خط نيوز - تکلیف تله‌کابین کرمانشاه چه می‌شود؟

حدود دو دهه‌ای می‌شود که احداث تله کابین کرمانشاه با حواشی ریز و درشتی همراه بوده است.

در طول قریب ۲۰ سالی که بحث اجرای پروژه تله کابین در کرمانشاه مطرح شده، شهرداری بارها روی اجرای این پروژه پافشاری داشته و میراث فرهنگی هم مخالفت خود را با اجرای آن اعلام کرده است. مسئولین شهرداری دلیل اصرار خود برای اجرای این پروژه را نیاز شهر کرمانشاه به وجود چنین پروژه تفریحی گردشگری می‌دانند و میراث فرهنگی هم مهمترین دلیل ممانعت خود را قرار گرفتن این پروژه در محدوده حریم منظری تاق بستان عنوان می کنند که مانع ثبت جهانی این اثر شکوهمند عصر ساسانیان می شود. مسئولین شهرداری کرمانشاه در طول تمام این سالها تمرکز اصلی خود را در بحث ایجاد پروژه‌های تفریحی و گردشگری روی پروژه تله کابین گذاشتند، درحالیکه سرمایه گذار قدرتمندی هم برای این کار نداشتند و هر سرمایه گذاری که پیش آمده، باتوجه به مشکلاتی که پروژه داشته از ادامه کار منصرف شده است. اگر مسئولین شهرداری در طول این سالها به جای اینکه این میزان از تمرکز را روی پروژه‌ای بگذارند که می دانستند مخالفت های زیادی با آن می شود، روی پروژه های تفریحی دیگری مانند شهربازی قرار می دادند، اکنون شهری بدون شهربازی و مرکز تفریحی بزرگ در کشور نبودیم. و اما میراث فرهنگی کرمانشاه هم در طول این سالها بویژه یک دهه اخیر مدام درگیر تغییر مدیریت‌ها و عدم ثبات مدیریتی بوده و هر مدیری که پا در این اداره کل گذاشته، بیشتر از آنکه به مسائل اصلی این حوزه بپردازد، درگیر حاشیه ها و تلاش برای حفظ جایگاه و سمتش بوده و یا اینکه به میراث فرهنگی به عنوان یک سکوی پرش برای مناصب بالاتر نگاه کرده، لذا بدیهی است که چنین مدیرانی در این مدت وقت نکرده اند موضوع تله کابین را به دقت مورد بررسی قرار دهند و یک جواب قاطع و قانع کننده را در خصوص آن به شهرداری کرمانشاه بدهند. مواضعی که طی این سالها بویژه چندسال اخیر از مدیران میراث فرهنگی استان شنیده و دیده ایم، مواضعی بوده که به نظر می رسد بیشتر از سر رفع تکلیف و برای اینکه نشان دهند آنها هم دغدغه ثبت جهانی تاق بستان را دارند، بوده و عملا اعلام نظری جدی برای پذیرش و یا رد این پروژه نداشته اند و بیشتر درگیر رفتارهای تعارف گونه با شهرداری بوده اند. دی ماه ۱۳۹۸ امید قادری مدیرکل اسبق میراث فرهنگی استان، در گفت و گویی با ایسنا، به نصب تعدادی از پایه های تله کابین در منطقه پارینه سنگی "دشت کاهو" واقع در حریم مجموعه تاریخی تاق بستان اشاره و با بیان اینکه طبق کاوش های باستان شناسان تله کابین نباید در این محدوده احداث شود، گفت: "از شهرداری خواستیم مسیر سه پایه انتهایی تله کابین که قرار بود در این دشت نصب شود را تغییر دهد که موافقت نیز شده است". با پایان دوره مدیریت نه چندان طولانی امید قادری در میراث فرهنگی کرمانشاه و آغاز سرپرستی جبار گوهری، موضوع تله کابین باز هم مطرح شد. سرپرست میراث فرهنگی کرمانشاه خرداد ۱۴۰۱ در خصوص انتقاداتی که شهرداری در خصوص تعلل میراث