به گزارش خط نیوز ، حجتالاسلام حسن ورحانی رئیسجمهور صبح امروز یکشنبه در مراسم بسیت و دومین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران و بیست و دومین دوره جایزه جهانی کتاب سال حضور یافت.
در این مراسم که در سالن اجلاس کشورهای اسلامی برگزار میشود، غلامعلی حداد عادل رئیس فراکسیون اصولگرایان مجلس، علی جنتی وزیر ارشاد، حسین فریدون دستیار ویژه رئیسجمهور، حسامالدین آشنا مشاور فرهنگی رئیسجمهور و برخی از چهرههای اهل قلم و اصحاب فرهنگ و دانش نیز حضور دارند.
رئیسجمهور در این مراسم در سخنانی، گفت: به ظاهر به نظر میرسد از ۱۵۰ سال پیش به این طرف که رسانههای دیگر به رقابت کتاب آمدهاند، مطبوعات، رادیو، سینما، تئاتر، تلویزیون و در نهایت اینترنت و شبکههای اجتماعی و انواع ابزار و وسایل برای ارتباط انسانها و انتقال اندیشهها امروز به صحنه آمدهاند.
وی افزود: شاید به نظر برسد که دوران کتاب تا حدی به سر آمده و رسانههای دیگر به ویژه رسانههای دیجیتال میتوانند جایگزین کتاب شوند، اما واقعیت امر این است که کتاب به هیچ عنوان ارزش و جایگاه خود را از دست نداده است.
روحانی خاطرنشان کرد: همه آن ابزار و وسایل برای انتقال سریعتر مفاهیم و ارتباط سریعتر جایگاه ویژه دارند، اما اصل اندیشه و فکر و دانش هنوز هم در اوراق کتاب نهفته است.
رئیسجمهور با اشاره به اینکه رادیو و تلویزیون و سینما و همه ابزار امروز ارتباطی در واقع ریشه آن از کتاب است، گفت: فیلم و تئاتر هم که یک هنر نمایشی است و فیلمنامه که اساس است از کتاب اقتباس میشود.
رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی با تاکید بر اینکه در بسیاری از امور دقت و ظرافت و حتی گاهی لذت فقط در کتاب است، تصریح کرد: گاهی آدم از خواندن یک کتاب آن قدر مشعوف و لذتمند و سیراب میشود که هیچ چشمه سار دیگری نمیتواند جایگزین کتاب شود، البته کتاب به معنای عام کلمه، یعنی همه خلقت و همه موجوداتی که خداوند آفریده کلمة الله هستند و همه سرنوشت عالم دیروز و امروز و فردا در ام الکتاب است و در روز قیامت هم باز با کتاب مواجه میشویم که اقرأ کتابک؛ کفی بنفسک الیوم علیک نصیبا.
روحانی در ادامه اظهار داشت: همه جا کتاب است از آغاز تا پایان؛ افتخار ما این است که معجزه پیامبر ما کتاب است و موحدان دیگر را هم به عنوان اهل کتاب مینامیم و میخوانیم
رئیسجمهور با بیان اینکه کتاب و مکتوب و قلم جایگاه خاص خود را دارد، بیان داشت: علیالظاهر آنچه که از روایات بر میآید در آن جهان بالا و والا نیز از کتابت و نوشته سخن به میان آمده و بارها در روایات ما آمده که بر ساقه عرش چنین نوشته شده که ان الحسین مصباح الهدی و سفینه النجاه، پس این کتابت و مکتوب و قلم همه جا حضور دارد، از عرش برین خدا تا بر روی سنگها و سنگ نوشتهها تا بر روی انواع ابزار و وسایلی که اندیشه را میتوان در آنجا ثبت کرد.
وی با بیان اینکه چقدر سخت بود یک لحظه فکر کنید که زندگی میداشتیم و کتاب نبود، تصریح کرد: چگونه میتوانستیم با ۲۰۰، ۵۰۰ و ۱۰۰۰ سال پیش ارتباط برقرار کرده و از فکر و اندیشه و ذوق و دیدگاه و نظریه آنها بهره ببریم.
روحانی با طرح این سوال که مگر اندیشه انسان چیزی جز تکامل هست؟ گفت: قدم به قدم این خشتها به روی هم چیده شده است.
