به گزارش خط نیوز به نقل از رجانیوز: ۴۱ سال پیش ایده اولیه «دانشگاه آزاد اسلامی» با هدف کمک به اجرای عدالت آموزشی و توزیع عادلانه امکانات فرهنگی و علمی در سراسر کشور با افزایش کمی و کیفی سطوح آگاهی، شناخت و شعور فردی و اجتماعی همه اقشار جامعه به تصویب رسید.
در طول این سالها دانشگاه آزاد مسیر پرفراز و نشیبی را طی کرده است. در اذهان عمومی از دانشگاه آزاد بهعنوان یک «دانشگاه پولی» که در آن میتوان با «پول»، «مدرک» بهدست آورد یاد میشود. همین مسئله باعث شده که هر از چندگاهی انتقادات فراوانی به عملکرد این دانشگاه صورت بگیرد. محور همهی این انتقادات این است که تا چه اندازه اهداف اولیه دانشگاه آزاد اسلامی محقق شده است؟
به گزارش رجانیوز؛ مهمترین ایده اولیه دانشگاه آزاد اسلامی، ایجاد عدالت آموزشی و پذیرش تعداد بیشتری از دانشجویان بود که با مرور زمان این هدف محقق شده و تعداد بیشتری از داوطلبان پذیرش در دانشگاهها، با پرداخت شهریه به دانشگاه رفتند و به هدف خود، یعنی دانشجو شدن دست یافتند.
با گذشت سالها اما وضعیت متفاوت شده است و حالا تعداد زیادی از صندلیهای این دانشگاه خالی از دانشجو هستند و حتی ساختمانهایش نیز بلااستفاده شدهاند.
رشد بیرویه تعداد واحدهای آموزشی دانشگاه آزاد در سالهای پیشین باعث شده، امروز که تعداد متقاضیان دانشگاه افت کرده است، هزینه نگهداری از ساختمانهای این دانشگاه افزایش پیدا کند و دانشگاه آزاد رسما یک دانشگاه زیانده به شمار رود!
ولیالله بیاتی سخنگوی کمیسیون داخلی مجلس نیز در مصاحبه با ایرنا درباره وضعیت نابسامان دانشگاه آزاد بیان میکند: اکنون که آمار دانشجویان کاهش یافته، دانشگاه آزاد وضعیت مناسبی ندارد و زیان ده است و باید با تغییر کاربری از خسارت بیشتر جلوگیری کند.
با توجه به زیانده بودن دانشگاه آزاد، مدیران این دانشگاهها به افزایش شهریهها روآوردند. شهریههای سرسامآور دانشگاه آزاد که هر سال نسبت به سال گذشته رشد قابل توجهی داشته باعث شده است دانشجویان، دیگر تمایلی به پرداخت چنین ارقامی نداشته باشند و عده زیادی هم توانایی پرداخت شهریه را ندارند.
با توجه به اینکه کشور با کاهش جمعیت نسل جوان و دانشجو مواجه است، آمارها نشان میدهد بسیاری از واحدهای دانشگاه آزاد در عمل حتی ساعت آموزشی موظفی اساتید استخدامی را هم نمیتوانند پُر کنند و لذا این باعث شده تا هزینه سنگینی بر دوش مردم باشد.
آمار بالای بیکاری نیز معضل دیگر این دانشگاه است و این آمارهای منفی در طی این سالها نشان داده افزایش این واحدهای آموزشی کمکی به حل معضل اشتغال در کشور نکرده است! و اتفاقا در سال های اخیر پدیده مدرک گرایی روز به روز در جامعه شیوع یافته، بطوری که رشد قارچگونه مراکز و واحدهای دانشگاهی که از آنها به عنوان «کارخانه فرآوری مدرک» یاد میشود، در کشور بسیار مشهود است.
وضعیت ضعیف آموزشی و پژوهشی این دانشگاه نیز مطلب قابل توجه دیگری است که حتی واکنش برخی از اعضای کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی را نیز در پی داشته است؛ امانقلیچ شادمهر عضو کمیسیون آموزش مجلس با انتقاد از دانشگاه آزاد به دلیل مشکلات دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی در ثبت مقالات علمی می گوید: مشکل ثبت مقالات در مجلات معتبر علمی ملی و جهانی از ایرادات اساسی و بسیار شکایت برانگیز این دانشگاه است که مانع عمده دانشجویان در حال دفاع یا فارغ التحصیلان کارشناسی ارشد و دکترا شده است.
به گفته وی، نسل جدید آموزش صرفاً بر اساس اخذ مدرک و کسب عناوین علمی نیست بلکه در میزان کسب مهارت ارتباط با صنعت و علم در عرصه کار است. دانشگاه آزاد اسلامی باید بیش از گذشته به رشتههای مهارتی توجه کند و رشتههای پذیرش خود را بر اساس نیاز جامعه و مناطق تعریف کند.
غلامحسین رضوانی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس نیز با گله از سطح علمی دانشگاه آزاد گفت: دانشگاه آزاد میتواند این نخبگان را به بهترین شکلی پرورش دهد و آموزشهای کاربردی و موثر را به آنها بیاموزد. ولی سطح پایین علمی دانشگاه آزاد سبب شده که پرورش اثربخش و موثری در دانشگاه آزاد صورت نگیرد و به نحوی نخبه سوزی شود.
صادق کوشکی، کارشناس حوزه دانشگاه و عضو هیأت علمی گروه مطالعات منطقهای دانشگاه تهران، نیز در این رابطه میگوید: «ماجرا این است که برنامه دانشگاه آزاد بر افزایش دانشجو به هر قیمتی بوده که این امر سبب شده استانداردهای آموزشی و دانشجویی کاهش پیدا کند.» او ادامه میدهد: «این پایینبودن سطح علمی سبب شده بسیاری از افراد با مدرک کارشناسی ارشد عضو هیأت علمی دانشگاه شوند که همین ماجرا باعث شده سطح کیفی دانشگاه نزول پیدا کند.»
این استاد دانشگاه در توضیح بیکیفیتبودن برخی از کلاسهای دانشگاه آزاد میگوید: «شما تصور کنید همین دو سال پیش در رشته حقوق بینالملل در دانشگاه تهران پنج دانشجو با بهترین استادان دوره را سپری میکردند، اما همان سال در یکی از شعب دانشگاهی در یکی از شهرستانها که در واقع دانشگاه درجه سه به شمار میرفت، همان رشته را ۲۲ دانشجو با استادان معمولی و متوسط میگذراندند. در واقع استاندارد آموزشی در این دانشگاه لحاظ نمیشود و همین موضوع سطح علمی دانشگاه را تا حد زیادی پایین میآورد.»
حال باید پرسید با وجود تمام این ضعفهای جدی و پررنگ، اصرار بر ادامه دادن فعالیت دانشگاه آزاد با فرمان فعلی چیست و ارزش افزوده دانشگاه آزاد برای فضای علمی کشور قرار است چه باشد؟ پاسخی که اذهان جامعه توقع پاسخ دادن به آن را دارند.