به گزارش خط نیوز به نقل از رجانیوز: پایان کار کمیسیون ویژه ی برجام و ارائه ی گزارش توسط آن بحث های فراوانی را میان نمایندگان مجلس برانگیخته است. در این راستا گفت و گوی اختصاصی با حجت الاسلام و المسلمین دکتر نبویان نماینده ی مردم تهران، ری و شمیرانات در مجلس شورای اسلامی انجام داده ایم که متن آن به صورت کامل از نظر گذرانده می شود.
در مورد طرح دوفوریتی کمی توضیح دهید؟ با گذشت یک ماه از کار کارشناسی کمیسیون برجام آیا آن را تائید کرد یا خیر؟ نقاط ضعف عمده ای که تهدید کننده است و مسیر نفوذ است که رهبر انقلاب هم گفتند در واقع دغدغه ی اصلی ایشان بوده چه است؟
بسم الله الرحمن الرحیم
عرض سلام دارم خدمت ملت بزرگوار و قهرمان ایران. رحلت شهادت گونه ی حجاج عزیز خودمان را به ملت بزرگوار و خانواده های بزرگوارشان تسلیت عرض می‌کنم؛ ان شاء‌الله خداوند متعال حجی را نصیب ملت ایران بدون حضور آل سعود متحقق کند.
برای بررسی مسئله ی برجام یک روندی طی شد. مجلس چرا وارد شد؟ اولاً طبق اصل ۷۷ و ۱۲۵ قانون اساسی وظیفه ی دولت بوده است که به مجلس یک لایحه ارائه کند و مجلس براساس این لایحه به بررسی بپردازد ولی دولت متاسفانه به وظیفه‌ی قانونی خود عمل نکرده است. حالا توجیهاتی برای خودش دارد که به نظر این توجیهات غیرقانونی است. کار به جایی رسید که خیلی جدی آقای لاریجانی هم می‌گوید من خدمت آقا هم گفتم که باید این کار به مجلس بیاید و مقام معظم رهبری هم کار به مجلس را ارجاع دادند. یک روند بررسی هم غیر از مجلس نسبت به برجام انجام شد حدوداً شش جلسه -حالا یکی دو جلسه ممکن است بیشتر هم باشد- اما شش جلسه‌ی یقینی در شورای امنیت ملی برجام مورد بررسی قرار گرفت و مصوبه‌ی شورای عالی امنیت ملی وقتی اعتبار دارد که به امضای مقام معظم رهبری برسد؛ اگر مقام معظم رهبری این مصوبه‌ی شورای عالی امنیت ملی را امضاء می‌کردند دیگر نیازی به تأئید مجلس نبود بلکه به صورت قانونی بوده است. اما مقام معظم رهبری آن مصوبه‌ی تائید‌وار شورای امنیت ملی را تائید نکردند و ارجاع دادند که خود مجلس بیاید تصمیم بگیرد. از این جهت مجلس موظف شد طبق قانون بررسی کند.
برای این که وحدتی حاصل شود دو فراکسیون نشستند برنامه ریزی خوبی کردند که این کمیسیون که شانزده تا عضو دارد بتوانند یک نامزدهای مشترکی را به صحن مجلس بیاورند و در صحن مجلس رای بدهند؛ اما نسبت به کل افراد که نمی‌شود اشتراکات هماهنگ شود، یک فرآیندی طی شد و آن اینکه پنج‌نفر اختصاصی از کمیسیون رهروان و پنج‌نفر هم اختصاصی از کمیسیون اصول‌گرایان و پنج‌نفر هم مشترک باشد تقریباً به این نتیجه رسیدند البته هر کس هم آزاد بود جدای از این لیست مشترک خودش کاندیدا شود. این لیست مشترک با ده نفر اختصاصی و پنج نفر مشترک ۱۵ نفر به صحن مجلس معرفی شد. دوستانی هم بیرون از این لیست کاندیدا شدند و رای گیری شد و ۱۵ نفر انتخاب شدند یکی از این افراد پانزده نفر از لیست نبود حاج آقای احمدی ایشان از بیرون لیست بودند و انتخاب شدند. بعد کمیسیون شروع کرد هیأت رئیسه خودش را انتخاب کند البته متأسفانه تلاش‌هایی در درون مجلس توسط یک عده‌ی خاصی که همه چیز را برای خودشان می‌خواهند شد و فشارهای سنگینی آوردند که رئیس فراکسیون فردی باشد که مورد نظر آن‌ها باشد منتها فراکسیون آزادانه عمل کرد و آقای دکتر زاکانی رئیس شدند. البته خیلی مخالفت شد که ایشان نشود دو نفر را من خبر دارم اسم نمی‌آورم از فراکسیون رهروان این دو نفر که در جمع ما بودند خودشان گفتند، یک از آن‌ها گفت من یک ساعت دفتر فلانی من را بردند که اصلاً شما به ریاست آقای زاکانی رأی ندهید یکی دیگر هم همین را می‌گفتند؛ گفت چهل و پنج دقیقه من را بردند می‌گفتند به فلانی رأی ندهید، به ریاست آقای زاکانی رأی ندهید به آن فردی که ما می‌گوئیم رأی بدهید! خلاصه نشد آن چه که آن‌ها می‌خواستند نشد و بالاخره در این کمیسیون دوستانمان آزادند و آزادانه رأی بدهند.