رئیسجمهور افزود: این فکر طلا و نقره کنار هم چیده شده و ساختمان اندیشه بشری را به وجود آورده که کتاب بهشت برین ما در این جهان و وسیلهای برای بهشت برین ما در آن جهان خواهد بود.
رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی خاطرنشان کرد: البته که کتاب کلید است و باید همه قفلهای زندگی را بگشاید، همه ابهامها را باز کند و همه ظلمتها را به نور و روشنایی تبدیل سازد.
وی در ادامه گفت: انقلاب اسلامی ایران که در آستانه سی و هفتمین بهار این انقلاب هستیم ریشه آن از کتاب بود و از قرآن بود و از حدیث بود و از مکتوبات راهبران این انقلاب و در راس آن امام عزیز و بزرگوار ما امام خمینی رحمتالله که اگر نامههای او و اعلامیههایش و انتقال سخنان او یا از طریق نوار یا از طریق پیاده شده و مکتوب نبود، چگونه انقلاب پیروز میشد؟
روحانی اظهار داشت: بهترین روز در مکتوبات انقلاب آن روزی بود که کتاب حکومت اسلامی امام از نجف آمد و در ایران ولو مخفیانه پخش شد و برای اولین بار نظریه ولایت فقیه ایشان و اندیشه ایشان در زمینه فقه سیاسی منتشر شد و در واقع آن کتاب ما را وارد فاز جدیدی ساخت و همه سخنان امام و اعلامیههای امام و مکتوباتش بعد از پیروزی انقلاب بود که راه را برای مدیریت یک جامعه تحت عنوان حکومت اسلامی گشود و امروز هم کلماتش مجموعه آثارش وصیتنامهاش همه و همه راهنمای ما خواهد بود.
رئیسجمهور در ادامه گفت: این شما فرهیختگان و این شما اهل قلم از زنان و مردان این بار سنگین را بر دوش دارید که طراوت انقلاب و تازگی انقلاب را تضمین کنید و مفاهیم انقلاب را بسط داده و توضیح دهید.
روحانی با اشاره به اینکه به همه جهانیان بگویید که انقلاب ما انقلاب اعتدال بود، تاکید کرد: به همه افکار جهان برسانیم و ابلاغ کنیم که در انقلاب ما خردسوزی وجود ندارد؛ کتاب سوزی وجود ندارد. در انقلاب اسلامی ما افراط وجود ندارد؛ تفریط وجود ندارد؛ عقلانیت، فهم، فقه و تفقه است و باز کردن گره از زندگی مادی و معنوی مردم است.
رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد: این شما بزرگان و فرهیختگان و اصحاب قلم هستید که باید برای امروز جامعه ما بگویید چگونه باید بیندیشیم و فکر کنیم و حتی چگونه باید نقد کنیم.
وی افزود: نقد کردن هم شیوه میخواهد و ای کاش در میان همه کتابها یک کتاب هم در زمینه شیوه نقد و نقادی بود و بالاتر ای کاش در کنار جایزه کتاب سال، جایزه نوجوان و جوانی را هم قرار میدادیم که بیشترین کتاب را در طول یک سال خوانده و ای کاش جایزه دیگری قرار میدادیم برای بهترین نقادان کتاب سال گذشته و حتی کتابهایی که برنده کتاب سال شد.
روحانی با بیان اینکه نقد یعنی وسایل حرکت، نقد یعنی مسیر تصحیح که البته نقد در فضای آزاد و امن امکان پذیر خواهد بود، گفت: اما نقد را باید یاد بگیریم، نه اینکه دو نفر چگونه راه میروند، نه اینکه چطور راه میروند، قدم را به کجا برمیدارد، این دوم مهم است؛ و الا نقد کنیم که کند رفت و تند رفت و یک نفره رفت و سه نفره رفت؟
رئیسجمهور در ادامه گفت: نقد کنیم به کجا رفتن و به چه سمت حرکت کردن و نتیجه قدم چه بودن و به چه مقصد رسیدن را و این برای ما بسیار مهم است. کفشش چطوری بود و رنگ لباسش چگونه بود و یک خرده هم به جواهر بپردازیم، به جوهر بپردازیم، به جای این همه پرداختن به اعراض، به ماهیت و وجود مسئله بپردازیم به جای اینکه آن همه در کم و کیف سخن میگوییم.
