رئیس سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه بنبستهای فنی در مذاکرات رفع شده، گفت: اگر به توافق جامع هستهای برسیم در چیدمان سانتریفیوژها در مراکز هستهای تغییری نخواهیم داشت.
علیاکبر صالحی معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی با تبیین روند دو دور مذاکره فنی در ژنو و مونترو سوئیس گفت: ما در مذاکرات فنی با نوعی بنبست مواجه بودیم و تشخیص مقامات بالاتر نظام بر این بود که بنده شخصا در مذاکرات حضور یابم و در جزئیات مسائل نیز با بالاترین مقام طرف مقابل که وزیر انرژی آمریکاست وارد گفتوگو شوم.
وی که با واحد مرکزی خبر گفتوگو میکرد، افزود: خوشبختانه در این دو جلسه، مذاکرات بسیار مثمر بود و قدمهای خوبی برداشتیم.
* گفتوگو درباره رآکتور اراک، تحقیق و توسعه، فردو و برخی مسائل دیگر صالحی با بیان اینکه نمیتوانم جزئیات این مذاکرات را بیان کنم، اضافه کرد: در این مذاکرات درباره غنیسازی رآکتور تحقیقاتی اراک، موضوع تحقیق و توسعه، موضوع فردو و برخی مسائل کوچکتر گفتوگو کردیم.
معاون رئیس جمهور گفت: در موضوعات مربوط به غنیسازی و رآکتور اراک قدمهای بسیار خوبی برداشتیم و توانستیم دغدغهها و نگرانیهای ساختگی آنان را با پیشنهاد فنی که ارائه کردیم برطرف کنیم و از منافع ملی و اصل صنعت هستهای نیز به عنوان دستاورد عظیم سازمان انرژی اتمی و عزیزانی که در این سازمان کار میکنند دفاع کردیم.
* مذاکراتی متوازنصالحی افزود: در مجموع این مذاکرات متوازن بود و به اعتبار اینکه هم سابقه فعالیت داشتم و هم در زمینه علمی و فنی آشنایی دارم، حضورم خیلی کمک کرد و می توان گفت در این دو جلسه بنبستهای فنی برطرف شد.
*از پیشنهاد آمریکاییها برای تغییر چیدمان سانتریفیوژها عبور کردیمصالحی در پاسخ به پرسشی درباره خواست آمریکاییها برای تغییر چیدمان سانتریفیوژها در تاسیسات هستهای گفت: این موضوع پیشنهاد آنان بود و یکی از بزرگترین دستاوردها این بود که با استدلال منطقی از این بحث عبور کردیم.
وی افزود: در عالم علم و فن دو دو تا، چهارتاست اما در عالم سیاست ممکن است دو دو تا هر عددی باشد؛ ما با استدلال فنی درست و منطقی در حضور شمار قابل توجهی از بهترین دانشمندان و صاحب نظران فناوری آمریکا توانستیم عزتمندانه و با منطق، خود را از این پیشنهاد رها و ثابت کنیم که پیشنهادشان معقول نیست.
*اگر به توافق برسیم در چیدمان سانتریفیوژها در مراکز هستهای تغییری نخواهیم داشتصالحی تصریح کرد: آنان در نهایت اعتراف کردند که پیشنهادشان خارج از عرف است و به همین علت کنار گذاشته شد و اگر به توافق جامع هستهای برسیم در چیدمان سانتریفیوژها در مراکز هستهای تغییری نخواهیم داشت.
وی با تبیین روند مذاکرات فنی در دو مرحله گفتوگوهایش با وزیر انرژی آمریکا افزود: موضوع هستهای ایران دارای جنبههای فنی، حقوقی و سیاسی است که اگر بتوان ابعاد فنی آن را به نحوی حل و فصل کرد زمینههای حقوقی هم برای حل و فصل آمادهتر میشود و با عبور از آن زمینههای سیاسی نیز آسانتر خواهد شد.
وی حضورش در دو مرحله اخیر مذاکرات هستهای را کمک به تیم هستهای دانست که در بعد سیاسی مذاکره میکنند و گفت: خوشبختانه اراده سیاسی خوبی در کشورمان هست و ما در این دو جلسه احساس کردیم که اراده سیاسی در طرف مقابل نیز تا حدود زیادی وجود دارد.
