خط نيوز - کابینه‌بازی! - نسخه قابل چاپ

دوباره انتخابات ریاست جمهوری نزدیک شد و برخی جریانات و احزاب سیاسی که فقط هر چهار سال یک بار و در نزدیکی‌های انتخابات ریاست جمهوری یادشان می‌افتد که حزب و گروهی سیاسی هستند، از کما خارج شده و وارد بازی‌های سیاسی جدید شدند. این بار اما علاوه بر سایر بازی‌های ادوار گذشته انتخابات، یک بازی جدید هم به سرگرمی‌های این سیاسیون خودخوانده اضافه شده است؛ کابینه‌بازی!

به گزارش ایسنا، سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، خرداد ۱۴۰۰ برگزار خواهد شد. انتخاباتی که برخلاف ادوار گذشته با توجه به شیوع ویروس کرونا و محدودیت‌هایی که احتمالا تا زمان برگزاری انتخابات نمی‌توان به برطرف شدن آن‌ها امید داشت، در شرایطی متفاوت برگزار خواهد شد. با وجود این محدودیت‌ها، برخی جریانات سیاسی و احزاب مدتی است که با یارگیری در فضای مجازی تلاش می‌کنند کاندیدای طیف مورد نظر خود را در افکار عمومی مطرح کنند. ظرفیت فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی در انتخابات سال ۹۶ به خوبی نشان داد که این فضا می‌تواند تاثیر مستقیمی بر آرای عمومی داشته باشد. موضوعی که از دید جریانات سیاسی هم دور نمانده و آن‌ها در فاصله بیش از چهار ماه مانده به انتخابات ۱۴۰۰، به دنبال تاثیرگذاری بر فضای انتخابات هستند. این که جریانات سیاسی چپ و راست کشور و طیف‌های مختلف درون این جریانات به دنبال کاندیداهای مورد نظر خود برای رسیدن به صندلی ریاست جمهوری باشند در ذات خود محل ایراد نیست و اساسا یکی از وظایف ذاتی جبهه‌ها و احزاب سیاسی همین تلاش برای رسیدن به قدرت و اجرای سیاست‌های مدنظر آن جریان است اما در این میان شاهد اتفاقات عجیبی هستیم که، اقدامات انتخاباتی برای جریانات را سوال‌برانگیز می‌کند. در روزهای اخیر شاهد بوده‌ایم که این جریانات از طریق فضای مجازی اقدام به انتشار لیست‌های مختلف کابینه‌های احتمالی دولت سیزدهم به سرلیستی افراد مورد نظرشان کرده‌اند گویی چند نفر کنار هم نشسته و با گذاشتن نام وزارت‌خانه‌ها و معاونت‌های موجود در کابینه، با ردیف کردن اسامی طیف مورد نظر خود در حال کابینه‌بازی هستند. این موضوع در هر دو جناح سیاسی کشور هم دیده می‌شود و البته با توجه به این که اصولگرایان از حالا با حساب کردن روی دوپینگ‌های انتخاباتی، خود را پیروز قطعی انتخابات آینده می‌دانند رقابت درون‌گروهی آنها هم از طریق همین لیست‌های کابینه و سرلیست‌های مورد نظر بیشتر دیده می‌شود. در دکان اصولگرایان همه جور کالایی پیدا می‌شود؛ از لیست "دولت کار و کرامت" که از سید ابراهیم رئیسی دعوت به حضور در انتخابات می‌کند، تا لیست "دولت جوان انقلابی" که سعید جلیلی را رئیس‌جمهور شایسته می‌داند. از کابینه "توسعه و پیشرفت" منتسب به محمدباقر قالیباف تا کمپین دعوت از محسن رضایی برای نجات اقتصاد کشور در انتخابات ۱۴۰۰، از تبلیغ برای کابینه نظامی به ریاست سعید محمد تا اعلام آمادگی حسین دهقان. از طرفی کابینه‌ها و کاندیداهای منتسب به اصلاح‌طلبان هم در شبکه‌های اجتماعی در حال دست به دست شدن هستند؛ از کابینه به ریاست سید حسن خمینی تا دعوت از محمدجواد ظریف، از سخن گفتن درباره تیم علی لاریجانی-ظریف تا تلاش برای اجماع بر سر اسحاق جهانگیری. فارغ از این که این لیست‌ها با چه اهدافی و از سوی چه کسانی منتشر می‌شوند و آیا واقعا در اتاق فکرهای جریانات سیاسی چنین کابینه‌هایی استخراج شده یا خیر، چند نکته جالب توجه است. اول اینکه مگر رئیس‌جمهور یا کاندیدای ریاست جمهوری با مشورت مشاورانش کابینه مورد نظر خود را مشخص نمی‌کند؟ در این صورت چگونه افرادی د رحالی که هنوز کاندیدای مورد نظرشان برای حضور در انتخابات اعلام آمادگی نکرده، از طرف او کابینه می‌چینند؟ آیا این کار تحمیل نظر عده‌ای خاص بر رئیس‌جمهور مورد نظر همان افراد و به نوعی سهم‌خواهی به حساب نمی‌آید؟ در همین زمین روز یک‌شنبه ۱۹ بهمن، مالک شریعتی‌نیاسر عضو کمیسیون انرژی و نماینده مردم تهران در مجلس در صفحه شخصی خود در توییتر نوشت: «فهرست‌های خیالی از کابینه‌های توهمی، محصول مشترک عملیات روانی رقیب و ‎شهرت‌طلبی معدودی از حاضرین در آن‌هاست. درون جبهه انقلاب، سلایق مختلفی هست و نباید صف‌آرایی مصداقی را کلید زد. مکمل ‎نهضت نیامدن، کشیدن ترمز جمع‌آوری امضاهای دعوت خصوصا در مجلس است که قطعا نتیجه‌اش چندپاره شدن است.» از طرفی نگاهی حتی سطحی به این کابینه‌های پیشنهادی نشان می‌دهد که گروهی، اسامی عده‌ای را که خودشان خودی می‌دانند کنار هم گذاشته و برای هر کدام در دولت آینده پستی را در نظر گرفته‌اند. آن هم بدون آن که به تخصص، تجربه و حتی مواضع گذشته آن فرد توجه شود. به طور مثال در یکی از این کابینه‌ها فردی برای معاونت امور زنان و خانواده رئیس‌جمهور آینده پیشنهاد شده که مواضع ضدزن او مدت‌ها به محل مناقشه فعالان سیاسی و اجتماعی بدل شده بود و یا برخی افراد که حتی سابقه یک روز مدیریت در سطح کلان کشور را ندارند به عنوان وزیر معرفی شده‌اند! چنین اقداماتی آیا توهین به شعور مردم و به سخره گرفتن آنان به حساب نمی‌آید؟ پرویز سروری دبیر شورای ائتلاف نیروهای انقلاب درباره این کابینه‌ای مختلف روز یک‌شنبه ۱۹ بهمن در توییتی نوشت: ‏«اینکه مردم در ‎انتخابات۱۴۰۰ نه فقط به یک نفر به عنوان رئیس‌جمهور بلکه به او و کابینه‌اش رای بدهند فکر درستی است، مدل ‎شورای ائتلاف "نامزد-کابینه" است. اما پوسترهای رنگارنگی که این روزها شتاب‌زده و از منابع نامعلوم منتشر می‌شود مردم را گیج کرده و به اصل این فکر لطمه می‌زند.» این که کاندیدای احتمالی انتخابات پیشاپیش کابینه احتمالی خود را معرفی کند تا مردم با شناخت بیشتری رای بدهند بسیار هم خوب است اما در جایی که هنورز نه کاندیدایی مشخص است و نه جریانات سیاسی در درون خود به اجماع خاصی رسیده‌اند، این گونه اقدامات بیش از آن که تلاش برای آگاهی رای‌دهندگان باشد به نوعی ایجاد لیستی از خودی‌ها و پر کردن پیشاپیش صندلی‌های قدرت برای طیف‌های خاص به حساب می‌آید. از طرفی بسیاری از این لیست‌ها شبیه یکدیگر بوده و گویی منشا واحدی دارند. انگار جریانات سیاسی، کابینه دولت سیزدهم را پیش از برگزاری انتخابات و مشخص شدن فرد پیروز میان خود تقسیم کرده‌اند و تنها بر سر رئیس دولت آینده به توافق نرسیده‌اند چرا که با نگاه به لیست‌های منتشرشده، اسامی مشترک زیادی دیده می‌شود. توجه نکردن به شایسته‌سالاری و نگاه قبیله‌ای معضل دیگری است که در این لیست‌ها دیده می‌شود. نکته دیگر این که چرا تاکنون هیچ یک از افرادی که از آن‌ها به عنوان کاندیدا در این لیست‌ها نام برده شده است واکنشی در تایید یا تکذیب اخبار منتشرشده نداشته‌اند؟ هر چند که هنوز تنور انتخابات ۱۴۰۰ داغ نشده و تمامی این رویدادها در حد گمانه‌زنی هستند و حتی کاندیداهای انتخابات آینده هم به جز یکی دو نفر که به صورت رسمی اعلام کاندیداتوری کرده‌اند، مشخص نیست اما با این وجود به نظر می‌رسد "کابینه‌بازی" و "وزیرسازی" و به طور کلی "مهره‌چینی" در کابینه احتمالی آینده، برای عده‌ای به تجارتی پرسود بدل شده که هر روز با ارائه لیستی جدید به ریاست افراد مورد نظر خود تلاش می‌کنند، دولت سیزدهم را به ملک طلق برخی افراد بدل کنند. اینجاست که کاندیداهای انتخابات ۱۴۰۰ باید با چشمی باز و استفاده از مشاورینی مجرب، در دام چنین شعبده‌بازی‌هایی نیفتند و دولت آینده را پیشاپیش به نکاح عده‌ای "کابینه‌ساز پرهیاهو" و البته فرصت‌طلبانی که تنها در دوران انتخابات سر و کله‌شان در رسانه‌ها و فضای مجازی پیدا می‌شود، درنیاورند.