وی افزود: این شما بزرگان و فرهیختگان هستید که باید کتاب و مقاله بنویسید و نقد را تجلیل کنید و راه نقد را بیاموزید و حتی شما به ما بگویید بر کتاب چگونه باید نظارت شود نه اینکه ما به شما بگوییم.
روحانی خاطرنشان کرد: من معتقدم و پای میفشارم در هر زمینهای متخصصان آن زمینه صاحبنظران آن بخش بهتر از دولت نظر میدهند، این را باور کنیم؛ تردید نکنیم؛ اصحاب قلم اصحاب کتاب راجع به کتاب بهتر از یک مدیر یک وزارتخانه نظر خواهند داد. چرا باور نمیکنیم؟ چرا باور نمیکنیم راجع به هنر اصحاب هنر بهتر بلدند سخن بگویند و اگر نقدی هست که همه جا هست آنها بهتر بلدند نقادی کنند، چرا با آنها مشورت نمیکنیم؟
رئیسجمهور با اشاره به اینکه این چه جفا و ظلمی است که بر علم و دانش و حرکت تکاملی کشور و توسعه و مملکت روا نمیداریم؟ گفت: چرا نظر آنها را نمیگیریم؟ مگر آنها که عمری در اقتصاد کار کردند و هزاران ساعت درس دادند و تدریس کردند اقتصاد را بهتر از مدیر معمولی که او هم یک نفر از صاحب نظران است جمع آنها از این یک نفر بهتر نمیتواند تشخیص دهد؟ راه را باز کنیم و سوءظنها را کنار بگذاریم.
وی با اشاره به اینکه هر کسی را با یک بهانه کنار نگذاریم، تصریح کرد: صاحبنظران و اندیشمندان و حوزه و دانشگاه دیدهها و کتاب خواندهها و نوشتهها جواهرات و معادن ما هستند. به کوچکترین بهانه میشود یک معدن طلا را بست؟ یک تکه طلا که از کوه بیرون میآوریم و عیارش کم بوده، میگویند در کوه را ببندید؛ این کوه اشکال داشته است.
روحانی تصریح کرد: عیبی ندارد اشکال را با زبان نرم بگوییم، اما چرا سوءظن پیدا کردیم؟ چرا سرمایهها را به خاطر یک نقص کوچک تعطیل میکنیم؟ من نمیگویم ممیزی بر کتاب باشد یا نباشد. من چیز دیگری میگویم. میگویم که نمیشود صد اصل برای ممیزی درست کنیم، ۲ تا کافی است، ۳ تا ۴ تا کافی است.
رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه بیان داشت: اخلاق به عنوان یک اصل باشد؛ مقدسات و ارزشها به عنوان یک اصل باشد. امنیت ملی و مصالح ملی باشد. باز هم یکی اضافه کنید، اما صد تا نمیشود. خط قرمز یا مثلث و یا مربع است یا خیلی بشود ذوزنقه چند ضلعی، اما هزار ضلع نداریم. این قدر کثیرالاضلاع داشتیم، اما چقدر کثیرالاضلاع؟
رئیسجمهور خاطرنشان کرد: ما باید نظارت کتاب را قدم به قدم به صاحبان امر وابگذاریم. آنها بیایند و ناشران برجسته و نویسندگان و اساتید برجسته نظارت کنندو اگر کتابی چاپ شد و خواندند دو مرتبه برای چاپ دوم هم از هفت خوان رستم عبور کند؟
وی افزود: یک وقتی بود در همه عالم یک رسانه بود و آن کتاب بود، اما امروز هزاران و دهها هزار رسانه و هر روز رسانه جدیدی متولد میشود. این قدر مته به خشخاش نگذاریم و تحریک نکنیم. توضیح بدهیم، شما بزرگان بگویید چگونه نظارت شود بر امور فرهنگی؟ شما بگویید که گفته شما تبدیل شود به آئیننامه، نه اینکه آئیننامه ما تبدیل شود به چارچوب؟
روحانی در ادامه گفت: گفته شما باید تبدیل شود به قانون، قانونی که ریشهاش نظرات صاحب نظران باشد، استحکام بیشتری خواهد داشت و محکمتر و قویتر خواهد بود.
برخی قوانین ۸۰ سال از بس قوی نوشته شده و صاحب نظران نوشته اند روزبروز زیباتر و قوی تر و اصلاحاتش بسیار اندک است اما آنها که صاحب نظر ننوشته هرچند یکبار قانون نیاز به اصلاح دارد.
