خط نيوز - سیاست خارجی حوزه دعوای جناحی نیست/ دیدگاه حزبی نداریم

سیاست خارجی حوزه دعوای جناحی نیست/ دیدگاه حزبی نداریم

وزیر امور خارجه گفت: سیاست خارجی حوزه دعوای جناحی و گروهی نیست به همین دلیل سیاست خارجی در قانون اساسی در حوزه اختیارات مقام معظم رهبری است.

به گزارش خط نیوز، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه صبح امروز (یک‌شنبه) در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی با تبریک به نمایندگان مجلس یازدهم و هیئت رئیسه و آرزوی توفیق برای خدمت به آنها در این دوره، گفت: امروز دنیا شاهد یک تحول عمده در روابط بین الملل است که شاید در ۱۰۰ سال گذشته و به‌خصوص ۷۰ سال گذشته و بعد از پایان جنگ جهانی دوم، بی‌سابقه است. وی افزود: این تغییرات در روابط بین‌الملل بنیادین است و ماهیت بسیاری از مفاهیم در روابط بین الملل در حال تغییر است. این تغییر بعد از پایان امپراتوری شرق آغاز شد، البته غرب فکر می‌کرد که این پایان به معنای پیروزی است و به زودی فهمیدند که شرایط جدیدی در روابط بین الملل حاکم شده است. اشتباه برداشتی که در دهه ۹۰ کردند، غرب همچنان تاوان آن را می دهد. وزیر امور خارجه با بیان اینکه در شرایط سیال گذار بین‌المللی که ۳۰ سال است ما در آن بوده و پایانی برای آن فعلا متصور نیستیم، مهم‌ترین نکته فهم دقیق و عدم اشتباه است، اظهار داشت: هر کسی در دوران گذار دچار فهم اشتباه شود، دچار مشکلات اساسی شده و بعضی حکومت‌ها به پایان رسیده‌اند. ظریف افزود: متاسفانه ایران هم در تاریخ معاصر در مقاطع گذار به دلایلی مختلفی به رغم اهمیت شرایط مهم و استراتژیک خود تا پیش از انقلاب اسلامی، نتوانسته نقش خودش را ایفا کند. فرصت‌ها از دست رفت، شاید به این دلیل که در گذشته جهت گیری های جهانی شناخته نشد و کنش‌گری فعال و انسجام داخلی نداشتیم و شاید مهم تر از همه نخبگان جامعه ما در دوران گذار نه تدبیر کافی و ‌نه شجاعت لازم را داشتند که شرایط گذار بتوانند شرایط کشور را به شکلی مدیریت کنند تا شرایط گذار در کشور ایجاد شود. وی با بیان اینکه شرایط گذار دو مشخصه مهم دارد، به تبیین این دو مشخصه پرداخت و تاکید کرد: مشخصه اول «شدن مداوم» یا «سیالیت» همه جانبه و ائتلاف‌های کوتاه مدت فرصت طلبانه و تحول در مفاهیم است. تحول دوم جابجایی مراکز و کانون‌های قدرت در روابط بین‌المللی حرکت از جهانی است که همه چیزش در غرب اتفاق می‌افتاد از اتفاقات مهم تا تصمیم گیری‌های مهم غرب محور بود به جهانی که امروز این چنین نیست وزیر امور خارجه تصریح کرد: همه مفاهیم بین الملل و روابط سیاسی دچار تحول بنیادین شده است. نه اینکه مفاهیم قبلی نابود شده، اما مفاهیم جدیدی جایگزین شده که فرصت های ویژه ای برای کشورهایی نظیر جمهوری اسلامی ایران فراهم کرده است. امام(ره) اولین کسی بود که این موضوع و تحول را تشخیص داد. ظریف اضافه کرد: اگر نامه حضرت امام(ره) به گورباچوف را ملاحظه کنید، متوجه می‌شوید که امام این تحول را در آن زمان تشخیص دادند و به دنبال ایشان، خلف صالح ایشان مقام معظم رهبری همین روش را ادامه دادند. وی با بیان اینکه امنیت و قدرت دچار تحول شده و مفاهیم جدیدی می توانند امنیت و قدرت ساز باشد، اظهار داشت: همه جهان غرب نیست و حتی در درون غرب، جنگی داخلی بین قدرت و نظام لیبرال جهانی شکل گرفته