چه کسانی در تشکیل کابینه روحانی نقش دارند؟ / آیا روحانی "چرخش نخبگان" را نادیده می‌گیرد؟
مشرق , 12 تير 1392 ساعت 11:12
در میان افرادی که از آنها در دولت یازدهم نام برده می‌شود افرادی هستند که فارغ از سمتی که خواهند گرفت در تشکیل کابینه و انتخاب وزرا نقشی مؤثر دارند. چهره‌های نزدیک به روحانی که تا پیش از این از او در فرايند انتخابات حمایت می‌کردند حالا نیز به کمک او آمده‌اند.
اکنون سه هفته می‌گذرد که حسن روحانی، نامزد جریانی که این روزها با عنوان اعتدال از آن یاد می‌شود، ردای رئیس‌جمهور منتخب ملت ایران را به تن کرده و خود را برای نقل مکان به ساختمان سفید پاستور آماده می‌کند. بدیهی است او به تنهایی به پاستور نخواهد رفت، بلکه یارانی را برای خود گزینش می‌کند تا در هدایت قویه‌مجریه کشور او را یاری کنند؛ یارانی که از فردای انتخابات ریاست‌جمهوری حرف و حدیث‌های مختلفی درباره آنها منتشر شده و بخشی از این حرف‌ها نیز به‌طور رسمی مورد تکذیب قرار گرفته است.
اما از این میان هستند گروه‌ها و چهره‌هایی که فارغ از پستی که در آینده خواهند گرفت، در تشکیل کابینه و انتخاب وزرا قهرا نقشی موثر ایفا می‌کنند. چهره‌های نزدیک به رئیس‌جمهور که تا پیش از این قویا از او در مبارزه انتخاباتی حمایت می‌کردند و حالا نیز برای کمک به او آماده‌اند.
با نگاهی کلی به تیم ديپلماتيک حسن روحانی در گذشته و نوع نگاه این افراد به دستگاه دیپلماسی، نیز به چند دسته کلی برمی‌خوریم. ۱- تیم مجمع تشخیص مصلحت نظام، ۲- تیم مذاکرهکننده هسته‌ای در شورای عالی امنیت ملی، ۳- تیم اصولگرایان نزدیک به روحانی، ۴- تیم اصلاح‌طلبان نزدیک به روحانی، ۵- تیم اعتدال و توسعه، که مشرق نیوز در گزارشی مفصل چهره هایی که سال ها در وزارت امور خارجه و شوراي عالي امنيت ملي با روحانی همکاری داشته اند را معرفی کرده است.
روحانی که سال‌ها در مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص فعال بوده اکنون با پشتوانه‌ای از تجربیات و مطالعات امنیتی-سیاسی-نظامی، سیاست‌خارجی و اقتصادی قصد دارد کشور را مدیریت کند.
او که بارها در این مدت سخن از تشکیل دولت فراجناحی گفته است و با شعار "اعتدال" و "اعتدال گرایی" پا به عرصه رقابت های انتخاباتی گذاشته بود، اکنون قرار است به وعده های خود جامه عمل بپوشاند و با تشکیل کابینه ای قوی اعم از افراد اصولگرا و اصلاح طلب نخستین گام خود را در مسیر اعتدال گرایی بردارد.
اما در برداشتن همین گام نخست چهره‌های نزدیک به حسن روحانی که تا پیش از این قویا از او در رقابت های انتخاباتی حمایت می‌کردند و یا سال‌ها در مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع با او کار کرده اند می توانند در تصمیمات او در انتخاب وزرای کابینه نقش بسزایی را ایفا کنند.
در رأس آنها اکبر هاشمی رفسنجانی قرار دارد و شخصیت‌هایی مانند علی یونسی، حسام‌الدین آشنا، محمدباقر نوبخت، کمال خرازی، اکبر ترکان، ناطق نوری ، علی ربیعی، محمود واعظی، محمدجواد ظریف، علی‌اکبر صالحی و ... اینان حلقه اصلی حامیان گذشته و تصمیم‌سازان امروز دولت یازدهم هستند.
تاکنون سه کارگروه سیاست، اقتصاد و فرهنگ توسط نزدیکان حسن روحانی برای تعیین کابینه تشکیل شده است. در این گزارش مروری داریم بر کارنامه برخی از افراد نزدیک به حسن روحانی که گمان می رود تاثیرگذاری زیادی در کابینه آینده داشته باشند.
