نگاهی به تغییر رویکرد برنامه انتخاباتی دکتر حسن روحانی
رئیس جمهور منتخب که در موسم تبلیغات انتخاباتی گفته بود برای مشکلات اقتصادی برنامه یک ماهه و ۱۰۰ روزه نیز وجود دارد، حالا میگوید که دولت در شروع کارش در ۱۰۰ روز اول، تلاش خواهد کرد واقعیات کشور را به مردم، مقام معظم رهبری و نمایندگان ملت عرضه کند و بگوید که چه چیزی را تحویل گرفته و راه حل را چگونه می بیند.
حسن روحانی یکشنبه شب در نخستین حضورش در صحن بهارستان گفت: «یک بار اوضاع کشور را بررسی کردیم و از مسئولان فعلی اجرایی کشور هم استفاده کردیم. گرچه نتیجه این است که نظرات فاصله زیادی با هم داشت، کارگروههای ما اوضاع را با آمار و ارقام به گونه ای بررسی کردند و مسئولان اجرایی به گونهای دیگر. الان در مقام قضاوت نهایی نیستم، قاعدتا دولت در شروع کارش در ۱۰۰ روز اول، تلاش خواهد کرد واقعیات کشور را به مردم، مقام معظم رهبری و نمایندگان ملت عرضه کند. دولت آینده خواهد گفت چه چیزی را تحویل گرفته و با چه چیزی مواجه است و راه حل را چگونه می بیند.»
این ۱۰۰ روز گرچه شعار انتخاباتی حسن روحانی نبود و این عدد بیشتر همگان را به یاد علی اکبر ولایتی میاندازد که درمانی ۱۰۰ روزه برای اقتصاد ایران قائل بود، اما روحانی هم چند روز قبل از انتخابات در مواجهه با دوربین شبکه یک تلویزیون اعلام کرد: «برای مشکلات اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و سیاست خارجی، برنامه یک ماهه و ۱۰۰ روزه نیز وجود دارد. ما میتوانیم در زمان کوتاه تحول اقتصادی به وجود آوریم و با ایجاد یک دوره تنفس مشکلات را حل کنیم.»
تحول اقتصادی کوتاه مدت که مطابق با انتظار جامعه هم بود، علاوه بر روحانی از زبان دیگر اعضای ستاد انتخاباتی وی هم شنیده شد و حتی یک روز بعد از انتخابات، رئیس ستاد انتخاباتی رئیسجمهور منتخب این وعده را تکرار کرد و گفت که روحانی در نظر دارد در ۱۰۰ روز و یا ۳ ماه اول کار، بعضی اقدامات کوتاهمدت را انجام دهد.
محمدرضا نعمتزاده در برنامه تلویزیونی «نگاه یک» گفت: «روحانی در نظر دارد در ۱۰۰ روز و یا ۳ ماه اول کار، بعضی اقدامات کوتاهمدت را انجام دهد، امیدواریم یکی از این مسائل مهم موضوع اقتصاد و معیشت مردم باشد تا قدمهای اولیه را محکم برداشته شاهد شکلگیری حماسه اقتصادی نیز باشیم.»
رئیس دولت یازدهم پیش از این اعلام کرده بود توسعه اقتصادی مهمترین برنامه بلندمدت دولت اوست اما با توجه به شرایط موجود، اصلی ترین هدف اقتصادی او طی دوره چهار ساله، بهبود معیشت مردم خواهد بود.
علاوه بر وعده تحول اقتصادی کوتاه مدت، بهبود شرایط محیط کسب و کار برای ایجاد اشتغال و کاهش بیکاری، تامین مسکن ارزان و مهار قیمت آن، توجه به تولید و مقابله با فساد برای ایجاد عدالت اقتصادی، صادرات فرآوردههای نفتی ، حرکت از مصرف محوری به تولید محوری، ادامه اجرای قانون هدفمندی یارانهها و ثبات بازارهای اقتصادی برای مهار گرانی و تورم از جمله وعدههایی است که دولت تدبیر و امید برای کسب رای مردم به آنها متعهد شده است.
