رئیس سابق دانشگاه فردوسی مشهد در خصوص وضعیت این روزهای جامعه دانشگاهی گفت: جامعه به جای اینکه با مشورت دانشگاهیان مدیریت شود، توسط افراد، سازمان‌ها و نهادهایی اداره می‌شود که شناختی نسبت به دانشگاه ندارند. آنها در شرایط کنونی نیز تصور می‌کنند، ورود نیروی بیرونی به دانشگاه "خدمت" است؛ در صورتی که این موضوع فضا را ملتهب‌تر می‌کند.
دکتر محمد کافی در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه حدود ۹۰ سال از زمان شکل‌گیری نهاد دانشگاه در ایران می‌گذرد، تصریح کرد: از زمان تاسیس این نهاد در ایران تا به امروز، دانشگاه‌ها در فراز و نشیب‌هایی که ملت با آن مواجه شده‌اند؛ همواره میزان‌الحراره جامعه بوده‌اند. دانشگاه‌ها همواره تلاش کرده‌اند که در خدمت جامعه باشند و در راستای منافع ملی عمل‌کنند.
وی درباره سیر تاریخی عملکرد دانشگاه‌ها تصریح کرد: زمانی که نیاز به حضور دانشگاه‌ها احساس شده است؛ این نهاد تلاش کرده است که به صحنه بیاید. به طور مثال، هنگامی که نیاز به حضور در جبهه احساس شد؛ دانشگاهیان برای دفاع از کشور به میدان جنگ آمدند و هر زمان که جامعه نیازمند علم و آموزش بوده، به این موضوع ورود کرده‌اند. بررسی عملکرد وزارتخانه‌ها، سازمان و نهادهای مختلف نشان می‌دهد که افتخارات علمی نسبت به وجوه دیگر، جایگاه بهتری دارند. براساس اطلاعات منتشر شده، ایران از منظر علمی در جایگاه هفدهم دنیا ایستاده است و از منظر علمی شتاب بالایی دارد.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه اعتماد به دانشگاه یک اصل است، اظهار کرد: دانشگاهیان جزو قشر فرهیخته به حساب می‌آیند. اگر اعتماد از این افراد سلب شود و مسائل دانشگاه در درون دانشگاه حل نشود؛ اتفاقات جبران ناپذیری روی می‌دهد و خساراتی به بار می‌آید.
رئیس سابق دانشگاه فردوسی افزود: دانشگاه به مثابه یک حکومت و کشور است که قوانین مختص به خودش را دارد. تمام مسائل می‌تواند در درون دانشگاه حل شود؛ به همین دلیل، هیچ نیروی بیرونی نباید به مسائل دانشگاه‌ها ورود کند؛ چرا این نهاد ساز و کار مختص به خودش را دارد. بازهم تاکید می‌کنم، تمام مسائل و مشکلات باید درون دانشگاه بررسی و قضاوت شوند؛ اگر سزاوار دریافت پاداشی است، پاداش داده شود و اگر محق جریمه است باید جریمه شود.
دکتر کافی با بیان اینکه دانشگاهیان باید به موضوع "حل مسائل دانشگاه‌ها در دانشگاه‌ها" احترام بگذارند، اظهار کرد: این روزها، برخی از مدیران دانشگاه‌ها برای حل مسائل درون خانوادگی اجازه می‌دهند افرادی از بیرون خانواده بیایند! من از این موضوع تعجب می‌کنم.
عضو هیئت‌علمی دانشگاه فردوسی گفت: حل مسائل دانشگاه‌ها توسط خودشان، یک نکته اساسی و محوری است؛ باید از ورود نیروی بیرونی به مسائل دانشگاه‌ها ابراز تاسف کرد. تصور می‌کنم، روسای دانشگاه‌ها، درخواست حل مسائل توسط نیروی غیردانشگاهی را نداشته‌اند؛ این احتمال وجود دارد که نیروهای بیرونی، فشار زیادی وارد کرده‌اند. مدیریت دانشگاه باید برای نیروی بیرونی توضیح دهد هرچه دخالت نیروی بیرونی بیشتر شود، به همان نسبت چالش‌ها، گره‌های کور و مشکلات هم افزایش می‌یابد.