اکبر هاشمی‌رفسنجانی:
میزان نزدیکی حسن روحانی به رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام آنقدرها هست که روحانی این سال‌های پس از ریاست‌جمهوری احمدی‌نژاد را در مرکز پژوهش‌های این مجمع سپری کند.
در ابتدای راه رقابت های انتخاباتی حسن روحانی کسی بود که نامش به عنوان گزینه طرح وحدت ملی که بعضا از سوی هاشمی مطرح می شد، نیز در رسانه ها یاد می‌کردند، اما با جدی شدن تصمیم روحانی از او به عنوان فردی مستقل و فراجناحی نام برده شد.
کاندیداتوری هاشمی‌رفسنجانی که با ناراحتی و دلخوری برخی از نامزدها که مدت ها در حال تبلیغات و معرفی خود بودند همراه شد و حواشی خاصی را در اردوگاه روحانی به همراه آورد. همه ناظران در آن مقطع منتظر بودند تا روحانی به همراه برخی دیگر از نامزد‌های اصلاح‌طلب کناره‌گیری کند، که بعدا خبر رسید خود آیت‌الله از نامزد‌های نزدیک به خودش خواسته تا در عرصه انتخابات بمانند.
یاسر هاشمی که حالا خودش از چهره‌های موثر در دولت آینده به‌حساب می‌آید در بحبوحه انتخابات گفته بود: «آقای روحانی در چند مرحله با آقای هاشمی مشورت کرده‌اند و فکر می‌کنم اگر فضای انتخاباتی به همین شکل باقی بماند این مشورت‌ها تا زمان انتخابات هم ادامه پیدا کند.
گرچه بسیاری می‌گویند هاشمی‌رفسنجانی سهم زیادی در کابینه آینده خواهد داشت اما برخی دیگر معتقدند هاشمی چندان فشاری به روحانی برای چینش کابینه وارد نمی‌کند و روحانی نیز استقلال خود را در سمت منتخب مردم جمهوری اسلامی در مواجه با دیگران حفظ می کند.
علی اکبر ناطق نوری:
حجت الاسلام علی اکبر ناطق نوری عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام که در دوره‌های اول، سوم، چهارم و پنجم نماینده و دوره‌های چهارم و پنجم رییس مجلس شورای اسلامی بوده است نیز یکی از افرادی است که به گفته نزدیکان روحانی جدیدا به جمع مشاوران حسن روحانی پیوسته است.
گفته می شود، وی برای تشکیل کابینه ی روحانی استفاده از چهره های با تجربه ای چون محمود حجتی، حبیب الله بیطرف، محمد رضا نعمت زاده،اسحاق جهانگیری،حجت الاسلام شفیعی، مصطفی پورمحمدی، علی یونسی، احمد مسجد جامعی، محمد باقرقالیباف، محمد باقر ذوالقدر و علی اکبر ولایتی را پیشنهاد داده است.
ناطق نوری به همراه هاشمی رفسنجانی، محمد خاتمی و سید حسن خمینی، چهار عضو اصلی ائتلاف اصلاح طلبان و اعتدال گرایان بود که در روز ۲۱ خرداد ۱۳۹۲، حسن روحانی را به عنوان کاندیدای نهایی این ائتلاف معرفی نمودند و ضمن تشکر از کناره گیری عارف، به حمایت از روحانی پرداختند.
هاشمی رفسنجانی در مصاحبه ای گفته بود نظر من برای انتخابات یازدهم آقای ناطق نوری بود اما ایشان نپذیرفت و دکتر حسن روحانی را پیشنهاد کرد و سپس من به همراه ایشان تصمیم گرفتیم به طور مشترک از دکتر روحانی حمایت کنیم.
علی یونسی:
وزیر اطلاعات دولت خاتمی که پس از ماجرای قتل‌های زنجیره‌ای جانشین دری نجف‌آبادی مستعفی شد، چهره‌ای که اگرچه مانند خود حسن روحانی دارای سابقه قابل توجه اطلاعاتی و امنیتی است و نامش با رخداد تلخ قتل‌های زنجیره‌ای گره خورده است اما از محبوبیتی نسبی در میان اصلاح‌طلبان و حامیان روحانی برخوردار است.
یونسی از اولین چهره‌های شناخته شده‌ای است که از کاندیداتوری روحانی حمایت کرد و برای تشکیل ستاد‌های استانی وی به شهر‌های مختلف رفت.
یونسی یکی از تاثیرگذار‌ترین افراد در طراحی سازمان قضایی ارتش بوده است. او همچنین نماینده جانشین فرمانده کل قوا در حفاظت اطلاعات ارتش و حاکم شرع ویژه امور قضایی خانواده‌های شاهد سراسر کشور از سوی مقام معظم رهبری بوده است.