حالا اما اکبر ترکان از نزدیکترین افراد حلقه یاران روحانی و قائم مقام ستاد انتخاباتی وی که اکنون از سوی روحانی مسئول امور انتقالی دولت شده است میگوید که مأموریت او این است که یک گزارش از وضع موجود کشور برای آقای دکتر روحانی تهیه کند و بند دوم مأموریتش این است که پیشنهاداتی را برای بهتر شدن وضعیت کشور ارائه دهد. او مدعی است که وضعیت اقتصادی کشور خرابتر از تصور قبلی آنهاست.
عیسی کلانتری که از او به عنوان یکی از وزرای احتمالی دولت روحانی یاد میشود، میگوید که امید کاذب دادن به مردم اشتباه است. او معتقد است: «آقای روحانی نه حضرت موسی است و نه حضرت عیسی که معجزه کند و اقتصاد ایران را یک شبه زنده کند. چهار سال طول میکشد که تازه به وضعیت ۸۴ برسیم.»
اینکه حلقه یاران روحانی برداشت درستی از اوضاع اقتصادی کشور نداشتهاند و حال ممکن است ۱۰۰ روز طول بکشد تا بتوانند بگویند چه چیزی را تحویل گرفتهاند، از شعار و برنامه ساماندهی کوتاه مدت اندکی فاصله دارد چرا که از یک سو رئیس جمهور منتخب میگوید که برای بررسی اوضاع و انتخاب همکاران خود در دولت ۴ کمیته اقتصادی، سیاست خارجی، سیاست داخلی و فرهنگی و اجتماعی تشکیل داده است که زیر نظر این ۴ کمیته ۲۰ کارگروه مشغول بکار شدهاند و از ۵۰۰ صاحب نظر و شخصیتهای فرهیخته دانشگاهی استمداد طلبیدهاند و از سوی دیگر تجربه، تخصص و حضور آنها در بخش حاکمیتی، دولتی و همچنین به عنوان فعال اقتصادی در بخش خصوصی قطعا واقعیات موجود را برایشان ملموس ساخته است.
برای نمونه یکی از نزدیکترین یاران روحانی، محمدباقر نوبخت است که بعد از چهار دوره نمایندگی مجلس اکنون معاون پژوهشهای اقتصادی مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام است. محمد نهاوندیان از دیگر چهرههایی است که این روزها زیاد همراه روحانی دیده میشود و از حلقه یاران نزدیک وی به شمار میآید، چندین سال در دولتهای جنگ، سازندگی و اصلاحات، معاون وزیر بازرگانی بوده است. او در دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی نیز معاون اقتصادی علی لاریجانی بود و و در سالهای اخیر ریاست اتاق بازرگانی ایران را بر عهده داشته است. نهاوندیان در مستند انتخاباتی دوم حسن روحانی شهادت داد که: «وقتی در مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت درباره موضوعی بحث میکردیم، شاهد بودیم که آقای روحانی و تیم همکارش به موضوع از جنبههای مختلف اقتصادی، فرهنگی و سیاسی توجه میکردند» و این موضوع درباره سایر همکاران روحانی نیز صادق است.
نخستین حضور حسن روحانی در صحن مجلس همراه با برخی چهرهها از جمله همچون اسحاق جهانگیری، محمدباقر نوبخت، محمد نهاوندیان، اکبر ترکان، محمدرضا نعمتزاده، مرتضی بانک، محمد شریعتمداری و علی ربیعی بود که بیشک همچنان که همکاران فعلی وی در مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام هستند، همکاران او در دولت آینده نیز خواهند بود. چهرههایی که در این سالها همواره اوضاع اقتصادی کشور را چه بر اساس مسئولیت رسمی خود و چه به حکم تخصصشان رصد کرده و میکنند.
با این همه همچنان امیدها باقی است تا دولت آینده آنچنان که شعار دادهاند به «تدبیر و امید» موصوف شود، چرا که روحانی در نخستین نشست خبری بعد از انتخاب شدندش خطاب به ملت ایران گفت که وعدههای انتخاباتی را فراموش نخواهد کرد و تاکید کرد که همه کارها بر مبنای زمان و طبق اولویتها دنبال خواهد شد. رئیسجمهور منتخب مردم حتی خدا را گواه گرفته بود که در ایام انتخابات کمتر به فکر رقابت و بیشتر متمرکز بر روی مسائل کشور بود.