ما باید هم جشن بگیریم برای بهترین کتابها و هم انشاءالله جشن بگیریم برای روزی که در این کشور بیشترین جوان و نوجوان کتاب می خوانند.
چرا تیراژ کتاب کم شده است و شرح آن تراژدی شده است؟ چرا جوان ما نمیخواند؟ نقص از چیست؟ نقص از عرضه کننده است، متقاضی است، کجاست؟ کتاب ما جاذبه ندارد؟ تشویق لازم این نوجوان برای کتاب نشده است؟ ارزش کتاب تبیین نشده است؟ این هم شما باید بگویید. شما باید بگویید مشکلات کتاب چگونه باید حل شود؟ آموزش و پرورش چه کمکی باید بکند؟
در کشورهای غربی و اروپایی از دانش آموز سال اول دبستان آنقدر تشویق به خواندن کتاب می شوند، حداقل دانش آموز سال اول باید هفت کتاب را خوانده باشد و باید بیاید توضیح داده و بیان کند که در کتاب چه بوده است.
ما از مدرسه یاد بدهیم و تشویق کنیم کتاب خواندن را و چه اشکالی دارد یک نمره ما این باشد که یک دانش آموز دو سه یک جلد کتاب را خلاصه و نکات مهمش را تبیین کرده باشد؟
هر راهی وجود دارد. ما باید از نوجوانان و جوانان شروع کنیم.
چرا در مترو کشورهای دیگر اینهمه کتاب خوانده می شود در مسیر راه؟
چه بسیار افرادی که ده ها جلد کتاب را در ماشین و هواپیما و قطار خواندند ولی چرا ما عادت نداریم و مسیر دیگری طی می کنیم. همه بیاییم جامعه را تشویق کنیم به نوشتن کتابهای لازم، کتابهایی که گرهی را باز کند. من نویسنده کتاب خود قاضی که این کتاب من چه مشکلی را از کشور حل کرده است؟ مشکل فکری، عقیدتی، زندگی مردم؟ تعالی علم؟ فناوری؟ زدودن ابهام ها؟ تاریکی ها؟
خودمان بیاییم فکر کنیم چه کتابی امروز نوشتنش لازم تر است و این کتاب چه جور سهل تر به دست همه برسد.
کتاب یک زنجیره است و در راسش نویسنده یا مترجم است و بعد تا زمانی که به دست مشتری و مصرف کننده برسد همه اش باید مشکلشان حل شود و از جمله در کتابهایمان راجع به انقلاب اسلامی ایران، صدها ابهام در ذهن جوانان ما وجود دارد، باید معنا کنیم برای جوانانمان که انقلاب چه بود و برای چه انقلاب کردیم و حتی شعارهای اصلی انقلاب ما معنایش چیست. استقلال چیست و چه معنی دارد.
هنوز برخی جوانان فکر میکنند با خارجی حرف زدن باعث می شود گوشه استقلال تراشیده شود. هنوز فکر می کند زبان خارجی بلد بودن یعنی یافتن مسیر شیطانی، درحالی که زبان خارجی یعنی باز شدن باب جدید فرهنگ و فهم و علم.
ما باید استقلال را معنا کنیم. باید آزادی را معنا کنیم. باید نه شرقی و نه غربی را معنا کنیم و این شما هستید که باید برای جوانان ما تبیین کنید و الا انقلاب را به ضدانقلاب برمی گردانند.
شما اندیشمندان و صاحب نظران واقعیت انقلاب و شعارها و واقعیت مسیر انقلاب را تبیین کنید برای نسل جوان ما و این یک ضرورت برای دنیای امروز است.
شما باید تبیین کنید و اسلام رحمانی را برای دنیا تبیین کنید. افراط و آدم کشی و تروریسم نه تنها از اسلام نیست بلکه هیچ رابطه ای با اسلام رحمانی و محمدی ما ندارد.
شما اندیشمندان باید با نوشته های زیبایتان امید را بیشتر کنید تدبیر را بیشتر کنید راه تدبیر را به دولت و ملت نشان دهید. شما هستید که باید وحدت را بیشتر کنید.
در سراسر کشورمانو شما هستید که باید تنش را با جهان کمتر و کمتر کرده و همزیستی مسالمت آمیز را برای سراسر جهان به ارمغان ببرید.