فرهنگی در صدور موافقت اصولی برای اجرای پروژه تله کابین داشته به ایسنا گفت: "اصل پروژه احداث تله کابین در تاق بستان مغایر ضوابط ابلاغی سال ۱۳۹۸ محدوده عرصه و حریم این مجموعه تاریخی است. در حال حاضر این پروژه در عرصه و حریم تاق بستان قرار دارد و کارشناسانی در حوزه باستان شناسی در میراث فرهنگی داریم که در ادوار گذشته نخواسته اند یک "نه" بزرگ به شهرداری بگویند و این ماجرا تا به امروز معطل مانده است". هرچند جبار گوهری بنا داشت که به قول خودش یک نه بزرگ را به شهرداری بگوید و تکلیف این پروژه را برای همیشه مشخص کند، اما دوره سرپرستی او در میراث فرهنگی کرمانشاه طولی نکشید و این بار محمدرضا سهیلی مدیرکلی این دستگاه را عهده دار شد. در زمان چندین ماهه مدیرکلی سهیلی در میراث فرهنگی کرمانشاه، موضوع تله کابین بازهم مطرح شد که او نیز در این را بطه اعلام کرد: "در بحث پروژه تله کابین، شهرداری بدون اینکه مجوزی از میراث فرهنگی بگیرد، اقدام به شروع این پروژه کرده و کار صورت گرفته هم غیرکارشناسی و غیرعلمی بوده است. اگر می خواهیم تاق بستان ثبت جهانی شود، با اجرای طرح فعلی تله کابین، این مسئله دچار مشکلات عدیده‌ای خواهد شد". آبان همان سال مدیرکل امور پایگاه های ملی و جهانی وزارت میراث فرهنگی کشور سفری به کرمانشاه داشت و از محل احداث پروژه تله کابین در تاق بستان بازدیدی داشت و مقرر شد ظرف مدت دو هفته وضعیت این پروژه تعیین تکلیف شود. با گذشت حدود یک ماه از وعده مدیرکل امور پایگاه های ملی و جهانی وزارت میراث فرهنگی، به سراغ مدیرکل میراث فرهنگی رفتیم تا در خصوص قول داده شده جویا شویم که محمدرضا سهیلی اعلام کرد: "یک تیم کارشناسی را به سرپرستی پویا طالب نیا تشکیل داده ایم تا موضوع در تعارض قرار داشتن یا نداشتن احداث تله کابین با ثبت جهانی تاق بستان را بصورت دقیق بررسی کنند و از طرفی بزودی یک تیم کارشناسی از اداره کل ثبت و حریم آثار وزارت میراث فرهنگی به کرمانشاه خواهند آمد تا برای آخرین بار نظر کارشناسی خود را درخصوص احداث پروژه تله کابین در تاق بستان اعلام کنند". محمدرضا سهیلی مرد وعده های رویایی و بلندپروازانه بود، در دوره بسیار کوتاه و چندماهه مدیرکلی اش در میراث فرهنگی کرمانشاه از پروژه هایی حرف می زد که می توانست گردشگری کرمانشاه را متحول کند. آنطور که می گفت، می خواست موضوع تله کابین را هم برای همیشه حل کند، اما در پس همه این حرف ها، با قبول پستی جدید در تهران، میراث فرهنگی کرمانشاه را با کوهی از وعده های قشنگ و رویایی که داده بود، رها کرد. هرچند که پس از سهیلی معاون میراث فرهنگی استان یعنی داریوش فرمانی، سرپرستی این اداره کل را برعهده گرفت، اما او در شروع کارش عملا واکنش رسمی نسبت به موضوع تله کابین از خود نشان نمی داد. تا اینکه پوریا طالب نیا سرپرست پایگاه ملی تاق بستان که مامور شده بود به همراه یک تیم مطالعاتی موضوع تله کابین کرمانشاه و تاثیر آن در ثبت جهانی تاق بستان را مورد بررسی قرار دهد، در اردیبهشت امسال نتایج مطالعات خود را به ایسنا اعلام کرد. طالب نیا