حالا این وزیر شش ساله در کابینه خاتمی با تجربه‌ای قابل توجه از چهره‌های مورد وثوق رئیس‌جمهور منتخب است که گفته می‌شود احتمالا تصدی وزارت کشور را برعهده خواهد گرفت. او در تعیین‌تکلیف پست‌های سیاسی نقش مهمی برعهده دارد.
علی ربیعی:
علی ربیعی، فرد دیگری است که در حوزه سیاسی مورد اعتماد حسن روحانی است. وی که معروف به "عباد" است مسؤول اجرایی دبیرخانه شورای امنیت ملی در دوره ریاست‌جمهوری سیدمحمد خاتمی و عضو کمیته سهنفری تحقیق قتل‌های زنجیره‌ای بود. علی ربیعی، مدرس دانشگاه تهران، عضو هیئت علمی دانشگاه پیام‌نور، محقق و نویسنده در حوزه جامعه‌شناسی سیاسی و مدیریت و مشاور اجتماعی سیدمحمد خاتمی طی سال‌های ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۴ بوده است.
ربیعی از دوستان و معتمدان خاتمی است و مشاور اجتماعی خاتمی در دوره هشت ساله ریاست جمهوری وی بوده‌است.
از ربیعی به‌عنوان یکی از گزینه‌های وزارت رفاه و امور اجتماعی نیز یاد شده است. اما آنچه قابل اتکاست نقش وی در تشکيل و ترکیب کابینه دولت یازدهم است.
یاسر هاشمی:
یاسر هاشمی رفسنجانی سومین پسر آیت الله هاشمی رفسنجانی و کوچکترین عضو این خانواده است که در بلژیک تحصیل کرده و برخلاف برادرش مهدی، تاکنون از خود چهره ای غیررسانه ای و در سایه نشان داده است و همواره تلاش کرده تا کارهایش را به دور از جنجال های خبری انجام دهد.
او یکی دیگر از چهره های موثر در تصمیمات حسن روحانی است، که در ماجرای کاندیداتوری و رقابت های انتخاباتی وی نقش ایفا می کرد. او در کنار خواهرش فاطمه از جمله چهره های منتسب به خانواده هاشمی بودند که در همایش های انتخاباتی روحانی مکررا حضور می یافتند و در خصوص روابط پدرشان با روحانی اظهارنظر می کردند.
یاسر هاشمی که تاکنون بیشتر به‌عنوان یک فعال اقتصادی شناخته شده و رسانه‌ای شدنش به واسطه دفاع از پدرش بوده است. وی تحصیلات متوسطه خود را در دبیرستان نیکان و تحصیلات دانشگاهی‌اش را در دانشگاه تهران و بلژیک گذرانده است. در مورد علائق وی اغلب مطالب با محوریت دوست داشتن آثار باستانی مطرح می‌شود.
او البته در سوارکاری هم تبحر فراوانی دارد و یک بار که نامزد ریاست فدراسیون سوارکاری بود از محمدرضا تابش از اعضای خانواده سیدمحمد خاتمی در دوران ریاست مهرعلیزاده بر سازمان ورزش شکست خورد.
گفته می‌شود یاسر هاشمی احتمالا تصدی وزارت ورزش و جوانان را برعهده خواهد گرفت. او اخیرا در پاسخ به سوال خبرنگاری که از وی درباره احتمال وزارتش پرسیده است، تصریح کرده: «انتشار لیست‌های عجیب و غریب گمانه‌زنی رسانه‌هایی است که به اعتقاد من هدفشان آشتی ملی نیست. کسانی که این شایعات را مطرح می‌کنند می‌خواهند طوری وانمود کنند که دایره انتخاب آقای روحانی بسیار محدود است. در پاسخ به این سوال شما باید بگویم به خاطر مردم اجازه سهم‌خواهی در دولت تدبیر و امید نداریم.»
فاطمه هاشمی:
شاید بتوان فاطمه هاشمی را بی حاشیه ترین فرزند آیت الله هاشمی دانست. او رئیس بنیاد امور بیماریهای خاص است و هموراه با منشی اعتدالی با قضایا برخورد کرده است. شاید به دلیل همین منش اعتدالی باشد که سر از شورای مرکزی حزب اعتدال و توسعه در آورده است.