* طرف مقابل ناچار به تعامل با ایرانبه گزارش فارس، معاون رئیسجمهور افزود: واقعیت این است که جمهوری اسلامی ایران در شرایط و موضعی قرار دارد که آنان ناچارند از درِ تعامل با ما وارد شوند، موضع و شرایط ما بسیار عزتمندانه و مقتدرانه است و با توجه به اتفاقات اخیر در منطقه و حمایت مردم از دولت، آنان در وضعی قرار گرفتهاند که بهتر دیدند هرچه سریعتر از درِ تعامل با ما برآیند و موضوع را حل و فصل کنند.
صالحی همچنین درباره زیادهخواهی آمریکاییها در مذاکرات اظهار داشت: این پرونده ساختگی از سال ۲۰۰۲ آغاز شد و اکنون حدود ۱۳ سال است که این پرونده برای ما ایجاد شده اما خیلی جالب است که خودشان آنقدر این پرونده را بزرگ کردند که به جای تحقق هدف ایران هراسی و برانگیختن افکار عمومی دیگر کشورها علیه ما، نتیجه معکوس حاصل شده است.
وی گفت: اکنون مردم دنیا به ویژه مردم کشورهای اسلامی و منطقه احترام خاصی برای ملت و کشورمان قائلند از این باب که ملت ما توانست با مقاومت حق خود را بگیرد و از آن دفاع کند.
رئیس سازمان انرژی اتمی تصریح کرد: متاسفانه به علت عملکرد طرف مقابل یعنی آمریکاییها و غربیها در این سیزده سال دیوار بیاعتمادی بلندتر شده که این ناشی از برداشت و استنباط غلط و نادرستی است که آنان از ما داشته اند و مقداری از این درک نادرست ناشی از غفلت و اشتباه خودشان بود.
صالحی افزود: بخش قابل توجهی از این موضوع هم ناشی از دخالت دیگرانی است که منافعشان را در بحران جستجو میکنند یعنی بحران ساختگی که برای ایران ایجاد کرده بودند زیرا برخی کشورهای منطقه و نیز رژیم صهیونیستی واقعا علاقهای به حل و فصل این موضوع ندارند و منافعشان را در ادامه این بحران و تشنج در منطقه میبینند.
وی با طرح این پرسش که گروههای تروریستی و افراط گرا به ویژه داعش در چارچوب منافع چه کسی جز رژیم صهیونیستی عمل میکنند؟ گفت: متاسفانه برخی دولتهای دیگر در منطقه نیز در همان مسیر حرکت میکنند.
*تسلیم زور نمیشویمصالحی افزود: با این وجود در غرب نیز بالاخره از حداقل منطقی تبعیت میشود به همین علت به این نتیجه رسیدند که جمهوری اسلامی ایران کشوری نیست که تسلیم فشار شود؛ اگر قرار بود تسلیم فشار شویم در جنگ تحمیلی میشدیم یعنی زمانی که تقریبا غرب و شرق علیه ما بسیج شده بودند و ما در نهایت مظلومیت و تنهایی مقاومت کردیم اما سربلند بیرون آمدیم.
معاون رئیسجمهور گفت: ببینید دشمنان ما کجا هستند یعنی کسانی که جنگ را علیه ما برافروختند الان کجایند و ما کجاییم؟ اینها واقعیات غیرقابل کتمانی است.
وی افزود: البته ما تحمل مشکلات را داشتیم و گرچه فشارهایی نیز بود اما دستاوردها را هم ببینید؛ بنده از ابتدای انقلاب تاکنون در مناصب مختلف مسئولیت داشتم و درک و استنباطی از مسیر تحولات کشورمان حس کردهام و میدانم که کشور در چه وضعی است و بر سکوی جهش قراردارد.
صالحی گفت: اگر به لطف الهی بتوانیم از یکی دو گردنه دیگر نیز عبور کنیم آینده بسیار روشن و تابناکی داریم.
وی افزود: طرف مقابل وقتی دید ملت ما به خدا توکل دارد با انسجام میان دولت و ملت، جهت گیری حق مدارانه و شالوده حکمرانی ویژه ای که داریم دیگر ناچار است با این ملت کنار بیاید که البته این از سر دلسوزی و خیرخواهی نیست بلکه از روی بنیه مقتدرانه ای است که جمهوری اسلامی از خودش نشان داده است.