یک هیأت رئیسه تشکیل شد و جلسات خیلی جدی شروع شد هیأت رئیسه مصوب شد که ما از تیم منتقدین و از مدافعین بیاوریم گفتند از بیرون نیاوریم از مدافعین خود تیم مذاکره کننده‌ی هسته‌ای را دعوت کردیم با ابعاد گوناگونش و از تیم منتقدین هم گفتیم شاید آن کسی که در شورای امنیت ملی بیشترین انتقاد را داشت و انتقادات را مطرح می‌کرد دکتر جلیلی بود که خودش به مذاکره آشنا ودر جریان کار بود. ایشان را هم دعوت کردیم. تقریباً پانزده الی شانزده ساعت از این تیم دعوت شد بیست ساعت هم از تیم حاضر آقای ظریف عراقچی؛ بیست ساعت تیم جدید، ۱۵ ساعت هم تیم قدیم. بعد غیر از این هم ما از دولت افراد دیگر آوردیم و در بخش اقتصادی آقای نهاوندیان را آوردیم. افراد دیگر آمدند خیلی اختصاصی بحث‌های اقتصادی و تحریم‌ها را بیان کردند. بحث‌های جدی مطرح شد.
یک گلایه‌هایی هم ما داشتیم متأسفانه دوستان دولتی در مقابل انتقاداتی که می‌شد بعضی مواقع توهین هم می‌کردند. بد بود، خوب هم نبود، حتی اگر انتقاد هم وارد نبود نباید این توهین ها بشود. مثلاً یکی از این‌ها برگشت گفت شما چقدر نامرد هستید! این را تلویزیون هم ضبط می‌کرد، این چه جوابی هست که شما نامردید! یا یکی دیگر می‌گفت شما شب‌نامه می‌خوانید، شما خودتان را به تجاهل زدید وقتی اشکالات می‌شد می‌گفت آقا متن این را می‌گوید. جای گله‌ی فراوان دارد اگر خواستند من برای ملت عزیز اعلام می‌کنم که چه کسی این توهین‌ها را می‌کرد اما حالا نمی‌خواهم الان اشاره کنم ولی به دولت مردان توصیه می‌کنم که توهین نکنند.
آزادانه حرف‌های خودمان را بزنیم خیلی بهتر است. بعد از آن درکمیسیون ویژه بعد از شنیدن حرف‌های منتقدین و موافقین یک جلسه هم حقوق‌دان‌های مخالف و موافق را دعوت کردیم. مثلاً یکی از سرشناس‌های معروف دکتر محمد آشیانی که مواضع سیاسی آن هم مشخص هست که موافق دولت است البته می‌تواند هم مخالف باشد من نمی‌خواهم نفی کنم می‌خواهم بگویم از هر دو طرف ما سعی کردیم حقوق دان‌ها را بیاوریم و بحث حقوقی برجام را هم مطرح کنیم. دیگر نوبت خود اعضای کمیسیون بود که جمع‌بندی داشته باشیم لذا کمیته بندی شد و در این کمیته‌ها کمیته‌ی دفاعی، کمیته‌ی فنی و کمیته‌های دیگر هم بودند، کمیته‌ی سیاسی و کمیته‌های امنیتی دفاعی و سه کمیته‌ی دیگر هم بود. متاسفانه بعضی از کمیته‌ها اصلاً جلسه نگذاشتند ولی بعضی از کمیته‌ها هم جلسات خوبی برگزار کردند و گزارش آوردند. این گزارش ارائه شد، بحث شد بحث‌های جدی هم مطرح شد و نمی‌شد که گزارش‌های هر کمیسیون مستقل و به همان صورت که این‌ها نوشتند در گزارش نهایی بیاید به دلیل اینکه باید یک کلام بشود برای همین سعی شد که یک نگارش واحدی هم به این‌ها داده شود.