وی اظهارکرد: در ارتباط با هر اعتراضی، فرضیاتی در وهله نخست مطرح می‌شود که باید به عنوان یک اصل پذیرفته شوند؛ بر مبنای این اصل باید تصمیم گرفت. دانشجویان، فرزندان ایران و آینده‌سازان مملکت هستند. دانشجویان، اهل فریب، خدعه و خیانت نیستند؛ آنها به راحتی فریب نمی‌خورند. دانشجویان، عامل دست هیچ قدرت خارجی نیستند و باید این نکته را پذیرفت. حرف دانشجویان و دانشگاهیان شنیده شود، چرا که آنها خیرخواه جامعه هستند و اغتشاشگر و آشوبگر نیستند.
این استاد دانشگاه با اشاره به اعتراضات در دانشگاه‌ها، خاطرنشان کرد: برخی اعتراض خود را بیان می‌کنند و تعداد زیادی نیز اعتراض خود را به دلایل مختلف ابراز نمی‌کنند. دانشجویان معترض، عده قلیلی نیستند و درصد قابل توجهی نسبت به مسائل، موضع‌گیری و تصمیماتی که در کشور گرفته می‌شود، پرسش‌ها دارند. دانشگاه، مرکز بحث، تبادل نظر و گفت‌وگو است؛ دانشگاه، مرکز خشونت نیست.
دکتر کافی با بیان اینکه آنچه که این روزها در دانشگاه صورت می‌گیرد، مرتبط با ادبیات دانشگاهی نیست؛ توضیح داد: دانشگاه مرکزی برای تهدید نیست؛ ادبیات دانشگاه‌ها، بحث، گفت‌وگو و اقناع‌سازی است. اگر به این نکات توجه شود، می‌توانیم از شرایطی ایجاد شده به نفع مردم و کشور استفاده کنیم. شرایط برای گفتگو فراهم شده اما نسبت آن بی‌توجه هستند و دانشگاهیان را اغتشاشگر و فریب‌خورده معرفی می‌کنند.
دکتر کافی در پاسخ به این پرسش "برخی از مسئولان دانشگاه‌ها به ضرورت گفتگو اشاره می‌کنند و بر این باور هستند که تنها راه‌حل برای برون‌رفت از شرایط کنونی دانشگاه‌ها، گفت‌وگو است. فارغ از اینکه گفت‌وگو دارای شرایط و ضوابطی است و باید تمام این شرایط در نظر گرفته شود؛ برخی بر این باور هستند، نه نظرنمی‌رسد که گفتگو بتواند در شرایط کنونی اثرگذار باشد" تصریح کرد: دانشگاهیان فریب نمی‌خورند. اگر گفت‌وگو منجر به اقدام شود، هنوز هم دیر نیست. اگر افرادی با این باور که گفت‌وگو صرفا برای تسکین شرایط است؛ به پای گفتگو بیایند؛ تاثیرگذار نیست و دورانش به سر آمده است. اگر گفتگو منجر به اتخاذ تصمیم مناسب شود، تاثیرگذار است.
وی با بیان اینکه گفت‌وگو می‌تواند با مسائل کوچک و درون‌دانشگاهی شروع شود و سپس آن را بسط داد؛ گفت: زمانی که ۸ سال مدیریت دانشگاه فردوسی را برعهده داشتم، تلاش‌های فراوانی برای برخی از مسائل کردیم اما به دلیل شرایط حاکم میسر نشد. هنوز که هنوز است، اتوبوس‌های دانشجویان دانشگاه فردوسی تفکیک جنسیتی است اما در اتوبوس‌های شرکت واحد، قسمتی برای زنان و مردان درنظر گرفته‌اند.
