای از اینکه موقعیت آیندهاش به عنوان پادشاه عربستان را تقویت کند، در عین حال، تا حدی نظر افکار عمومی داخلی و مخصوصا حمایت های بین المللی را نیز به سمت خود جلب کند و تا جای ممکن رقبای داخلی خود در عرصه سیاستِ سعودی را به حاشیه براند.
با این همه، همانطور که مورادی نظیر قتل "جمال خاشقچی" روزنامه نگار عربستانی نشان داد، پروژه به اصطلاح مدرنیزاسیونِ بن سلمان، صرفا پوششی زیبا برای ماهیت سرکوبگر سیاست ها و رویه های رژیم سعودی است.
در این چهارچوب به طور خاص در مدت اخیر، نگرانی های اساسی از سوی نهادهای حقوق بشری در مورد رویکرد خاص دولت سعودی در تشویق جاسوسی شهروندان سعودی از یکدیگر و البته پیگیری این دستورکار در قالب پروژههای به اصطلاح نوآورانه این کشور مطرح شده است که این گزاره را تایید می کند که اساسا نباید از اهداف پشت پرده سیاست های فردی نظیر بن سلمان در عرصه حکمروایی عربستان سعودی غافل شد.
در ادامه به طور خاص به دو جلوه عینی از این مساله اشاره می شود:
رژیم سعودی و تشویق جاسوسی شهروندان عربستانی از یکدیگر
یکی از برنامه های جدیدی که مخصوصا با روی کار آمدن به سلمان در قدرت، در کشور عربستان با قدرتِ تمام دنبال شده، پیگیری دستوکارِ جاسوسی شهروندانِ سعودی از یکدیگر بوده است. در این چهارچوب، دولت عربستان با توجه به استفاده رو به رشد شهروندان سعودی و مخصوصا نسل جوان این کشور از محیط آنلاین و فضای مجازی، اقدام به تهیه اپلیکیشن هایی کرده که به ظاهرا برای رفع نیازهای عمومی افراد ساخته شده اند اما از قابلیت هایی برخوردارند که شرایط را جهت جاسوسی شهروندان سعودی از یکدیگر فراهم می سازند.
از جمله این نرم افزار های اجتماعی می توان به نرم افزار "کلّنا امن" که به معنای این است که "همه ما نیروهای امنیتی هستیم" اشاره کرد. رژیم سعودی تاکید دارد که این نرم افزار با هدف تسهیل فرآیند گزارش اتفاقات خاص نظیر تصادفات رانندگی به شهروندان عربستانی ارائه شده با این حال محیط این نرم افزار حاکی از این است که این گزاره چندان واقعیت ندارد.
در این راستا به طور خاص نهادهای حقوق بشری به این نکته اشاره دارند که در نرم افزار کلّنا امن، افراد این امکان را دارند تا اقدام به پرچم گذاری برخی توئیت ها در فضای شبکه اجتماعی توئیتر کنند و آن ها را به نهادهای حاکمیتی عربستان ارسال کنند. موضوعی که به زعم برخی نهادهای حقوق بشری، عامل اصلی در دستگیری "سلما الشهاب" و "نورا بنت سعید القحطانی" دو زن عربستانی بوده که به واسطه توئیت زنی های انتقادی خود علیه رژیم سعودی، توسط نیروهای امنیتی این رژیم دستگیر و با احکام سنگینِ 34 و 45 سال حبس رو به رو شده اند.
به نحو مشابهی رژیم عربستان در قالب نرم افزارهای دیگری نظیر "بلاغ" و یا "توکلنا" نیز در پوشش ارائه خدمات اجتماعی به شهروندان سعودی، عملا امکاناتی را در قالب آن ها ارائه می کند که به نحو قابل توجهی زمینه را جهت جاسوسی شهروندان از یکدیگر و یا پرونده سازی علیه منتقدان رژیم سعودی فراهم می کنند.
پروژه شهرهای هوشمندِ عربستان و جاسوسی سازمان یافته از افراد
یکی دیگر از مصادیق عینی جاسوسی رژیم عربستان از شهروندان سعودی که ماهیتی جدید دارد، در قالب پروژههای جاه طلبانه این رژیم در ساخت شهرهایی هوشمند نظیر شهر هوشمند "لاین" خود را به نمایش گذاشته است. در این راستا، شهر هوشمند لاین که اکنون فرآیند ساخت خود را طی می کند، شهری است که زندگی افراد در آن همراه با استقفاده از جدیدترین فناوری های جهان خواهد بود. در واقع همه امور در این شهر با استفاده از "فناوری" مدیریت می شوند.
در این میان نکته جالب توجه این است که ساکنان شهر لاین باید اطلاعات خود را به صورت کامل در نرم افزار مدیریتی شهر لاین ثبت کنند. عجیب تر اینکه رژیم سعودی اعلام کرده در ازای این اقدام افراد، به آن ها پول نیز می دهد. در این میان، بسیاری از کارشناسان حزوه فناوری اطلاعات بر این باورند که از حیث عملی نمی توان هیچ تضمینی را داد که اطلاعات ارائه شده از سوی افراد به مقام های سعودی، علیه خود آن ها و جهت جاسوسی از آن ها مورد استفاده قرار نگیرد. در این میان، ابتکار عجیب دولت عربستان در عادی سازی خرید و فروش اطلاعات نیز انتقادهای جدی را به ویژه از سوی نهادهای حقوق بشری به همراه داشته است.
به طور کلی اینطور به نظر می رسد که رژیم سعودی در پسِ پروژه های به اصطلاح مدرنیزاسیون خود و با توجه به اقبال قابل توجهِ جمعیت عربستان و مخصوصا نسل جوان این کشور به محیط آنلاین و فناوریهای نوین، دستورکاری هدفمند و سازمان یافته را جهت جاسوسی از شهروندان سعودی مد نظر قرار داده که هر چه زمان می گذرد، ابعادِ جدید و جدی تری از آن افشا خواهد شد.