است. وزیر امور خارجه با اشاره به اینکه قدرت های غیر غربی برآمده اند، اظهار داشت: برآمدن چین و همچنین برآمدن کشورهای نوظهور، نگرانی آمریکا را از دهه ۹۰ دربرداشته و تمامی اقدامات ایالات متحده در همین راستا بوده است. آمریکا فکر می‌کرده در شرایط انتقالی اگر سریع اقدام نکند، امکانات خود را از دست می‌دهد. ظریف افزود: برای این که آمریکا بتواند شرایط قدیم را نگه دارد یعنی امروز آمریکا به عنوان یک قدرت ارتجاعی و قدرتی که تلاش می کند، شرایط گذشته را که به نفعش بوده نگه دارد و از روی آمدن مفاهیم جدید قدرت جلوگیری کند این است که تمام دنیا را امنیتی کند. شما می بینید در مورد کرونا هم آمریکا با چین برخورد امنیتی می کند تا خود را حفظ کند. اگرچه بعضی تئوری‌ها وجود دارد که از هر دو طرف در مورد کرونا بحث امنیتی بودن را مطرح می‌کنند اما آمریکا به دلیل دیگری آن را امنیتی می‌کند. وی گفت: آمریکا تلاش می کند در این شرایط انتقالی، جمهوری اسلامی را به عنوان قدرتی که می‌تواند در شرایط جدید با شناخت صحیح برآید، امنیتی کند. وزیر امور خارجه تصریح کرد: در این شرایط، یک فضای کنش‌گری برای ایران پیش آمده و باید بپذیریم که اگر در شرایطی می‌توانستیم بگوییم که امر مختومه وجود دارد، اما الان نمی‌شود آن را گفت. هر چند ما بر اساس تفکر اسلامی معتقد به جبر نیستیم، اما امروز تفکر محتومی در روابط بین‌الملل و همچنین هیچ امر محتومی در جهان وجود ندارد و همه چیز در حال شدن است. است. ظریف با بیان اینکه انسان‌ها و کشورها به عنوان کنش‌گران موثر هستند، اظهار داشت: هرگونه محتوم انگاری به معنای تسلیم و خطر جدی است که جوامع را تهدید می‌کند و باید بپذیریم که کنشگر، تاثیرگذار هستیم و خود می‌توانیم آینده خود را شکل دهیم. وی گفت: امروز شرایط به گونه ای شده است که نه تنها کشورها، بلکه افراد هم می توانند در تحولات بین‌المللی کنشگر بوده و موثر باشند. وزیر امور خارجه تاکید کرد: در این شرایط که جمهوری اسلامی با یک قدرت واقعی و آن قدرت معنایی که امام راحل آن را به خوبی درک کردند و به خوبی از آن هم استفاده کردند و رهبر معظم انقلاب هم در سیاست‌های داهیانه شان همین را پیگیری می‌کنند، جمهوری اسلامی یک قدرت در حال برآمدن است و برای همین است که آمریکا یک جنگ تمام عیار به عنوان نماینده نظام قبلی و به عنوان کسی که می‌خواهد آن روابط کنشگری نظام قبلی را حفظ کند، بر جمهوری اسلامی حاکم کرده است. ظریف تصریح کرد: در این جنگ تمام عیار آمریکا می‌خواهد چند کار انجام دهد که مهمترین آن یک مفهوم سازی است و آن این است که از ایران یک تهدید امنیتی ایجاد کند. وقتی از ایران یک تهدید امنیتی ایجاد کرد موضوع ایران می شود موضوع مکان‌ها و حوزه‌هایی که آمریکا در آنها اقتدار دارد مثل شورای امنیت یا این که به حوزه های امنیتی اقتصاد بکشاند و بتواند از ضربه ‌های امنیتی در اقتصاد جهانی استفاده کند. وی افزود: یکی از کارهای مهمی که آمریکا در دوران «اوباما» با علم به از دست دادن قدرت خود انجام داد، ضعف های اقتصادی جهان را امنیتی سازی کرد و بحث های مربوط به مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم و اقداماتی از این قبیل را امنیتی و دنیا را در برخی حوزه‌ها گرفتار کرد و از همین حوزه‌ها استفاده کرد تا اهداف امنیتی خود را پیگیری کند. وزیر امور خارجه