سیاست روز نوشت: از هم اظهارنظري قابل تامل از سوي يكي ديگر از مقامات امريكايي درخصوص بيانيه لوزان كه در فروردينماه سالجاري توسط وزير خارجه كشورمان و نيز رئيس سياست خارجي اتحاديه اروپا قرائت شد و اصرار وي بر اجراي آن به عنوان يك توافق خوب، ترديدها را نسبت به اين بيانيه و امتيازاتي كه دو طرف بالاخص تيم مذاكرهكننده براي اعضاي ۱+۵ قائل شده بيشتر كرده است!
با توجه به سابقه دشمني امريكاييها با ملت ايران و دسيسهها و نيرنگهايي كه از زمان انقلاب اسلامي در قبال جمهوري اسلامي بكار بردند و كماكان نيز ادامه دارد وقتي از يك توافقي به عنوان توافق خوب ياد ميكنند بطور حتم خواهان توافقي برد - برد با ملت ايران نخواهند بود توافق خوب از منظر امريكاي جيانتكار به مفهوم تحقق خواستههاي ضد ايرانياشان است.
توافق خوب يعني اجراي بيانيه لوزان سوييس، اين سخني بود كه مشاور امنيت ملي اوباما روز پنجشنبه با حضور در برنامه با كمال احترام مطرح كرده است.
به گزارش فارس «سوزان رایس» میگوید که همه طرفهای مذاکرات هستهای برای رسیدن به توافق تا آخر ژوئن تلاش میکنند ولی در صورت زیر پا گذاشته شدن هر یک از مفاد بیانیه لوزان، هیچ توافقی در کار نخواهد بود.
وي روز پنجشنبه با حضور در برنامه با كمال احترام در ابتدا ضمن اشاره به جدیت کاخ سفید برای نهایی کردن توافق تا ضربالاجل موجود یعنی ۱۰ تیر، گفت: «تاریخ ۳۰ ژوئن برای ما، یک ضربالاجل و هدف جدی است... و تلاش ميکنیم تا این تاریخ، توافق را نهایی کنیم.»
رایس به پشتپرده امضای بیانیه لوزان هم پرداخت و گفت: «در لوزان هم در مراحل آخر، طی چند روز توافقهای داخلی انجام شد و توانستیم بر سر چارچوب به توافق برسیم، بدانید که این نوع توافق باز هم میتواند محقق شود.»
خانم مشاور در ادامه به نگرانیهای کنگره درخصوص امکان امضای توافقی نامطلوب میان ایران و ۱+۵ اشاره کرد و در این خصوص گفت: «تنها توافقی که درپی آن هستیم، توافق خوب است؛ اگر به این توافق خوب نرسیم، هیچ توافقی در کار نخواهد بود.»
رایس توافق خوب را معنی کرد: «این مطلب را پیش از این به صراحت گفتهایم که توافق خوب یعنی اینکه بتوانیم پارامترها و چارچوب مورد توافق در لوزان را اجرایی کنیم... چنین توافقی، همه راههای ایران برای رسیدن به بمب اتم را مسدود میکند و به ما اطمینان میدهد که میتوانیم عدم تلاش برای ساخت بمب از سوی ایرانیان را تأیید کنیم.»
مشاور امنیت ملی اوباما در انتها از احتمال به توافق نرسیدن هم گفت. رایس اشارهای تلویحی به اختلافات میان فکتشیتهای متعدد منتشر شده پس از لوزان داشت و برای سخن گفتن درخصوص پارامترهای مندرج در فکتشیت آمریکایی، میگفت «آنچه ما به آن اعتقاد داریم» صحيح است.
رایس گفت: «هنوز هم این امر محتمل است که در ادامه گفتوگوها نتوانیم همه پارامترهاي مورد توافق در لوزان را نهایی و رسمی کنیم و یا اگر ایرانیان زیر حرفشان بزنند و یا اگر نتوانیم بر روی برخی مسائل باقی مانده، رفع اختلاف کنیم، امضای توافق ناممکن خواهد شد.»
بيان چنين اظهارنظري و خوب خواندن توافق با ايران يعني اجراي بيانيه لوزان در شرايطي كه شمارش معکوس براي سررسيد موعد توافق احتمالي آغاز شده است چه معني ميتواند داشته باشد؟
بسياري از ناظران سياسي پس از انتشار بيانيه لوازن نقدهاي زيادي به اين بيانيه داشتند تعيين نيازهاي عملي کشور در صنعت هستهاي و پيشبيني رسيدن به آنها در توافق جامع بود که افق آن در ميزان غنيسازي رسيدن به ۱۹۰ هزار سانتريفيوژ اعلام شده است متاسفانه در اين بيانيه رعايت نشده يعني ايران پذيرفته که با کاهش ظرفيت موجود سانتريفيوژهاي نصب شده از قريب ۱۹ هزار موجود در نطنز و فردو به ۶۱۰۴ سانتريفيوژ کاهش يابد.