در این باره اظهارکرد: "این مطالعات براساس ضوابط بالادستی بین المللی، ضوابط یونسکو و بررسی نمونه های خارجی انجام گرفته و نتایج آن در قالب یک گزارش ۵۶ صفحه ای به مسئولان میراث فرهنگی استان تحویل داده شد. براساس مطالعاتی که انجام گرفت، احداث تله کابین به ثبت جهانی تاق بستان آسیب خواهد رساند". هرچند که کمی بعد طالب نیا از سمت سرپرستی پایگاه ملی تاق بستان کنار رفت، اما به نظر می رسد نتایج مطالعاتی که او و تیمش داشته یا به دست مسئولان شهرداری و میراث فرهنگی نرسیده، یا اینکه رسیده و آن را قبول نداشته اند. این احتمال هم می رود که کلا با بیخیالی از کنار آن گذشته اند تا دور باطل پروژه تله کابین در کرمانشاه همچنان ادامه داشته باشد، چراکه هر دوی آنها پس از اعلام رسمی مطالعات انجام گرفته، بازهم موضوع تله کابین را مطرح کردند. طی یکی دو ماه اخیر شهردار کرمانشاه باز هم با مطرح کردن مسئله تله کابین، از میراث فرهنگی استان خواسته تا این موضوع را تعیین تکلیف کند و حتی در سفری که چندماه پیش وزیر میراث فرهنگی به کرمانشاه داشت، مدیرکل میراث فرهنگی، شهردار کرمانشاه و استاندار در فرودگاه با او ملاقاتی داشتند و موضوع تله کابین را هم مطرح کردند که وزیر قول داد تا آن را تعیین تکلیف کند. سرانجام پنجشنبه گذشته(۱۳ مهر) شهردار کرمانشاه در نشست ستاد خدمات سفر استان اعلام کرد که طی نامه ای که از سوی وزارت میراث فرهنگی به استان رسیده، این وزارتخانه پروژه تله کابین را رد کرده است. اگرچه انتظار می رفت با اعلام نظر وزارت میراث فرهنگی بحث تله کابین برای همیشه خاتمه پیدا کند، اما آنطور که از صحبت های مسئولین میراث فرهنگی و شهرداری بر می‌آید، گویا این قصه همچنان سر دراز دارد. مسئولین میراث فرهنگی که متولیان اصلی حفاظت از میراث گذشتگانمان هستند، باز هم به دنبال روزنه‌ای برای اجرای این پروژه در کرمانشاه هستند و می خواهند دوباره رایزنی هایی را با وزارتخانه داشته باشند. داریوش فرمانی مدیرکل میراث فرهنگی استان پس از نشست روز پنجشنبه ستاد خدمات سفر استان در پاسخ به سوال ایسنا در خصوص این پروژه، گفت: دفتر امور پایگاه های جهانی و ملی وزارتخانه مخالفت خود را با این پروژه اعلام کرده، لذا ما رایزنی‌هایی را با وزیر داشتیم و مقرر شد ایشان هم نماینده ویژه‌ای را در خصوص موضوع تله کابین به ما معرفی کند. وی ادامه داد: در حال هماهنگی هستیم تا هفته آینده به همراه شهردار کرمانشاه و در صورت امکان با همراهی استاندار، به وزارت میراث فرهنگی رفته و این موضوع را در آنجا پیگیری کنیم. مدیرکل میراث فرهنگی کرمانشاه خاطرنشان کرد: میراث فرهنگی با گزینه مسیر پیشنهادی اول شهرداری برای احداث تله کابین کاملا مخالفت کرده است. ما دو مسیر پیشنهادی به آنها داده ایم که می توانند در آن مسیر پروژه خود را اجرایی کنند، اما این مسئله منوط به موافقت شهرداری و بررسی توسط وزارتخانه است. با این روند گویا به این زودی تکلیف تله کابین کرمانشاه مشخص نمی شود و باید همچنان منتظر ماند و دید تکلیف این پروژه پس از سالها چه خواهد شد؟