یکی از چیزهایی که من اولین‌باری هم هست که دارم می‌گویم دو نکته است که متاسفانه دوستانی که مدافع دولت بودند و به لحاظ سیاسی خیلی شدید گرایش داشتند به این جهت که باید حتماً دفاع شود حالا اگر نقدی هم بشود نقد اندکی بشود- نه نقد جدی- دو کار سیاسی خوبی نکردند و واقعاً گرایش‌های سیاسی را غلبه دادند بر کارهای تخصصی. یکی از چیزها که خیلی هم جای تعجب دارد که برای اینکه مردم هم بدانند عرض می‌کنم صریحاً می‌گفتند شما در این گزارشی که می‌خواهید به مجلس و برای مردم ارائه بدهید از متن برجام چیزی نباید بگویید؛ خیلی برای من جالب بود من چند بار اعتراض کردم آقا ما اصلاً اینجا جمع شدیم کمیسیون تشکیل شده است که بگوید در برجام چه چیزی وجود دارد. می‌گوید در قطعنامه‌ی ۲۲۳۱ چه چیزی وجود دارد اگر نمی‌خواهیم این را گزارش کنیم پس چه چیز را گزارش کنیم؟! توجیه هم می‌کردند توجیهاتی هم که اصلاً وارد نبود. می گفتیم چرا؟ مثلاً توجیه‌شان این بود چون قرائت دولت از برجام با آن‌چیزی که شما از برجام می‌خواهید گزارش بدهید متفاوت است دودستگی بین مجلس و دولت به وجود می‌آید! این چه حرفی هست خب دولت بیاید یک واقعیتی را به مردم گزارش کند. ما باید بگوئیم در برجام چه آمده است، در متنش داده‌ها و ستانده‌ها را ببینیم و نقاط مثبت و منفی را برای مردم بگوئیم من واقعاً این برایم جالب توجه بود
یعنی غلبه بحث سیاسی بر تخصصی؟
بله یعنی گرایش‌های سیاسی خودشان را غلبه می‌دادند و توجیه هم می‌کردند می‌گفت این باعث اختلاف میشود دولت یک چیزی گفته است شما می‌خواهید - به تعبیر من- واقعیت‌ها را به مردم بگوئید که باعث اختلاف میشود؛ می‌گویند مجلس یک حرفی می‌زند و آن‌ها یک حرف دیگر می‌زنند و توجیه می‌کردند آقا گفته است که نباید دودستگی باشد! من آن‌جا دوتا جواب دادم یک جواب اینکه اولاً کمیسیون برای همین تشکیل شده است وظیفه ذاتی کمیسیون همین است. چند بار به آن‌ها گفتم، گفتم شما که می‌گویید نباید دودستگی باشد من هم قبول دارم، دوم چیزی که نباید در جامعه باشد این حبل‌المتین است که ما باید بهش چنگ بزنیم و بهش اتصال کنیم چه است؟بفرمائید متن برجام است؟ صحبت روحانی است؟یا فرمایشات مقام معظم رهبری است؟
خب خطوط قرمز آقا را باید بگوید صحبت‌های آقای روحانی حبل المتین نیست که نباید با این‌ها مخالفت کرد. بعد گفتم متن برجام که خطوط قرمز ما نیست؛ آن کسی که حافظ منافع این مملکت است، دفاع کننده از منافع این مملکت است مقام معظم رهبری است و ما باید حول محور ایشان فعالیت کنیم. خیلی جالب است که دو جلسه‌ی چهار ساعته داشتیم من گله می‌کنم رفتم خطوط قرمز آقا را جمع‌آوری کردم موفق نشدم در جلسه بخوانم این‌قدر بحث‌ها به حاشیه می‌رفت احساس می‌کنم شاید هم تعمدی بوده است؛ چون خطوط قرمز روشن بود و عبور متن برجام از خطوط قرمز واضح واضح است. یکی از این دوستان اصلاح‌طلب عضو ما دوبار من حودم از او شنیدم که اینکه بدیهی است که از خطوط قرمز آقا در برجام عبور کردند منتها می‌گفت ما به این اشکال داریم برای من خیلی جالب بود اصلاً.