او عضو دیگر خانواده هاشمی است، که در حلقه اول مشاوران رئیس‌جمهور قرار دارد. وی فعالیت خود را در سال ۱۳۷۳ در بنیاد بیماریهای خاص آغاز کرد. در سال ۱۳۷۷ فدراسیون ورزشی بیماران خاص تاسیس و تحت نظر فدراسیون ورزش‌های همگانی قرار گرفت، وی در سال ۱۳۸۴ ریاست این فدراسیون را برعهده گرفت. فاطمه هاشمی در تاریخ ۳۰ مرداد ۱۳۸۸ از این سمت استعفا کرد و سمت دولتی دیگری ندارد. وی در بیان دلیل استعفایش بیانیه‌ای گلایه‌آمیز منتشر کرد.
در چهار سال گذشته او البته کمتر از خواهرش اما از منتقدان دولت بوده است.
محمدباقر نوبخت:
در تیم اقتصادی مشاوران حسن روحانی شاخص‌ترین چهره محمدباقر نوبخت است. اقتصاددان سیاستمداری که از پیش از این نیز مورد اعتماد هاشمی‌رفسنجانی بوده و در چند مناظره تلویزیونی از سیاست‌های وی حمایت کرده است. نوبخت چهار دوره نماینده مردم رشت در مجلس شورای اسلامی بوده است. وی در هر چهار دوره، به‌عنوان نماینده منتخب نخست شهر، از طرف مردم با اختلاف آرای شدید و قابل توجه، برگزیده شد.
وی اکنون، به‌عنوان معاون پژوهش‌های اقتصادی مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام و دبیرکل حزب اعتدال و توسعه فعالیت می‌کند و از نزدیکان آیت‌الله‌هاشمی‌رفسنجانی محسوب می‌شود. نوبخت در انتخابات ریاست‌جمهوری از حامیان حسن روحانی بود و به‌عنوان سخنگوی ستاد انتخاباتی وی فعالیت می‌کرد و به استان‌های مختلف برای جذب آرای مردم برای روحانی سفر می‌کرد. گفته می‌شود او وزیر اقتصاد دولت یازدهم خواهد بود.
او در یک موضعگیری در خصوص هدفمندی یارانه‌ها گفته است: «عدالت حکم می‌کند با همان چشمی که به افراد فاقد درآمد نگاه می‌کنیم، به افراد غنی نگاه نکنیم. ۵/۳ میلیونم نفر مذکور تنها نیم‌درصد یک دهک جامعه را تشکیل می‌دهند، بنابراین اگر به دو دهک ثروتمند یارانه نقدی ندهیم و این پرداخت به نوع دیگری باشد، یارانه نقدی ۵/۳ میلیون نفر بیکار چهار برابر خواهد شد؛ بنابراین با اجرای چنین برنامه‌ای عدالت بهتر برقرار می‌شود.»
محمد نهاوندیان:
چهره اقتصادی دیگر روحانی، محمد نهاوندیان، رئیس کنونی اتاق بازرگانی ایران و از فعالان اقتصادی شاخص کشور است. وی معاون وقت دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی ایران (معاون علی لاریجانی)، عضو ستاد ویژه اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی، رئیس مرکز بررسی برای الحاق به سازمان تجارت جهانی در جمهوری اسلامی، معاونت سابق وزارت بازرگانی و دارنده سابقه سمت‌های اقتصادی-سیاسی دیگر است. او فارغ‌التحصیل مدرسه علوی و دارای تحصیلات حوزوی و همچنین دکترای اقتصاد از آمریکاست. رفت و آمد به آمریکا در سال ۸۵ و داشتن اقامت آمریکای او بسیار خبرساز شد.
او در آمریکا موسسه‌ای به نام تحقیقات و اطلاعات اسلامی در واشنگتن تاسیس کرد و با چهل مرکز اسلامی آمریکا برای همکاری بین آنها ارتباط برقرار کرد. در نتیجه شورایی تشکیل شد به نام شورای همکاری اسلامی که هر ماه در یک ایالت جلسه تشکیل می‌داد. او ۸ سال با خانواده‌اش در آمریکا به سر برد و فوق‌لیسانس و دکترا گرفت.
محمد نهاوندیان البته بیشتر از اینکه به روحانی نزدیک باشد چهره‌ای نزدیک به علی لاریجانی محسوب می‌شود. طبق شنیده‌ها نهاوندیان میل چندانی برای ورود به کابینه ندارد و قصد دارد به‌عنوان مشاور روحانی فعالیت کند.
اکبر ترکان:
ترکان اقتصاددان دیگری است که با سابقه وزارت دفاع و معاونت وزارت نفت در لیست مشاوران رئیس‌جمهور به چشم می‌خورد. اکبر ترکان تنها فرد غیر‌نظامی است که در جمهوری اسلامی ایران به مقام وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح رسیده‌است.
