به گزارش خط نیوز به نقل از جهان نيوز: عباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه که این روزها نام فامیلی او به خاطر دستگیری برادرزادهاش به عنوان یکی از متهمان دانهدرشت بحران ارزی اخیر روی زبانهاست؛ سهشنبه شب در برنامه رودررو از شبکه چهارم تلویزیون گفت دولت روحانی به اروپاییها گفته است تا 13 آبانماه امسال باید سازوکار عملی تضمینهای لازم برای همکاری اقتصادی با ایران در راستای متقاعد شدن تهران به ادامه حضور در برجام را ارائه دهد.
به گزارش جهان نيوز، عراقچی در این برنامه درباره ارائه تضمینهای اجرایی اروپا به ایران گفت: اروپا و آمریکا دو متحد استراتژیک و قدیمی هستند و تعاملات اقتصادی بسیاری دارند و 50 میلیون شغل در اروپا وابسته به همکاری اقتصادی با آمریکاست. اینگونه نیست که اروپاییها اینها را به آسانی در معرض خطر قرار دهند، من از اروپاییها دفاع نمیکنم؛ کار آنها سخت است ولی تا آبانماه باید به نتیجه برسند و اگر این سازوکارها را عملیاتی نکنند، ماندن در برجام برای ما فایدهای ندارد. وی گفت: ما به اروپاییها روشن گفتهایم اگر منافع اصلی ما در برجام؛ بحث فروش نفت و بازگشت پول نفت و پرداختها و دریافتها (مسائل بانکی) عملیاتی نشود، برای ما ماندن در برجام هیچ فایده دیگری نخواهد داشت. آنها تا 13 آبان وقت دارند و از این تاریخ به بعد فایدهای ندارد که بخواهند [کاری] انجام دهند.
معاون وزیر امور خارجه با اشاره به شرایط کشور قبل و بعد از تحریمها گفت: قبل از برجام و به خاطر تحریمهای آمریکا، فروش نفت ما زیر یک میلیون بشکه در روز بود که بعد از برجام به حدود 5/2 تا 3 میلیون بشکه رسید. [اما] برخی کشورها دچار تردید شدهاند و سفارشهای آتی را کاهش میدهند. تا زمانی که بتوانیم نفت خود را بفروشیم، ماندن در برجام برای ما منافع خواهد داشت و حتی اگر بعد از 13 آبان هم که تحریمهای آمریکا رسما برمیگردد، قادر باشیم نفت خود را بفروشیم، ممکن است ادامه کار با برجام را مدنظر قرار دهیم.
به گزارش «وطن امروز»، این اظهارات عجیب معاون وزیر امور خارجه در حالی است که پیش از این بارها کارشناسان درباره حربه و تله اروپا برای به تاخیر انداختن ارائه سازوکارهای اجرایی تضمین تا 13 آبانماه، یعنی زمان اعمال تحریمهای بانکی و نفتی آمریکا علیه ایران هشدار داده بودند. این هشدارها 15 تیرماه با اظهارات ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه افزایش یافت. لودریان در اینباره اظهار داشت: احتمال کمی وجود دارد که کشورهای اروپایی بتوانند پیش از ماه نوامبر (آبانماه) یک بسته اقتصادی را به ایران ارائه دهند که بتواند برجام را حفظ کند.
پس از این اظهارات لودریان نیز کارشناسان داخلی تصریح کردند ایران باید این تعیین زمانی تا اعمال تحریمهای آمریکا را تغییر دهد، چراکه موکول کردن دریافت تضمینهای اروپاییها به 13 آبان یعنی زمانی که تحریمهای نفتی و بانکی آمریکا علیه ایران رسما اعمال میشود؛ در واقع قرار دادن ایران در موضع ضعف، خالی کردن دست ایران از کارت واکنش بموقع و همینطور قرار دادن اروپا در موضع اعمال فشار بیشتر به ایران و گرفتن امتیازات غیرهستهای و دادن برخی مطالبات حداقلی است. بنابراین کارشناسان معتقدند موکول کردن دریافت تضمینهای اروپا به ایران به 13 آبان، زمینه را برای تحمیل مطالبات فراهستهای به ایران فراهم خواهد کرد.
اما از سوی دیگر نکته خطرناکتر در اظهارات عراقچی آنجاست که او گفته است حتی در صورتی که پس از 13 آبان و بازگشت تحریمهای آمریکا، بتوانیم نفت بفروشیم، ایران همچنان در برجام حضور خواهد داشت. این به معنای آن است که وزارت امور خارجه دولت حسن روحانی، حضور در برجام را به سطح نازل فروش محدود نفت ایران مشروط کرده است! به عبارتی بر اساس اظهارات عراقچی، دولت روحانی میگوید حتی اگر بتواند مقداری نفت بفروشد؛ باز هم در برجام خواهد ماند! این سیر تنزل دولت روحانی درباره میزان پایبندی طرف مقابل به مفاد برجام حیرتآور است. دولتی که برنامه هستهای ایران را تقریبا تعطیل کرد تا تحریمها علیه ایران را لغو کند، حالا حاضر است برنامه هستهای ایران را همچنان تعطیل نگه دارد به شرط آنکه بتواند مقداری نفت بفروشد. این رفتار از سوی دیگر تحقیر دانش و صنعت هستهای ایران نیز تلقی میشود. آن هم دانش و توانی که حاصل سالها مجاهدات دانشمندان هستهای ایران است و 4 دانشمند هستهای نیز در حراست از آن به شهادت رسیدهاند.
