به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم کارگروه تخصیص کاغذ که در اتحادیه تعاونی ناشران سراسر کشور ( آشنا) تشکیل می شود، عصر روز گذشته سه شنبه 10 دی ماه در جلسه خود میزبان اصحاب رسانه بود. محمد علی جعفریه مدیر نشر ثالث احمد کمالی نژاد نماینده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مهدی اسماعیلی راد دبیر کارگروه در این نشست حضور داشتند.
مهدی اسماعیلی راد رئیس اتحادیه ناشران آشنا در ابتدای این نشست در سخنانی با اشاره به سامانه تخصیص گفت: سامانه ای که برای توزیع کاغذ طراحی شده است، شبیه سامانه ای است که چندین سال است برای ثبت نام ناشران در نمایشگاه کتاب مورد استفاده قرار می‌گیرد. ناشر برای دریافت کاغذ وارد سامانه شده و ثبت نام خود را انجام می‌دهد و پس از آن مجوز چاپ کتاب، نسخه pdf کتاب و مجوز نشر خود را وارد می کند، البته ما ظرف چند ماه آینده به درگاه اداره کتاب متصل خواهیم شد و دیگر نیازی به بارگذاری تصویر مجوز نیست بلکه تنها شماره مجوز ثبت می شود.
وی تصریح کرد: ناشر پس از ثبت‌نام، تقاضای خود را بر اساس شمارگان کتاب قرار می دهد، سامانه نیز مصرف کاغذ را محاسبه کرده و تعداد کاغذ تخصیصی را بر اساس تیراژ خود اظهاری ناشر اعلام می‌کند. پیش فاکتور ها صادر می شود و ناشر می تواند حتی از طریق درگاه الکترونیک متصل به سایت تا سقف 50 میلیون تومان پیش فاکتور خود را پرداخت کند. کارشناسان توزیع 72 ساعت کاری پس از ثبت ، میزان درخواست را بررسی می‌کنند، تقاضاها بر اساس موجودی بررسی می‌شود . ناشر 72 ساعت پس از صدور پیش فاکتور مهلت دارد که پیش پرداخت را انجام داد.
اسماعیلی راد در پاسخ به این پرسش تسنیم که معمولاً ناشران آن میزانی را که تقاضا می کنند دریافت می کنند یا خیر گفت: ما در تخصیص کاغذ عملکرد سالهای گذشته ناشر را مورد ارزیابی قرار می دهیم، البته در کمیته ای که از ابتدا برای کاغذ در وزارت ارشاد تشکیل شده بود، تنها عملکرد سالهای گذشته ناشر ملاک بود، اما اکنون در کمیته تخصصی یکی از آیتم ها نظارت بر مصرف است، ما درخواستی را که مشکلی نداشته باشد به صورت صددرصد می‌دهیم، در صورتی که در شمارگان شمارش شده اظهاراتشان واقعی باشد.
وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه گزارشاتی وجود دارد، مبنی بر اینکه تعدادی از واردکنندگان کاغذ دولتی زمانی که ارز دولتی را گرفته و کالا را به کشور وارد کردند، از واردات کالا با ارز دولتی سرباز زده و خواستار ارز مبادله‌ای شده‌اند، در بانک مرکزی نیز ارز مبادله‌ای را با آنها ارزان‌تر از قیمت بازار حساب کرده اند آیا این صحت دارد، گفت: خیر چنین نیست، جریان اینگونه است که سال 97کاغذ های زیادی به کشور وارد شد، اما از خرداد ماه امسال بود که جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهور مصوبه ای داد که کاغذ به همان شکل سابق باز می گردد و تنها 40 میلیارد مطبوعات و 40 میلیارد نشر از کاغذ دولتی بهره‌مند شوند. پس از آن آقای کلامی نیز بخشنامه‌ای را ابلاغ کرد که کاغذهایی که آمده باید مابه التفاوت بدهند و نرخ این مابه التفاوت را دلار 9 هزار تومان گرفتند، بنابراین کاغذها به این شکل وارد شد.
وی افزود: الان قیمت جهانی کاغذ افزایش نداشته است، حتی تا حدودی کاهشی بوده است و مصرف کننده هم اندک است و به همین دلیل قیمت کاغذ در بازار آزاد پایین آمده است.