نکته‌ی دومی که این دوستان به لحاظ سیاسی انجام دادند این بود که خیلی وقت‌ها جلسه را ترک می‌کردند. مثلاً امروز که یک نفردفاع کرد متاسفانه این دوست عزیزمان رئیس کمیسیون هم هست می‌گفت که انتقاد کرد از کمیسیون چرا حالا عضو کمیسیون هم بود چون که گرایش سیاسی خاصی هم دارد از این گزارش انتقاد کرد فقط جالب است من فقط به ایشان عرض می‌کنم شما به ما بگوئید فقط چند جلسه حضور داشتید؟ هر جلسه را که حضور داشتید چند ساعتش را بودید؟ اگر هشت ساعت بود شما دوساعتش را هم بودید؟ مخصوصاً آن وقتی که می‌خواستیم جمع‌بندی کنیم . اوایل یک مقدار بیشتر بود تو همش را هم می‌رفتند اصلاً نمی‌ماندند
لذا به ویژه من اینجا به مردم بگویم به ویژه این دو سه روز آخر معمولاً ما جلساتمان هشت ساعت ده ساعت؛ ساعت هشت صبح می‌آمدیم ساعت هشت شب می‌رفتیم خیلی جلسات سنگینی بود. در دو سه جلسه اخیر که داشت گزارش آمده می‌شد این دوستان متاسفانه فشار سنگینی آوردند در حالی که من الان به شما بگویم دیروز از جلسه رفتند بیرون اصلاً برای این که برای اینکه اکثریت را بیاندازند و این گزارش به تصویب نهایی نرسد و امروز به صحن نرسد. من این‌ها را هم با تأکید می‌گویم که چرا این کار را انجام دادند؟ چرا گرایش سیاسی خودشان را غلبه می‌دهند؟ چند نفر من از پنج شش نفرشان من به شما می‌گویم سه نفرشان که رفتند بیرون، یک نفربه خاطر یک کاری رفته بود چهار پنج ساعت نیامده بود، یک نفر دیگر رفت بود بیرون بعد از نیم ساعت رفتند برگرداننده بودن او را، یک نفر دیگر هم از صندلی پاشد رفت؛ این چه کاری هست؟ آیا آن‌چه که مطلوب ما نیست ما باید جلسه را ترک کنیم؟ این گرایش سیاسی بود که غلبه داشت و اینکه اصلاً کمیسیون را به هم بریزند و این دوتا گله‌ی جدی را از این دوستان ما داریم. خب حالا گزارش تهیه شد خدمت ملت بزرگ ایران ارائه شد از متن برجام تقریباً آن‌چه که در متن برجام است آمده است؛ من نمی‌گویم همه‌ی موارد؛ موارد بیش از این است ملت بزرگ ایران باید بدانند متاسفانه ضعف‌های برجام بیش از این است من الان نمی‌خواهم اشاره بکنم ان شاء الله یک جلسه مصاحبه باید داشته باشیم خودمان تحلیل‌مان را از برجام خدمت شما عرض خواهیم کرد. اما این گزارش اصلی مجلس نخواهد بود. باید یک طرح دوفوریتی تصویب شود.
خب یک بسته‌ای قبلاً از اینکه اصلاً گزارش تهیه بشود رفتند به سراغ تهیه متن و این طرح را بردند برای این که من احساس خوبی ندارم این طرح اصلاً نیازی نبود خدمت آقا برود مگر قرار شد آقا معین بکند؟ من احساس می‌کنم به خاطر یک مسائلی طرح می‌رود پیش آقا. آقا هم به آن شخص می‌گوید-آقا هم حواسش جمع بود- به او می‌گوید بذارید باشد من باید روی آن دقت کنم، مطالعه بیشتری کنم، بعد آن آقا می‌گوید از دفتر به ما گفتند فرستادیم شورای عالی امنیت ملی از مجلس می‌گوید از آن افرادی که زیر دست این آقا است فرستاده میشود می‌دهند آن‌جا بررسی می‌کنند. یک روز هفته‌ی قبل دیدم در مجلس دارند امضاء جمع می‌کنند؛ من در کمیسیون خودم گفتم آقا به چه دلیل این آقا دارد امضاء جمع می‌کند؟ به چه دلیلی رفته است ؟ .یک نفری بیاید .یک مقدار اشراف بیشتری داشته باشد، عضو کمیسیون باشد که اصلاً طرح درستی ارائه شود. خب جلویش گرفته شد، به خاطر این یه عده به ما گفتند طرح‌های دیگر دارند. آن آقا تصویب کرد که فعلاً امضاء نکنند. دیگر دوتا فراکسیون یک مقدار نشستند که بتوانند یک طرح دوفوریتی ارائه دهند. در یک جلسه از آن هم من حضور داشتم و به آن شخص عرض کردم که شما دارید دوتا فراکسیون را جمع می‌کنید که سه نفر از این‌ها من اصلاً طرح تصویب را قبول ندارم، تصویب مشروط آن را هم قبول ندارم. ما اینجا بگوئیم بعد ما جفتش را قبول نداریم.