وی در انتخابات ریاست‌جمهوری دوم خرداد ۱۳۷۶ از نامزدی علی‌اکبر ناطق‌نوری حمایت کرد و در کابینه اول محمود احمدی‌نژاد به مدت چهار سال معاونت وزارت نفت را برعهده داشت که سرانجام در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۸۸ از کار برکنار شد.
ترکان در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۹۲ به‌عنوان قائم‌مقام و معاون ستاد انتخاباتی حسن روحانی فعالیت کرد. او از گزینه‌های وزارت نفت است. او همچنین به‌عنوان نماینده رئیس‌جمهور منتخب برای تعامل با دولت فعلی در کنار حمید بقایی معرفی شده است.
در مورد او هم گفته می‌شود که تمایلی برای به‌عهده گرفتن یک وزارتخانه ندارد.
محمدرضا نعمت‌زاده:
دیگر چهره مورد اعتماد روحانی برای عرصه اقتصاد است. محمدرضا نعمت‌زاده وزیر صنایع دولت هاشمی‌رفسنجانی بود. وی همچنین معاونت وزارت نفت در امور پتروشیمی در کابینه‌های خاتمی و معاونت وزارت نفت در امور پخش و پالایش را در کابینه احمدی‌نژاد به‌عهده داشته‌است. نعمت‌زاده در دولت احمدی‌نژاد مشاور ویژه وزیر نفت بود که پس از مصاحبه با روزنامه اعتماد و انتقاد از عملکرد احمدی‌نژاد و متفاوت دانستن وی با رجایی، بلافاصله از این سمت برکنار شد.
وی درباره دولت آینده گفته است: «متملقان و چاپلوسان در دولت آینده جایی ندارند و منتقدان دلسوز جایگاه خواهند یافت؛ همچنین دروغ و تزویر جای خود را به یکدلی می‌دهد. کشور ما، ایران اسلامی در چند سال اخیر با مشکلات زیادی دست‌و‌پنجه نرم کرد و اگر هوشیاری ملت فهیم ایران اسلامی نبود، وضعیت اسفباری به وجود می‌آمد.»
آخرین اخبار در مورد او حکایت از تحویل گرفتن نهاد ریاست‌جمهوری از حمید بقایی دارد. ممکن است او معاون اجرایی و رئیس نهاد ریاست جمهوری شود.
در میان اقتصادی‌های حسن روحانی اختلاف‌نظر هم دیده می‌شود، از جمله گروهی از این طیف هستند که با افرادی که در بالا ذکر شدند، کمی متفاوت به نظر می‌رسند. گروهی که تیم موازی برای حوزه اقتصاد دولت را تشکیل می‌دهند. اسحاق جهانگیری، مسعود نیلی و محمد‌علی نجفی اعضای این تیم را تشکیل می‌دهند.
اسحاق جهانگیری:
وی در انتخابات یازدهم ریاست جمهوری و تا پیش از مرحله تائید صلاحیت ها رئیس ستاد انتخاباتی هاشمی رفسنجانی بود. او در مجالس دوم و سوم نماینده جیرفت بوده است و در سال ۱۳۷۱ در دولت هاشمی‌رفسنجانی به سمت استاندار استان اصفهان منصوب شد و به جای غلامحسین کرباسچی نشست. جهانگیری از موسسان حزب کارگزاران سازندگی بود و هم‌اکنون عضو شورای مرکزی آن است. با پیروزی محمد خاتمی در انتخابات، جهانگیری به‌عنوان وزیر معادن و فلزات به مجلس پنجم معرفی و موفق به کسب رای اعتماد شد. وی در هر دو دوره ریاست‌جمهوری خاتمی وزیر صنایع و معادن بود.
گرچه اختلافاتی با برخی اعضای تیم روحانی از جمله نعمت زاده دارد اما شانس فراوانی برای وزارت صنعت پیش روی خود می‌بیند.
مسعود نیلی:
نیلی از سال ۱۳۷۹ تا ۱۳۹۰ سرپرست دپارتمان اقتصاد دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه شریف بوده است. از او تاکنون هفت جلد کتاب و تعداد زیادی مقاله در حوزه‌های مختلف اقتصاد کلان و اقتصاد سیاسی منتشر شده است. از کتاب‌های منتشر‌شده او می‌توان اقتصاد ایران، اقتصاد ایران و معمای توسعه‌نیافتگی و تجربه توسعه صنعتی در جهان را نام برد. زمینه علمی مورد علاقه او اقتصاد سیاسی و اقتصاد کلان است.