چنانچه در اين بيانيه آمده همچنان که ایران برنامه صلحآمیز هستهای خود را دنبال ميکند، سطح و ظرفیت غنیسازی و میزان ذخایر ایران برای دورههاي زمانی مشخص، محدود خواهد شد و نطنز تنها مرکز غنیسازی ایران خواهد بود. تحقیق و توسعه غنیسازی در ایران بر روی ماشینهاي سانتریفیوژ براساس یک جدول زمانی و سطح توافق شده، انجام خواهد شد.
فوردو از یک سایت غنیسازی به یک مرکز هستهای، فیزیک و فنآوری تبدیل خواهد گردید. در این مرکز همکاری بینالمللی در حوزههاي تحقیق و توسعه مورد توافق مورد تشویق قرار خواهد گرفت. مواد شکافپذیر در فوردو نخواهد بود.
در بخشي از اين بيانيه آمده که آژانس بينالمللي اتمي از فنآوريهاي نظارتي استفاده خواهد کرد و از دسترسيهاي توافق شده بيشتري از جمله به منظور روشن کردن موضوعات گذشته و حال برخوردار خواهد شد.
در ادامه اين بيانيه آمده مجموعه تدابیری برای نظارت بر اجرای مفاد برجام شامل کد اصلاحی ۳.۱ و اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی مورد توافق واقع شده است. آژانس بینالمللی انرژی اتمی از فنآوریهاي مدرن نظارتی استفاده خواهد کرد و از دسترسیهاي توافق شده بیشتری از جمله به منظور روشن کردن موضوعات گذشته و حال برخوردار خواهد شد.
اين دسترسيها در واقع امکان بازرسي از تاسيسات نظامي است که اين روزها تقاضاي نابهجاي آمريکاييها به عنوان شرط اصلي براي امضاي توافق هستهاي ميان ايران و ۱+۵ بوده است چنانچه روز پنجشنبه نيز ليندسي گراهام سناتور جمهوريخواه آمريکايي گفته نمي توانم توافقي را که در آن به صورت کامل به تمام سوالات مرتب با ابعاد احتمالي نظامي برنامه هستهاي ايران پاسخ داده نشده را متصور شوم، اين بدين معني است که آمريکا به بهانه نگراني از فعاليتهاي صلحآميز هستهاي به دنبال سرک کشيدن از مراکز نظامي جمهوري اسلامي ايران است.
اين در حالي است كه مقام معظم رهبري براي اين در خواست بيجا تأکید کردند: «مطلقاً نباید اجازه داده شود که به بهانه نظارت، به حریم امنیتی و دفاعی کشور نفوذ کنند و مسئولین نظامی کشور نیز به هیچوجه اجازه ندارند که به بهانه نظارت و بازرسی، بیگانگان را به این حریم راه دهند، و یا توسعه دفاعی کشور را متوقف کنند.»
رهبر انقلاب اسلامی درخصوص شیوه نظارت بر برنامه هستهای ایران نیز تاکید کردند: «هیچگونه شیوه نظارت غیرمتعارف که ایران را به یک کشور اختصاصی از لحاظ نظارتها تبدیل کند، مورد قبول نیست و نظارتها باید تنها در محدوده همان نظارتهای متعارفی که در همه دنیا انجام میشود اعمال شود، نه بیشتر.»
البته خبرگزاری اینترفکس روسیه روز پنجشنبه به نقل از یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی نوشت که نیازی به حل مسئله ابعاد احتمالی نظامی در برنامه هستهای ایران تا ضربالاجل مذاکرات هستهای وجود ندارد.
اینترفکس در مورد اظهارات آقای آمانو که در حاشیه مجمع بینالمللی اقتصاد سنت پترزپورگ مطرح شده، نوشته است: «مدیر آژانس بینالمللی انرژی اتمی ارائه تضمین مبنی بر نبود ابعاد نظامی در برنامه هستهای ایران تا تاریخ ۳۰ ژوئن را ضروری نمیداند.»
این اظهارات دو روز پس از آن بیان میشود که «جان کری» وزیر خارجه آمریکا گفت تمرکز گروه موسوم به ۱+۵ (آمریکا، روسیه، چین، فرانسه، انگلیس و آلمان) بر آینده برنامه ایران است و نمیخواهد بر روی گذشته تمرکز کند.
این اظهارات که عقبنشینی آشکار از مسئله ابعاد احتمالی است، با واکنشهای گسترده مواجه شد و سخنگوی وزارت خارجه آمریکا وادار کرد تا به توضیح در مورد اظهارات کری بپردازد. جان کربی سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت هیچ تغییری در موضع واشنگتن ایجاد نشده و برداشته شدن تحریمهای ایران منوط به توضیح در مورد گذشته برنامه هستهای ایران است.
از سويي ديگر آژانس بينالمللي اتمي را مسئول نظارت بر اجراي توافق خواندهاند، آژانسي كه با وجود اذعان به صداقت رفتاري ايران اما باز هم با ابراز ترديد از فعاليتهاي صلحآميز هستهاي ايران ابراز نگراني خود را بيان ميكند و اين موضوع را بارها از سوي آمانو مديركل اين نهاد بينالمللي شنيدهايم.