بیان کرد: نظام اقتصادی آمریکا، در این فاصله توانست یک قدرت ویژه‌ای را بر نظام اقتصادی جهانی پیدا کند و این موضوعات هستند که جمهوری اسلامی باید در میان آنها بازی کند. ظریف تصریح کرد: دومین کاری که بعد از امنیتی سازی علیه ایران، آمریکا تلاش کرده است تا انجام دهد، اجماع سازی علیه ایران است. شما شاهد هستید که از دی ما ۹۶ تا هفته گذشته، چهار جلسه ویژه شورای امنیت با فشار آمریکا برای فشار بر ایران برگزار شده‌ است. جلسه ای که در بهمن ۹۶ نماینده وقت آمریکا در مورد اغتشاشات برگزار کرد، جلسه‌ای که به ریاست «پمپئو» برگزار شد، جلسه‌ای که به ریاست ترامپ برگزار شد و جلسه‌ای که هفته گذشته با حضور بنده، دبیرکل سازمان ملل و شخص پمپئو برگزار شد و در همه این حرکت ها به لطف خدا، آمریکا منزوی شده‌است. وی با بیان اینکه شما ملاحظه کردید که در جلسه‌ای که آمریکا برای اغتشاشات برگزار کرد، همه اعضای شورای امنیت از برجام حرف زدند،خاطرنشان کرد: در جلسه هفته گذشته که آمریکا باز هم برای امنیتی سازی ایران استفاده کرد، همه اعضای شورای امنیت اصرار کردند که برجام مهم و هم اینکه سیاست آمریکا غلط است. وزیر امور خارجه ادامه داد: هدف سوم آمریکا روایت سازی‌های جعلی از ایران در منطقه و جهان است. باید بازی آمریکا را بشناسیم و گرفتار آن نشویم. ظریف گفت: چهارمین اقدام آمریکا فشار بر دوستان ایران و هدف قرار دادن منافع ایران در منطقه است، که در این حوزه هم باید توجه ویژه داشته باشیم. وی افزود: مهم ترین هدفی که آمریکا دنبال می کند، ناکارآمد نشان دادن نظام، مشروعیت زدایی از نظام و جدا کردن مردم از حاکمیت است. وزیر امور خارجه تاکید کرد: اگر کتاب «جان بولتون» را بخوانید، متوجه می‌شوید در پشت همه سیاست‌های آمریکا علیه ایران که تحت عنوان فشار حداکثری نام گرفته، این اهداف نهفته است. ظریف با اشاره به اقداماتی که ما باید انجام دهیم، تصریح کرد: مهم تر از همه انسجام درونی است. سیاست خارجی حوزه دعوای جناحی و گروهی نیست. بر همین اساس است که سیاست خارجی در قانون اساسی در حوزه اختیارات رهبری انقلاب است و سیاست های کلی نظام را مقام معظم رهبری تعیین می‌کنند. این به معنی اجتناب از دوگانه سازی و اجتناب از دعوای داخلی در حوزه سیاست خارجی است. وی با بیان اینکه بحث دوم تمرکز بر منطقه و همسایگان است،اظهار داشت: ایران باید در منطقه تولید کننده امنیت و ثبات و توسعه برای همسایگان شناخته شود. ما باید سیاست همسایگی را دنبال کنیم و همسایگان ما باید احساس کنند که بهترین روابط را با ایران دارند. وزیر امور خارجه با بیان اینکه امروز بهترین روابط را با ترکیه، روسیه، افغانستان، آذربایجان، عراق، پاکستان و بعضی از همسایگان جنوبی مان که خواهان روابط خوب با ایران بودند، داریم، اظهار داشت: تعداد سفرهای بنده به این کشورها چندین برابر سفر به بقیه کشورهاست. بیش از ۲۰ سفربه روسیه و ۲۰ سفر به ترکیه، سفرهای متعدد به پاکستان و افغانستان و عراق همه اینها نشان دهنده تمرکز بر همسایگی هست. وی افزود: نمونه نقش موثر ایفا کردن در منطقه روند آستانه است. باید بگویم که تنها کاری که در دنیا آرامش و ثبات را به سوریه بازگرداند، روند آستانه است. وزیر امور خارجه تاکید کرد: بحث کنوانسیون دریای خزر که یکی از توفیقات بزرگ جمهوری اسلامی ایران است، در قالب سیاست