نیلی در فروردین گذشته در یک برنامه تلویزیونی با نمایش نمودارهایی اعلام کرد که متوسط خالص اشتغال ایجادشده (مابه‌التفاوت اشتغال ایجادشده و بیکاری ایجادشده) طی سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۰ (در دولت احمدی‌نژاد) به‌طور بی‌سابقه‌ای کم بوده و حدودا فقط چهارده هزار عدد در سال بوده است. نمودارهای نیلی نشان می‌داد که متوسط خالص اشتغال ایجادشده در دوره‌های مشابه قبلی چند صد‌هزار نفر در سال بوده است. این سخنان او با انتقاد شدید دولت مواجه شد.
نیلی البته همراه نجفی حدود ۳سالی در سازمان برنامه بود که در پی اختلاف با طیف مشارکت به همراه نجفی از دولت رفت.
محمد‌علی نجفی:
یک اقتصاددان مشهور دیگر در میان یاران رئیس‌جمهور جدید، محمد‌علی نجفی است. او از بنیانگذاران حزب کارگزاران سازندگی است و هم‌اکنون یکی از اعضای شورای شهر تهران و عضو هیات علمی دانشکده ریاضی و علوم کامپیوتر دانشگاه صنعتی‌شریف است. او از ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۴ در دولت‌های باهنر، مهدوی‌کنی و موسوی، وزیر فرهنگ و آموزش عالی و در دولت هاشمی‌رفسنجانی وزیر آموزش و پرورش ایران بود. وی در دولت اول خاتمی، رئیس سازمان برنامه و بودجه بود. وزارت آموزش و پرورش در دولت هاشمی مسئولیت دیگر او بوده است.
در حوزه سیاست خارجی اما چهره‌های شاخص دیگری مورد مشورت رئیس‌جمهور هستند، افرادی مانند کمال خرازی، محمدجواد ظریف، محمود واعظی، حسین موسویان و علی‌اکبر صالحی.
سید کمال خرازی:
وزیر خارجه دولت خاتمی در سیاست خارجی دولت آینده نیز اثرگذار خواهد بود. سید کمال خرازی که هشت سال سکان سیاست خارجی را از سال ۷۶ تا ۸۴ در دست داشت، حالا از یاران نزدیک حسن روحانی به‌حساب می‌آید. او دوره کارشناسی زبان عربی و کارشناسی‌ارشد علوم تربیتی را در دانشگاه تهران و دکترای رشته مدیریت آموزشی را در دانشگاه هیوستون آمریکا گذرانده است. او در دوران جنگ تحمیلی نیز مسئولیت ستاد تبلیغات جنگ را بر عهده داشته است.
گفته می‌شود دورانی که وی در آمریکا مشغول تحصیل بوده، مصادف با سفر روحانی به این کشور است و دوستی این دو در این برهه تقویت می‌شود.
محمدجواد ظریف:
ظریف دیگر چهره نزدیک به روحانی است که سابقه قابل توجهی در حوزه سیاست خارجی دارد. وی به مدت پنج سال سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد بوده است. مسئولیت ظریف در این پست بعد از ریاست‌جمهوری احمدی‌نژاد نیز ادامه یافت و بعدا خزائی جایگزین او شد. وی پس از این در مرکز تحقیقات استراتژیک که روحانی ریاست آن را بر عهده داشت، فعال بوده است.
محمود واعظی:
محمود واعظی از کارگزاران سیاست خارجی دوره ریاست‌جمهوری هاشمی‌رفسنجانی است. او که اکنون در مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام سمت معاونت سیاست خارجی را عهده‌دار است، در سال ۱۳۶۵ و در آستانه چهل سالگی وارد وزارت‌خارجه می‌شود. ابتدا به‌عنوان مشاور وزیر، بعد از یک‌سال ریاست ستاد روابط اقتصادی وزارت‌خارجه را عهده‌دار می‌شود و در سال ۱۳۶۸ معاون سیاسی اروپا و آمریکای وزارت امور خارجه می‌شود. واعظی که در تمام این سال‌ها با علی‌اکبر ولایتی، وزیر خارجه وقت کار می‌کرده است، پس از ولایتی نیز به‌مدت دو سال (از سال ۱۳۷۶ تا ۱۳۷۸) در سمت معاون اقتصادی وزارت‌خارجه مشغول به‌کار می‌شود. واعظی از سال ۱۳۷۸ تاکنون در مرکز تحقیقات مجمع تشخیص مصلحت نظام مشغول به‌کار است.