همچنين بحث چگونگي رفع تحريمها نيز در بيانيه سوئيس مورد نقد برخي دلسوزان نظام است چراکه مدتي پيش بود کنگره آمريکا طرح نظارت بازنگري به توافق احتمالي هستهاي را به تصويب و اوباما نيز آن را امضا کرد اين بدان معنا است که اگر توافقي ميان ايران و ۱+۵ صورت گيرد. بلافاصله تحريمها رفع نميشود و اين در حالي است که رهبر انقلاب لغو يکباره تحريمها را يکي از مطالبات ملت از مسئولان و تيم مذاکرهکننده هستهاي برشمردند چنانچه ايشان در روز بيستم فروردين در ديدار با مداحان و شاعران گفتند اگر قرار باشد لغو تحريمها به يک فرآيند جديد مرتبط شود اساس مذاکرات بيمعنا خواهد بود زيرا هدف از مذاکرات برداشته شدن تحريمها است.
اما در بيانيه لوزان اينطور آمده اتحادیه اروپایی، اعمال تحریمهاي اقتصادی و مالی مرتبط با هستهای خود را خاتمه خواهد داد و ایالات متحده نیز اجرای تحریمهاي مالی و اقتصادی ثانویه مرتبط با هستهاي را، همزمان با اجرای تعهدات عمده هستهاي ایران به نحوی که توسط آژانس بینالمللی انرژی اتمی راستیآزمایی شود، متوقف خواهد کرد.
یک قطعنامه جدید شورای امنیت سازمان ملل متحد صادر خواهد شد که در آن برجام تائید شده، کلیه قطعنامههاي قبلی مرتبط با موضوع هستهاي لغو خواهد گردید و برخی تدابیر محدودیتساز مشخص، را برای یک دوره زمانی مورد توافق، لحاظ خواهد کرد.
با موارد مختصري كه ذكر شد به وضوح مشخص است كه دليل اصرار امريكاييها اجراي بيانيه لوزان به چه مفهوم است. بيانيهاي كه شايد در بسياري از موارد شرايط را به نفع اعضاي ۱+۵ رقم زده است و در آن برد - بردي كه در يك مذاكره بصورت ديپلماتيك صورت گيرد رعايت نشده است.
گفتني است روز پنجشنبه در دومین روز مذاکرات هستهای ایران و گروه ۱+۵ دیپلماتهای ارشد ایرانی با طرفهای اروپایی و آمریکایی خود دیدار کردند.
به گزارش تسنیم، دیپلماتهای ارشد روسیه و چین نیز ديروز به مذاکرهکنندگان ایران، آمریکا و اروپا خواهند پیوست تا گفتوگوها برای دستیابی به توافق هستهای جامع با فشردگی بیشتری ادامه یابد.
معاونین و مدیران سیاسی وزارتخانههای سه کشور اروپایی نیز در وین حضور دارند که با پیوستن مذاکرهکنندگان چینی و روسی، از ديروز دیدارها فشردگی و تنوع بیشتری به خود گرفت.
پزشکان جان کری، وزیر خارجه آمریکا که در حادثه دوچرخه سواری دچار شکستگی پا شد، به وی اجازه سفر تا چند روز آینده را نمیدهند و اینگونه که از گزارشها برمیآید وی قرار است بعد از ۲۵ ژوئن (۴ تیر) به مذاکرات هستهای بپیوندد.
سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه، نیز ديروز اعلام کرد که وزرای خارجه ایران و گروه ۱+۵ احتمالاً بین ۲۵ تا ۳۰ ژوئن (۴ تا ۹ تیر) به مذاکرات هستهای خواهند پیوست. وی میگوید که طی امروز زمان دقیق حضور وزرای خارجه مشخص خواهد شد.
طی چند روز گذشته شاهد گزارشهایی درباره احتمال تمدید مذاکرات بودیم اما حضور وزرای خارجه در روزهای پایانی مشخص خواهد کرد که چه سرنوشتی در انتظار چهارمین ضربالاجل خودخوانده بین ایران و گروه ۱+۵ خواهد بود.
عباس عراقچی درباره حضور وزرای خارجه میگوید: "احتمالاً تعدادی از اختلافات که مقداری کلیدی و اساسیتر است برای روزهای آخر میماند تا وزرا ملحق شوند و در سطح آنان تصمیمگیری شود".
اين عضو تيم مذاكرهكننده كشورمان احتمال تمدید مذاکرات را نیز رد نکرد: "ما به تاریخ مشخصی پایبند نیستیم و یک تاریخ مشخص برای ما مقدس نیست، آنچه برای ما ارزش دارد توافقی مطلوب است که حقوق ملت ایران در آن رعایت و خواستههای ما در آن تأمین شود، اگر لازم باشد که بیشتر بمانیم این کار را حتماً خواهیم کرد".