همسایگی با حفظ تمامی حقوق مردم ایران در دریای خزر انجام گرفته است. ظریف تصریح کرد: همکاری های سه جانبه، چندجانبه و منطقه ای که ما در این مدت شاهد آن بودیم، بر اساس این سیاست است؛ سیاست تخلیه قدرت استراتژیک ایران توسط آمریکا در منطقه را با سیاست همسایگی پاسخ می دهیم. وی با بیان اینکه توجه به جابجایی تمرکز قدرت جهانی را باید در سیاست ورزی خود مهم بدانیم،گفت: به همین دلیل هم است که ضمن حفظ یک سیاست همه جانبه و ضمن داشتن حفظ اعتماد به نفس کامل برای اینکه در مقابل ۶ قدرت جهانی بنشینیم و به قول ترامپ کلاه سرشان بگذاریم و بتوانیم شرایطی را ایجاد کنیم که «بولتون» نگران ملاقات دیدار ما با ترامپ باشد، در عین حال همین اقتدار و خودباوری را داشتهایم که با چین در مورد قرارداد استراتژیک ۲۵ ساله مذاکره کنیم. وزیر امور خارجه اظهار داشت: در اینجا لازم است که به ملت ایران بگویم که در این توافق هیچ چیز مخفی وجود ندارد. در دیدار «شی جین پینگ» با مقام معظم رهبری که در مورد قرارداد ۲۵ ساله صحبت کردیم، آن را اعلام کردیم. وقتی در سفر سال گذشته پیش نویس این قرارداد را به چین بردم، آن را اعلام کردیم. ظریف اضافه کرد: وقتی هم که چین به پیش نویس ما پاسخ داد، آن را اعلام کردیم و در نهایت زمانی هم که به توافق نهایی برسیم، چرا که هنوز به نتیجه نرسیده و در حال مذاکره هستیم، اعلام می‌کنیم. وی با بیان اینکه شفافیت در روابط ما وجود دارد،اظهار داشت: اما درک اینکه منبع و محل قدرت در دنیا عوض می شود، مهم است. به این معنا نیست که ما یک گرایش یک طرفه داشته و سیاست نه شرقی و نه غرب را کنار بگذاریم. این به معنای این است که ما واقعیات بین الملل را بشناسیم و بر اساس این شرایط گذار از جهان غربی به جهان پساغربی عمل کنیم از این رو با اعتماد به نفس و با توجه به ظرفیت‌های ساختاری باید عمل کنیم. وزیر امور خارجه با اشاره به اینکه آمریکا با جنگ و فشار اقتصادی که به واقع تروریسم اقتصادی است علیه ایران اقدام می‌کند،گفت: ما اسم تحریم نمی‌آوریم چرا که تحریم یک معنی قانونی دارد. اقدامات آمریکا اقدامات زورمدارانه اقتصادی و یا، تروریسم اقتصادی است. ظریف در حوزه اقتصادی نیز، افزود: آقای انصاری معاون دیپلماسی اقتصادی هم امروز تشریف دارند. ما ابتدا یک تغییر ساختاری و یک تغییر فکری ایجاد کردیم. در تغییر فکری وزارت خارجه باید بگویم که وزارت خارجه در چهار دهه گذشته یک موجودیت سیاسی و امنیتی بود و ما خواستیم در این موجودیت یک تحول ایجاد کنیم تا یک موجودیت سیاسی، امنیتی و اقتصادی ایجاد شود. وی تاکید کرد: دوستان بپذیرند این کار دشوار است و شاکله وزارت خارجه در قالب تفکر امنیتی و سیاسی شکل گرفته است و تغییر این جهت گیری به اقتصادی دشوار است و ما از ابتدای ورود به دستگاه دیپلماسی گفتیم که سیاست خارجی باید به معیشت مردم کمک کند. تلاش ما این بوده که سیاست خارجی باری از دوش مردم بردارد و نه اینکه باری بر دوش مردم باشد. وزیر امور خارجه با بیان اینکه تمامی تلاش ما این بوده که فشار را از معیشت مردم برداریم،افزود: دومین تحولی که انجام دادیم، ایجاد یک معاونت اقتصادی در وزارت خارجه بود.