سید امیر‌‌حسین موسویان:
معاون جنجالی روحانی در دوران تصدی وی بر شورای‌عالی امنیت ملی نیز این روزها در حلقه مشاوران رئیس‌جمهور قرار دارد. امیر‌‌حسین موسویان سید‌زاده دیپلمات و مذاکرهکننده ارشد هسته‌ای سابق ایران که در تاریخ ۱۰اردیبهشت سال ۱۳۸۶، به اتهام ارتباط با بیگانگان و جاسوسی بازداشت شد و پس از ۸ روز بازداشت، در تاریخ نوزدهم همان ماه با وثیقه ۲۰۰ میلیون تومانی آزاد شد.
رسانه‌های نزدیک به دولت اتهام وی را «ارتباط با بیگانگان و ارائه اطلاعات به آنها» ذکر کردند اما بعدها سخنگوی قوه قضائیه از بی‌گناهی وی در خصوص اتهامات جاسوسی و ارائه اسناد نظام به بیگانگان توسط قاضی خبر داد و اعلام کرد در کیفرخواستی که علیه حسین موسویان تنظیم شده، او تنها به تبلیغ علیه نظام جمهوری‌اسلامی متهم گردیده و مجازات تعلیق از خدمات دولتی برای وی درخواست شده‌است.
اما در پی اعتراضات محمود احمدی‌نژاد و غلامحسین محسنی‌اژه‌ای، سعید مرتضوی، دادستان تهران رای معاون خود در مورد رفع اتهام جاسوسی از موسویان را نقض کرد. در ۲۰فروردین ۱۳۸۷ دادگاه انقلاب تهران موسویان را به اتهام «اخلال در امنیت ملی» مجرم شناخته و براساس ماده ۵۰۷ قانون مجازات اسلامی، به دو سال حبس تعلیقی و پنج سال محرومیت از مشاغل دولتی محکوم کرد.
البته موسویان مدت‌هاست که در آمریکا زندگی می‌کند و به‌صورت میهمان در دانشگاه پرینستون پذیرفته شده. او در این مدت در ژورنال‌های مختلف به اظهارنظر درباره مساله هسته‌ای ایران می‌پرداخت. با این حال بعید به‌نظر می‌رسد او در دولت روحانی سمت رسمی بگیرد.
علی‌اکبر صالحی:
یار دیگر رئیس‌جمهور جدید در سیاست خارجی، وزیر فعلی امور خارجه است. او دانشیار دانشگاه صنعتی شریف است و دو دوره رئیس این دانشگاه بوده‌است. او از سال ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۵ نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بود. وی بین سال‌های ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۹، معاونت دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی را بر عهده داشت. سپس رئیس سازمان انرژی اتمی ایران از سال ۱۳۸۸ تا ۱۳۸۹ شد. با برکناری جنجالی منوچهر متکی از وزارت‌خارجه، او به‌عنوان سرپرست و سپس وزیر این وزارتخانه معرفی شد.
یاران رئیس‌جمهور منتخب در حوزه فرهنگی نیز تا حد زیادی شناخته شده‌اند. چهره‌هایی که در ستاد او فعالیت داشتند و باتوجه به تبلیغات موثر وی، نقش مهمی نیز در پیروزی‌اش ایفا کرده‌اند. حسام‌الدین آشنا، محمد‌علی زم، حسین دهباشی و احمد مسجد جامعی از جمله این یاران هستند.
تیمور علی عسگری:
حجت الاسلام تیمور علی عسگری مشاور پارلمانی مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت و نماینده مجلس هفتم محسوب می شود که ارتباط بسیار نزدیکی نیز با شخص هاشمی رفسنجانی دارد.
او در ابتدای مطرح شدن زمزمه های ورود حسن روحانی به عرصه انتخابات از دلایل و انگیزه های روحانی برای کاندیدا شدن سخن گفت و مصاحبه های متعددی را در این مورد انجام داد.
او به عنوان مشاور حسن روحانی در مرکز تحقیقات استراتژیک در بخشی از سخنان خود در خصوص ورود روحانی به عرصه انتخابات گفته بود: «حسن روحانی به دنبال این است تا انتخابات ۹۲ پیامی اثرگذار برای دشمنان داشته باشد و دشمن را صد قدم به عقب براند. در داخل نیز اختلاف و شکاف‌هایی که در گذشته پیش آمده و امروز هم در قالب اختلاف میان اصولگریان می‌بینیم، جمع شود. چراکه اختلاف با اخوت و کرامت انسانی هم‌خوانی ندارد. ما همه با وجود سلایق مختلف به نظام تعلق داریم و در نظام جمهوری اسلامی رئیس جمهور، رئیس مجلس ، رئیس مجمع تشخیص و رئیس قوه قضائیه باید خود را در جایگاه فراجناحی بدانند و منافع جناحی و باندی نباید مبنای نظر قرار بگیرد.»