صالحی اضافه کرد: اکنون میبینید که آرام آرام با ما کنار می آیند و ما درحال حرکت در آن جهت هستیم، البته ما هم با تدبیر مسایل را پیش میبریم.
* اراک رآکتور آب سنگین باقی میماندمعاون رئیس جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی همچنین درباره رآکتور اراک گفت: رآکتور اراک با تغییراتی که در بازنگری طراحی آن ایجاد خواهیم کرد به عنوان رآکتور آب سنگین باقی خواهد ماند.
صالحی با بیان اینکه با این کار نگرانی آنان نیز برطرف خواهد شد، افزود: این موضوع جزو یکی از مسائل چالش برانگیز مذاکراتی بود که به لطف الهی منطق جمهوری اسلامی در این زمینه با موافقت طرف مقابل مواجه شد.
وی گفت: ما اعلام کردهایم آمادهایم نگرانیهای آنان را در چارچوب منطقیِ فنی و نیز در چارچوب مقررات و معاهدات بین المللی از نظر بازرسیها و پادمانی رفع کنیم و تاکنون نتایج بسیار خوبی داشتهایم.
*پیشنهادهای ایران درباره تحقیق و توسعه و فردوصالحی در پاسخ به این پرسش که مهمترین موانع رسیدن به توافق هستهای چیست؟ اظهار داشت: ما نمیتوانیم وارد جزییات شویم؛ اکنون درباره موضوع تحقیق و توسعه مذاکره میکنیم که هنوز به نتیجه کاملی نرسیدهایم همچنین درباره فردو صحبت میکنیم که هنوز مذاکرات ادامه دارد در این دو مورد هم پیشنهادهای ما بسیار معقول و منطقی است.
رئیس سازمان انرژی اتمی تأکید کرد: اصلی که ما از آن پیروی میکنیم حفظ هویت صنعتی، حفظ نشاط فنآوری هستهای و حرکت مستمر و رو به جلوی ماست. بر این اساس ما به هیچ عنوان ایستایی در این صنعت را قبول نداریم و با این اصول در حال پیشرفت هستیم.
وی گفت: این مذاکرات چالشی است که ما باید هم پایبند به اصول خودمان باشیم و هم با منطق فنی و علمی طرف مقابل را مجاب کنیم که نگرانیاش برطرف شود لطف الهی تاکنون به مدد ما آمده و منطق ما مقبول بوده است و قدمهای خوبی در دو جلسه اخیر برداشتهایم.
صالحی ابراز امیدواری کرد در جلسه بعدی مذاکرات نیز بتوان باقی مسائل را نیز به نتیجه رساند.
*فعلا زمان اعتمادسازی مشخص نیستمعاون رئیس جمهور در پاسخ به پرسش دیگری درباره خواست اوباما برای تعلیق ده ساله فعالیتهای هستهای کشورمان گفت: این دوره اعتمادسازی را فعلاً ایکس گفتهایم، یعنی گفتهایم زمانش فعلاً مشخص نیست و بعداً باید مشخص شود.
وی افزود: انواع پیشنهادها در این باره مطرح شده است، کمتر از ده سال، ده سال و بالاتر از آن اما هنوز درباره زمان اعتمادسازی تصمیم واحدی که مقبول دو طرف باشد گرفته نشده است.
*با قوت و قدرت موضوع تحقیق و توسعه را ادامه میدهیمصالحی در پاسخ به پرسش دیگری درباره زمان استفاده از سانتریفیوژهای نسل نو گفت: قطعاً یکی از دستاوردهای بزرگ فرزندان این ملت غیور در سازمان انرژی اتمی دستیابی به همین سانتریفیوژهای نسل جدید است و حفظ آن یکی از مسئولیتهایی است که ما در این خصوص قطعاً مشکلی نخواهیم داشت.
وی افزود: مذاکرات نیز در خصوص برخی امور مربوط به زمان تولید و مانند آن است و در حال ادامه مذاکرات هستیم، اما اصل حفظ این دستاورد و بکارگیری صنعتی آن پس از دوره اعتمادسازی به هر میزان که باشد به قوت خود باقی است، زیرا مقام معظم رهبری فرموده اند که باید بتوانیم ۱۹۰ هزار سو ظرفیت جداسازی برای غنی سازی داشته باشیم تا تأمین کننده نیاز سالانه نیروگاه بوشهر باشد.