ما یکی از قوی ترین سفرای وزارت خارجه که سابقه کار با تمامی کشورها را داشت، معاون اقتصادی کردیم تا این مهم را دنبال کنیم. ظریف با بیان اینکه در اهداف کار اقتصادی ما تجارت با شرق بود،اظهار داشت: رویکرد دوم، سیاست اقتصاد صادرات محور بود. تولید برای داخل فقط نمی تواند اشتغال و جهش تولید مورد نظر رهبری را فراهم کند. ما باید بسترهای لازم را فراهم کنیم تا دولت و بخش خصوصی کار کنند. این نکته را به دوستان عرض کنم که وزارت خارجه مسئولیت اقتصادی در دولت ندارد و باید تسهیل کننده باشد. وی گفت: کار ویژه ای که ما دنبال کردیم تا به آمریکا ضربه بزنیم، تهاتر بود.ما دنبال تهاتر هستیم تا دلار را از بازی اقتصادی خود خارج کنیم. بسیاری از کشورها هم با ما همراه شدند. امیدواریم در داخل دستگاه ها و مجلس به ما کمک کند برای اینکه مقاومت‌هایی که در حوزه تهاتر در داخل کشور وجود دارد، از بین برود. وزیر امور خارجه در مورد توافقات منطقه‌ای، افزود: پیوستن ایران به اتحادیه اقتصادی اوراسیا هم نشان دهنده توجه ما به انتقال منطقه ای قدرت، هم نشان دهنده توجه ما به حوزه پیرامونی و هم توجه به اقتصاد و روابط اقتصادی با همسایگان است که فرصت ویژه ای را برای کشور فراهم کرده که امیدواریم مورد استفاده قرار گیرد. در سال گذشته دوستان ما در بخش اقتصادی بیشترین استفاده را از این وضعیت کردند. ظریف اضافه کرد: یکی دیگر از اقدامات ما در حوزه اقتصادی حل مشکل صادر کنندگان بود که تلاش کردیم مسائل آنها را برطرف سازیم. وی شناسایی فرصت‌های صادراتی را یکی دیگر از اقدامات وزارت خارجه در حوزه اقتصاد دانست و گفت: شما اگر به سایت وزارت امور خارجه نگاه کنید ملاحظه می فرمایید که ما تمامی فرصت های خارجی را در آنجا آورده ایم، از سوی دیگر با تهیه یک نرم‌افزار در حال ارائه و معرفی ظرفیت‌های داخلی برای سرمایه گذاران خارجی هستیم. وی ادامه داد: یکی از بحث‌هایی که در آن بسیار فعال بود این بحث کریدور های تجاری است و به دنبال بازگرداندن ایران به پروژه راه ابریشم هستیم یکی از اتفاقاتی که در گذشته رخ داده بود این بود که ایران از تمام کریدور های اقتصادی منطقه در حال خارج شدن بود، اما یکی از اهدافی که دنبال می کنیم ایجاد کریدور شمال جنوب و شرق و غرب است. وزیر امور خارجه با اشاره به تلاش های این وزارت خانه برای حل مشکل سرمایه گذاران، گفت: برای حل مشکلات سرمایه گذاری گفت و گوهایی با قوه قضاییه داشته ایم تا شرایط ویژه برای بخش خصوصی ایجاد شود. ظریف توجه به ظرفیت های استانی را یکی دیگر از اصول وزارتخارجه برای توسعه اقتصادی دانست و گفت: در وزارت خارجه یک اداره برای استفاده از ظرفیت‌های استانی تاسیس شده است و به دنبال این هستیم تا ظرفیت های استانی را به جهان اعلام کنیم. وی افزود: شرایط دنیا در حال تحول است؛ جمهوری اسلامی ایران توان آن را دارد که در این شرایط در حال تحول، نقش بسیار مهمی بازی کند، ایفای این نقش نیازمند به انسجام داخلی است و در همین راستا وزارت خارجه در خدمت شما نمایندگان مردم است ، در وزارت خارجه دیدگاه حزبی وجود ندارد و حزبی شدن و جناحی شدن به معنای پایان کار در وزارت خارجه است. وزیر امور خارجه تاکید کرد: ما آماده ایم با تمام ظرفیت های موجود با نمایندگان مجلس همکاری کنم و همانطور که بهترین روابط را با برادر شهیدم حاج قاسم سلیمانی داشتیم و هر هفته جلسه هماهنگی با او برگزار می کردیم این امکان را نیز داریم که با شما هماهنگ باشیم و برای پیشبرد اهداف انقلاب اسلامی با هم همکاری کنیم.