این استاد دانشگاه ادامه داد:یا به عنوان مثال اسکوتر، وسیله‌ای رایج در میان جوانان است اما دانشجویان نمی‌توانند از این وسیله در درون دانشگاه استفاده‌کنند. مطالبات دانشجویان از مسائل کوچک شروع می‌شود و به مسائل کلان می‌رسد. اگر دانشجویان به این نتیجه برسند که اقداماتی در جهت خواسته‌هایشان شکل گرفته و حرف‌هایشان سبب اقناع سازی می‌شود، گفت‌وگو می‌کنند. اگر گفت‌وگو منجر به عمل شود، هیچ‌گاه برای انجام آن دیر نیست.
دکتر کافی با اشاره به پیامدهای تکرار ورود نیروهای امنیتی و نظامی به دانشگاه‌ها، گفت: جامعه به جای اینکه با مشورت دانشگاهیان مدیریت شود توسط افراد، سازمان‌ها و نهادهایی اداره می‌شود که شناختی نسبت به دانشگاه ندارند. آنها تصور می‌کنند، ورود نیروی بیرونی به درون دانشگاه یک خدمت است؛ در صورتیکه با این شرایط فضا ملتهب‌تر می‌شود. نه تنها در ایران بلکه در تمام جهان نمی‌توان با زور، تهدید، گرفتن، بستن و بردن با دانشگاه‌ها تعامل کرد. تعامل در یک محیط علمی، شرایط مختص به خودش را دارد؛ نباید راه اشتباه ورود نیروهای بیرونی به درون دانشگاه‌ها را تکرار کرد.
وی با بیان اینکه نهادهای تصمیم‌گیرنده باید ویژگی‌های دانشگاهیان را بشناسند، تصریح کرد: کسانی باید برای مسائل دانشگاه تصمیم بگیرند که مشکلات و دردهای دانشگاه‌ها را بشناسند اما به جای این افراد، کسانی که همه مسائل را از منظر نظامی و امنیتی می‌بینند، تصمیم‌گیری می‌کنند.
عضو هیئت‌علمی دانشگاه فردوسی درباره تاثیر برخورد خشن و خشونت عریان بر دانشگاه‌ها گفت: اولین تاثیر، اثرگذاری بر ذهن دانشجویان است. آنها دل در گرو ایران و آبادانی کشور دارند اما غیر خودی به حساب می‌آیند. دانشجویان برای بهبود وضعیت کشور اعتراض می‌کنند اما چنین برخوردهای خشن و نیروی بیرونی مواجه می‌شوند. در تریبون رسمی اعلام می‌کنند که دانشجویان فریب خورده‌اند و وابسته به بیگانه هستند. این دروغگویی‌ها برای دانشجویان رومی‌شود.
عضو هیئت‌علمی دانشگاه فردوسی افزود: دانشجویان، کسانی نیستند که از جایی تحریک شده باشند. دانشجویان، فرزندان جانبازان و رزمندگان و آزادگان و ملتی هستند که بیش از ۴۰ سال برای کشور فداکاری می‌کنند. دانشجویان در دامن این پدر و مادرها به بالندگی رسیده‌اند. اینکه آنها را غتشاشگر بدانیم فقط سبب می‌شود که آنها را از دست بدهیم.
وی در پایان خاطرنشان کرد: امیدوارم، تصمیم سازان این روزهای کشور که درباره دانشگاه به غلط تصمیم‌گیری می‌کنند به خودشان بیایند. آنها باید بدانند که ورود نیروی غیردانشگاهی به دانشگاه‌ها هزینه سنگینی دارد. اگر جلوی این موضوع گرفته نشود، هزینه‌های سنگینی‌تری به بار می‌آید که باید هزینه‌اش را بپردازند. عزت، احترام و جایگاه رفیع علم و دانش را به هیچ‌وجه زیرسوال نبریم و جوانان مخلص کشور را خائن معرفی نکنیم. حرف دانشجویان، حرف دل مردم آن کشور است؛ حاکمان باید به آن گوش فرادهند و عمل کنند. هر راه دیگری، خطا است.
انتهای پیام