با این حال آیا با این موضع عراقچی که در واقع فاشکننده موضع دولت روحانی در مذاکره با اروپاست؛ میتوان امیدی به ارائه تضمینهای محکم از سوی اروپا و ارائه راهکارهای عملیاتی پایبندی اروپا به مفاد برجام داشت؟
به نظر میرسد چشمانداز مذاکرات دولت روحانی با اروپاییها را میتوان از هماکنون پیشبینی کرد، چراکه این رفتار دولت روحانی در مفتفروشی صنعت و دانش هستهای این برآورد را در واشنگتن ایجاد خواهد کرد که ایران برای دریافت امتیازات کوچک حاضر به اعطای امتیازات بسیار بزرگ خواهد بود، از همین رو این برآورد میتواند منجر به تداوم فشار از سوی کاخ سفید علیه ایران باشد.
آقای شصتچی!
اما اظهارات عباس عراقچی درباره میزان زمانی که اروپا برای ارائه راهکارهای عملیاتی تجارت با ایران وقت دارد نیز قابل تامل است. او در حالی 13 آبان را زمان نهایی اروپا برای ارائه تضمینهای لازم دانسته که 23 اردیبهشتماه امسال در کمیسیون امنیت ملی گفته بود اروپا برای این اقدام فقط 2 ماه وقت دارد.
بر اساس این گزارش، «سیدحسین نقوی حسینی» 23 اردیبهشت امسال در گفتوگو با ایرنا، در تشریح نشست کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی گفت: با حضور عراقچی، کمیسیون امنیت وارد بررسی موضوع برجام و آینده آن شد. سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در تشریح این موضوع اظهار داشت: عراقچی بیان کرد که توسل به کنگره و اروپاییها هم نتیجه نداد و بالاخره ترامپ اقدام به خروج کرد؛ خروج از برجام، خروج از NPT و استفاده از مکانیزم کمیسیون مشترک، راهحلهای پیش روی ایران بود. در طول مذاکرات با اروپاییها بارها گفته شده بود که آیا اروپا میتواند منافع ایران در قبال خروج آمریکا از برجام را تأمین کند؟ راهحل سوم ما استفاده از فرصت داخل برجام بود، بنابراین ظریف درخواست تشکیل کمیسیون مشترک را کرد و این کمیسیون باید بدون حضور آمریکا تشکیل شود. نقویحسینی ادامه داد: عراقچی گفت که این فرصت 45 روز تا 2 ماه طول خواهد کشید که طی این مدت یا اروپاییها تضمینهای لازم جهت تأمین منافع ایران و جبران خسارات خروج آمریکا علیه ایران را خواهند داد یا قادر به این اقدام نخواهند بود. اگر اروپاییها تضمین ندادند تصمیمگیری نسبت به آینده به عهده مقامات ارشد نظام است. به همین جهت مذاکرات با چین، روسیه و 3 کشور اروپاییها با سفر ظریف شروع شد.
پیش از این نیز حسن روحانی 18 اردیبهشتماه یعنی همزمان با خروج آمریکا از برجام برای دریافت تضمینهای اروپا، یک مهلت «چند هفتهای» تعیین کرده بود. روحانی در اینباره گفت: «من به وزارت امور خارجه دستور دادم ظرف چند هفته آینده با مذاکرات با کشورهای اروپایی و 2 کشور بزرگ دیگر یعنی روسیه و چین رایزنیها، هماهنگیهای لازم و مذاکرات لازم را انجام دهند. اگر در پایان این مهلت و زمان کوتاه ما به این نتیجه رسیدیم که با همکاری 5 کشور میتوانیم همه آنچه در برجام خواست ملت ایران بوده به دست آوریم بهرغم میل آمریکا و رژیم صهیونیستی و تلاشهای آنها و حرفهای بینزاکت امشب ترامپ، برجام پایدار خواهد ماند و ما میتوانیم به نفع صلح و امنیت منطقه و جهان قدمهای خودمان را برداریم و اگر ببینیم منافع ما تضمین نخواهد شد بزودی من با مردم ایران صحبت خواهم کرد و تصمیمات نظام را در آن شرایط به اطلاع مردم میرسانم».
البته پیش از این، اواسط تیرماه اروپاییها یک بسته کلی به ایران ارائه کرده بودند ولی این صرفا مربوط به یکسری کلیات بود و در واقع آنچه ایران با عنوان تضمینها مطالبه کرده بود؛ در این بسته ارائه نشده بود. از همین رو حسن روحانی در تماس تلفنی با امانوئل مکرون و آنگلا مرکل با انتقاد از این بسته و محتوای آن گفته بود آنچه ایران میخواست در این بسته ارائه نشده بود. روحانی همچنین این بسته را مایوسکننده خوانده بود.
به عبارتی از زمان خروج آمریکا از برجام، هیچ کدام از ضربالاجلهای دولت روحانی به اروپا به نتیجه نرسیده و متاسفانه رفتار دولت روحانی در مقرر کردن زمان جدید موجب انفعال ایران در پای میز مذاکره با اروپاییها شده است. نهتنها مهلت 2 هفتهای روحانی برای دریافت تضمینها محقق نشد بلکه مهلت 2 ماهه وزارت امور خارجه نیز اکنون به درخواست برای خرید مقداری نفت تغییر یافته است!