پس چرا این جلسه برگزار شده است. به چه دلیل من قبول ندارم مطلب روشن است. تصویبش با این همه نقاط ضعف منافع ملتی را بخواهد از دست بدهد هیچ کس قبول ندارد تصویب مشروطش را هم هیچ کس قبول ندارد. چرا؟ چون شما اگر شرایطش را هم بذارید مثلاً من یک نمونه عرض می‌کنم. شما وقتی که در متن برجام گفتید مجاز هستند بیایند به اماکن نظامی ما دسترسی داشته باشند شما شاید بگوئید نباید داشته باشند آیا این شرط را کی قبول دارد؟ اوباما قبول می‌کند؟ آقای روحانی قبول دارد؟پس فقط میشود لغو کنیم تصویب به اسم مجلس می‌بینیم و اجرا نخواهد شد. لذا من نه تصویبش را قبول داشتم نه تصویب مشروط را. ما یک طرح دوفوریتی دیگر نوشته بودیم. طرح دوفوریتی هم اشکالات اساسی هم در آن است دولت برود اصلاح بکند دوباره بفرستد مجلس بررسی بکند. متاسفانه طرح نوشته شد. بعضی از دوستان امضاء هم کردیم. امروز بردیم که رئیس امضاء بکند و دستور بدهد که بدهد بخش قوانین ما این را چاپ بکند اصلاً ایشان امضاء نکرد اجازه‌ی نداد خیلی گله دارم. ما از رئیس این گله را به شدت بیان می‌کنیم که در این جهات هرکاری که دلش می‌خواهد را انجام می‌دهد این خلاف قانون است نباید این طور بشود اصلاً در هئیت رئیسه هیچ کدامشان امضاء نکردند ، هیچ کدامشان امضاء نکردند. از رئیس هیات رئیسه گله‌ی جدی داریم چرا خلاف قانون انجام میشود هرچی من دلم بخواهد انجام بدهم طرحی را که خودم می‌خواهم آن طرحی که این‌ها می‌خواستند اصلاح کردند بیاد و امروز که من واضح بگویم؛ درست است از فراکسیون اصول‌گرایان دونفر در بررسی اما اومد امروز شورای مرکزی اصول‌گرایان بود من بودم دیگر آقایان آوردند گفتند شما امضاء کنید گفتیم امضاء نمی‌کنیم یک نفر امضاء نکرد
یعنی در واقع آن اعضاء مصوب شورا نبودند که به اسم فراکسیون رفتند آن‌جا؟
اما دوستان شورا که دیدند متن این طوری است گفتند چرا امضاء بکنیم ما هم که از قبل اعلام کردیم امضاء نخواهم کرد و دوستان هم امضاء نکردند هر چقدر هم گفتند امضاء نشد و خلاصه یک وحدت و اجماعی نبود بین دوتا فراکسیون که مطرح بشود. بلافاصله اصرار داشتند که این دوفوریتی بشود و کلکش کنده بشود من نمی‌دانم چرا ما چه نیازی داریم که بدون این که درست دقت کنیم، تمام ابعادش را بررسی کنیم این ماجرای این طرح هم بود منتها آمد نمایندگان هم نمایندگان باهوش و بادقت رای ندادند به دوفوریت و الان یک فوریتی شده است و باید بیاید در کمیسیون
طرح به کمیسیون برجام می‌رود یا کمیسیون امنیت ملی؟
قطعا این طرح مرتبط با کمیسیون برجام است . نمی‌دانم خیلی هم ما گفتیم آقا این باید برگردد کمیسیون برجام اما نمی‌دانیم حالا کجا. قاعده این است که آن‌هایی که تخصصی است می‌خواهد بررسی شود بیاید در کمیسیون ما کمیسیون ویژه‌ی برجام نه کمیسیون امنیت ملی. اگر کمیسیون امنیت ملی کافی بود دیگر اصلاً کمیسیون ویژه‌ی برجام تشکیل نمی‌شد؛تشکیلش به خاطر این بود که تخصصی بیاید کار بکند و الان اگر بخواهند این‌ها را بفرستند کمیسیون امنیت ملی به نظرم کار نادرستی است
