به گزارش خط نیوز به نقل از جهان نيوز: یک اصل پذیرفته شده در فضای حقیقی وجود دارد که دنیای کودکان و نوجوانان و حتی جوانان، با دنیای بزرگسالان، زمین تا آسمان تفاوت دارد. به همین منظور در همه جوامع، در اموری مانند قانون گذاری و برنامه ریزی های مدون اجتماعی، آموزشی، فرهنگی و علمی و ... این موضوع همواره مورد لحاظ قرار می گیرد.
مثلاً هیچ گاه انتظار نداریم که یک کودک، شاهنامه، دیوان حافظ،گلستان و بوستان سعدی و یا مباحث فیزیک کوانتوم و انرژی هسته ای را همان طور بیاموزد و همانطور بخواند و درک کند که پدر و مادر تحصیلکرده او می خوانند و درک می کنند.
از همین رو در کتاب های کودکان و نوجوانان، بارها مشاهده کرده ایم که گروه سنی آنها بر روی جلد و یا اول کتاب ذکر می شود. فراتر از این، کارشناسان امور تربیتی و آموزشی، حتی میان کودکان نیز فرق می گذارند و در واقع معتقدند که در حالت عادی نباید کتابی که مناسب یک کودک و نوجوان 15 ساله است، برای یک کودک 6 ساله تهیه شود.
در مورد فیلم و پویانمایی (animation) حوزه کودک نیز این موضوع فراوان دیده می شود که مثلاً بعضی فیلم ها و پویانمایی ها مخصوص گروه سنی بالای 12 سال هستند و مشاهده آنها توسط کودکان دیگر ممکن است از نظر اجتماعی، تربیتی و مسائل روحی، روانی و اخلاقی تأثیر منفی بر روی آنها بگذارد.
در مسائل اجتماعی نیز همینگونه است. مثلاً بر اساس قانون، کمترین سن برای اخذ گواهینامه راهنمایی و رانندگی، 18 سال است. در واقع شناخت،درک محیط پیرامون و تعاملات اجتماعی این سن و بالاتر از آن، نسبت به سنین پایین تر، دارای تفاوت است.
همچنین از یک کودک انتظار نداریم که روابط پیچیده اجتماعی و سیاسی را به خوبی درک کند و اصلاً یکی از وظایف اصلی والدین، کمک به رشد فکری و درک و فهم فرزندان، متناسب با سن آنهاست. و کسانی که قواعد تربیتی حوزه کودک و نوجوان را رعایت نمی کنند در واقع هم برای خانواده و هم برای اجتماع هزینه تراشی می کنند.
آیا اهمیت فضای مجازی کمتر از فضای حقیقی است؟!
متأسفانه هر قدر که در فضای حقیقی این حساسیت ها وجود دارد، اما در فضای مجازی ما شاهد رویه دیگری هستیم. یعنی وقتی وارد فضای مجازی کشور می شویم، این اصول و قواعد بدیهی و پذیرفته شده در فضای حقیقی، رنگ می بازند. در حالیکه در دنیای امروز، اگر اهمیت فضای مجازی بیشتر از فضای حقیقی نباشد، کمتر از آن هم نیست!
بر همین اساس در فضای مجازی نیز باید قواعد پذیرفته شده در فضای حقیقی مورد لحاظ قرار گیرد و متناسب با شرایط سنی افراد، میزان دسترسی به سایت ها، شبکه های اجتماعی و به طور کلی محتوای موجود در فضای مجازی متفاوت باشد.
البته این موضوع در سال های گذشته در نقاط مختلف دنیا مورد دغدغه بوده است، و به صورت اجمالی می توان گفت که إعمال محدودیت سنی در ورود به شبکه های اجتماعی، ایجاد محدودیت در فعالیت کودکان در فضای مجازی، و جداکردن محتوای کودک از غیر کودک و حتی جرم بودن در دسترس قرار دادن برخی محتواها برای کودکان، در دنیای غرب نیز مورد پذیرش قرار گرفته است.
در هر صورت موضوع نحوه حضور کودکان و نوجوانان در فضای مجازی، همواره یکی از دغدغه های کارشناسان غربی نیز بوده است. اما جزئیات این طرح ها در هر کشوری ممکن است بر اساس قوانین آن و سطح دغدغه ها ی اجتماعی، فرهنگی و اخلاقی، با سایر کشورها تفاوت داشته باشد.
چگونگی راه اندازی اینترنت کودک و نوجوان؟
متأسفانه، به دلیل کارشکنی ها، وجود ادبیات غلط و توزیع آن توسط رسانه ها، فریب دادن خانواده ها با انواع مغالطات و همچنین کم کاری دولت در سال های گذشته، پروژه اینترنت کودک و نوجوان مورد غفلت قرار گرفته است. البته اهمیت این موضوع در این روزهای کرونایی نیز بیش از پیش خود را نشان داده است.
هر چند که این طرح باید سال ها پیش و در همان ابتدای فراگیر شدن استفاده از فضای مجازی، در کشور اجرا می شد، اما حتی امروز هم به گفته کارشناسان با یک سری تنظیمات ساده، بدون هزینه و در یک زمان کوتاه می توان این طرح را عملیاتی کرد.
در واقع با این تنظیمات، اینترنت در اینجا به صورت «white list» است. در این اینترنت، کودکان و نوجوانان، فقط امکان دسترسی به سایت ها، نرم افزارها و اپلیکیشن هایی را دارند که قبلاً از سوی کارشناسان و صاحبنظران حوزه کودک و نوجوان مشخص شده است. یعنی دانش آموزان می توانند از مطالب متنوع آموزشی و کمک آموزشی، علمی، بازی های فکری و سرگرمی و حتی مشاوره های آموزشی بهره مند شوند. البته هر لحظه امکان به روز رسانی آن نیز وجود دارد.
در این بستر، آموزش و پرورش نیز می تواند فعالیت های گسترده تر و هدفمند تری داشته باشد. علاوه بر اینکه اپلیکیشن «شاد» که برای آموزش مجازی در ایام کرونا تهیه شده، باید به طور انحصاری در این اینترنت ارائه شود. زیرا ارائه و استفاده از این اپلیکیشن، تنها در بستر زیرساخت پاک و استاندارد می تواند اهداف مورد نظر آموزش و پرورش را محقق کند.
در هر صورت اجرای این طرح، در واقع برنامه ریزی برای رشد، تربیت و شکوفا شدن استعداد کودکان و نوجوانان و جلوگیری از بروز آسیب های اجتماعی، روحی و روانی و اخلاقی و هدر رفتن سرمایه های مملکت در این سنین است که قطعاً نسبت به وضعیت فعلی فضای مجازی که کودکان و نوجوانان در دنیایی از مفاسد و در یک فضای آسیب زا و غیر استاندارد رها می شوند، اصلاً قابل مقایسه نیست.
قطعاً کسانی که با اینگونه طرح ها مخالفت می کنند، از ابتدایی ترین مسائل مربوط به حوزه خانواده و در مقیاس بزرگتر اجتماع، بی اطلاع هستند. و مخالفت با این طرح نیز در حقیقت نادیده گرفتن حقوق اولیه کودکان و نوجوانان و ظلم در حق آنها است.