صالحی تأکید کرد: این هدف ماست و ما با این سانتریفیوژهای نسل جدید قدمهای بلندی در این چارچوب برخواهیم داشت. استفاده از این سانتریفیوژها به جای خود محفوظ است و ما با قوت و قدرت موضوع تحقیق و توسعه را ادامه می دهیم.
وی گفت: آنان در این زمینه برخی خواستهها دارند و ما نیز برخی منافع داریم که برای حمایت از دستاوردها بعنوان مسئولیتمان تلاش میکنیم میان این دو توازن برقرار کنیم. خوشبختانه در برنامه اقدام مشترک ، موضوع تحقیق و توسعه بسیار روشن است و اتفاقاً بخش روشن و غیرقابل تفسیر این برنامه تحقیق و توسعه است.
صالحی افزود: البته آنان تلاش میکنند با تفسیرهای گوناگون از یک بیان روشن، این موضوع را تا حدی مخدوش کنند که ما با آنان کلنجار میرویم و از آنان میپرسیم چگونه موضوعاتی را که بیان و جملاتش اینقدر روشن است خدشه دار میکنید؟
وی گفت: البته ما باید با صبر و حوصله که از ویژگیهای ملت ایران است، جلو برویم و برآشفته و عصبانی نمیشویم و مقاوم، هوشیار و با تدبیر جلو می رویم؛ تیم مذاکره کننده با پشتوانه حمایت ملت ایران توانسته است مقتدرانه در مذاکرات حضور یابد و از منافع و حاکمیت ملی دفاع کند و ما هم به سهم خود به مذاکره کنندگان کمک می کنیم که در چارچوب رویکرد برد ـ برد به نتیجه برسیم.
*در دور بعدی مذاکرات هم هستمرئیس سازمان انرژی اتمی در ادامه با بیان اینکه در دور بعدی مذاکرات هسته ای با ۱+۵ نیز حضور خواهد داشت، گفت: تقاضا شده است که بنده در مرحله بعدی مذاکرات نیز حضور داشته باشم این هم از طرف خودمان خواسته شده است و هم طرف مقابل بسیار اصرار دارد که بنده نیز حضور داشته باشم.
وی اضافه کرد: نخستین بار که میخواستم در مذاکرات هستهای حضور یابم شرط گذاشتم و گفتم به شرطی حضور مییابم که همتای بنده نیز حضور داشته باشد که خوشبختانه با پافشاری بر آن در نهایت این موضوع محقق شد و عزت جمهوری اسلامی ایران در این خصوص محفوظ ماند.
*تحقیق و توسعه و فردو دستور کار مرحله بعدی مذاکراتمعاون رئیس جمهور همچنین درباره دستور کار مرحله بعدی مذاکرات نیز اظهار داشت: موضوعات اصلی مذاکره عمدتاً درباره تحقیق و توسعه و فعالیتهای فردو خواهد بود و دو سه موضوع فرعی نیز خواهیم داشت.
صالحی افزود: من به آینده بسیار خوشبینم که این از توصیه های دین ماست و ما هر آنچه از تدبیر نیاز باشد به کار می گیریم اما تقدیر دست خداست و حسن ما این است که تسلیم تقدیر خدا هستیم.
دور جدید رایزنیهای هستهای از روز دوشنبه ۱۱ اسفند ماه به مدت چهار روز در شهر مونترو سوئیس برگزار شد. دور قبلی این مذاکرات نیز از اول اسفند ماه به مدت چهار روز در شهر ژنو برگزار شد که برای اولین بار علیاکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران و ارنست مونیز وزیر انرژی آمریکا در این مذاکرات حضور داشتند و رایزنیهای دوجانبهای در راستای بررسی مسائل فنی موضوع هستهای ایران صورت دادند و علاوه بر آن در نشست وزرا و معاونان نیز شرکت کردند.
قرار است دور بعدی مذاکرات ایران و آمریکا در سطح وزرا ۲۴ اسفند ماه برگزار شود که تاکنون مکان آن قطعی نشده است.