حسام‌الدین آشنا:
حجت‌الاسلام دکتر حسام‌الدین آشنا، استاد دانشکده فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق(ع) و دانش‌آموخته ایام ماضی این دانشگاه است که توانست در جریان انتخابات ۹۲ در مقام مشاوری کاردان به هدایت رسانه‌ای رئیس‌جمهور منتخب بپردازد. آشنا به‌عنوان داماد آیت‌الله دری‌نجف‌آّبادی و فردی که در کارنامه خود سابقه فعالیت‌های اطلاعاتی و امنیتی دارد، توانست بار دیگر ضریب نفوذ امام صادقی‌ها را در عرصه مدیریت کلان کشور معین ساخته و جایگاه خاص امام صادقی‌ها را به نکته بینان و خواص جامعه گوشزد نماید.
احمد مسجد‌جامعی:
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت دوم محمد خاتمی پس از استعفای سید‌عطاءالله مهاجرانی بوده است. او همچنین پیش از این، معاون مهاجرانی در وزارت ارشاد بود. وی در دوره سوم و چهارم انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا با حمایت ائتلاف اصلاح‌طلبان به شورای اسلامی شهر تهران راه یافت.
حسین دهباشی:
دهباشی مستند‌ساز و سازنده فیلم انتخاباتی حسن روحانی بود؛ فیلمی که مورد توجه مردم قرار گرفت. گفته می‌شود او حالا از معتمدین رئیس‌جمهور در عرصه فرهنگی است و احتمال حضورش در سازمان سینمایی کشور وجود دارد. از او تاکنون کتاب‌های شکستن امواج و افغانستان… روزهای سقوط منتشر شده است. علاوه بر آن در زمینه مستندهای تلویزیونی قریب یکصد برنامه تولید و پخش کرده است. برنامه‌های مستند عطر سیب، شکوفه زیتون، سفر به شهر فرنگ، قصه‌های چین و ماچین، عراق نگاهی از درون و… از جمله آثار تصویری اوست.
محمد‌علی زم:
محمد‌علی زم، روحانی، تهیه‌کننده، سینماگر و پژوهشگر ایرانی است. او رئیس هیات‌مدیره انجمن صنفی ویدئو رسانه و صاحب یک موسسه سینمایی است. او مدتی نیز ریاست حوزه هنری را بر عهده داشت. موسسه سینمایی او در فروردین‌ماه ۱۳۹۰ توسط افراد ناشناس به آتش کشیده شد. او با رئیس‌جمهور منتخب سابقه آشنایی طولانی دارد.
حسن روحانی در مبارزات انتخاباتی خود به‌طور محسوسی بر نظراتش در حوزه دانشگاه تاکید کرد؛ نظراتی که مورد توجه جامعه دانشگاهی کشور قرار گرفت و امروز از جمله مطالبات این بخش از جامعه از دولت به حساب می‌آید. روحانی در مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص رابطه خوبی با حوزه دانشگاهی کشور داشته و دوستان مورد اعتمادی از میان فعالان آموزش عالی دارد. محمود سریعالقلم و احمد نقیب‌زاده از جمله این افرادند.
محمود سریعالقلم:
سریعالقلم پژوهشگر حوزه توسعه، علوم سیاسی و تاریخ معاصر ایران است. او استاد تمام گروه علوم‌سیاسی دانشگاه شهید‌‌بهشتی است. سریعالقلم در کلاس‌های آزاد مؤسسه پرسش نیز تدریس می‌کند. آثار مختلفی از وی در حوزه توسعه و علوم سیاسی منتشر شده که منابع دانشگاهی کشور در این حوزه به حساب می‌آیند.
احمد نقیب‌زاده:
نقیب‌زاده نیز استاد و پژوهشگر دیگری است که به‌احتمال زیاد در حوزه آموزش عالی تاثیر‌گذار خواهد بود. او پژوهشگر حوزه توسعه، علوم سیاسی و تاریخ معاصر ایران و استاد تمام گروه علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی است.
کد مطلب: 16596
آدرس مطلب: http://khatnews.com/vdcg3n9q.ak93y4prra.html