وی در پاسخ به پرسشی درباره اینکه برخی از کارشناسان بازار کاغذ ادعا می‌کنند وزارت ارشاد با ورود به موضوع کاغذ موجب برهم زدن نظم بازار شده و اکنون خود را کنار کشیده است، آیا شما را می پذیرید؟ گفت: کاغذ دو مدل مصرف دارد فرهنگی و صنعتی. اگر آمار سال 97 گمرک را اگر مشاهده کنیم خواهیم دید که کاغذ بسیاری به کشور وارد شده است، دوستان ما فرافکنی می‌کنند، آن زمان می‌گفتند شما تنها 20 درصد مصرف کشور را در اختیار دارید و نمی توانید کاغذ را مدیریت کنید. اما ما توانستیم قیمت را کاهش دهیم.
علی جعفریه مدیر انتشارات ثالث نیز که در این نشست بود در سخنانی گفت: یکسری تجار هستند که سالهاست کاغذ به کشور وارد می‌کنند، وقتی تحریم‌ها شروع شد اینها در انبارهای خود محموله های فراوان کاغذ داشتند، اما درها را بسته بودند و حتی در دوره ای از تهران کالاها را خارج کردند و به بسیاری از شهرهای مختلف از جمله زنجان بردند، تصور می‌کردند که وزارت ارشاد و ناشران نمی‌توانند قیمت کاغذ را پایین بیاورند، ما آن زمان به ناشران گفتیم این کاغذ را نخرید چون کاغذ گران است. بنابراین کاغذها در انبارها ماند و اکنون از 2 تا 3ماه گذشته که قیمت‌ها کاهش یافته است بسیاری از همین محتکران کاغذها را به بازار تزریق می‌کند.
وی ادامه داد: حتی در موردی پیش آمد که یک تاجر برای فرار از بار مالیاتی تعدادی از کاغذ های خود را به نام یک ناشر فاکتور زده بود و زمانی که آن ناشر برای محاسبه مالیات خود به اداره مالیات مراجعه کرد، متوجه شد که 14 میلیارد تومان برایش مالیات بریدند ، پس از پرس و جو به این نتیجه رسیدیم که پارتهایی از کاغذهای وارداتی را به نام این ناشر ثبت کرده اند.
اسماعیل راد با اشاره به جداول آماری توزیع کاغذ گفت: از زمان شکل گیری کارگروه یعنی از 5 آبان سال 97 تا 17 تیر ماه سال 98 یعنی قبل از شکل‌گیری کارگروه تخصصی 1905ناشر درخواست دریافت کاغذ دولتی ثبت کرده اند که تناژ آن به کیلوگرم معادل 20590932 بوده است، پس از آن یعنی از زمان شکل گیری کارگروه 18تیرماه 98 تا دوم دی ماه سال جاری 3966 ناشر تقاضای کاغد داشتند که تناژی به اندازه 9701563 کیلوگرم توزیع شده است. در مجموع آمار توزیع کاغذ از زمان تشکیل کارگروه کاغذ وزارت ارشاد 30292494 کیلوگرم بوده است.
وی ادامه داد: در مجموع از 40 هزار تن کاغذ نشر، 25 درصد وارد کشور شده است، توجه داشته باشید که امکان دارد ناشری چند نوبت کاغذ گرفته باشد، بنابراین 1960 ناشر تقاضا داده اند, اما 4074فاکتور برای آنها صادر شده است. در سال 97برای ناشران آموزشی نیز کاغذ اختصاص داده شده است.
اسماعیلی راد اضافه کرد: طبق آمارهای خانه کتاب در سال 97 ناشران 48 هزار تن کاغذ مصرف کرده اند.
اسماعیل راد در پاسخ به پرسش تسنیم مبنی بر اینکه برخی واردکنندگان ادعا می کند واردکنندگان همکار با وزارت ارشاد کاغذ را گران می‌فروشند آنها در پیش فاکتور های خود هر پارت کاغذ از 100 تا 150 دلار بالاتر از قیمت تمام شده درج می کنند، گفت : چنین چیزی صحت ندارد، واردات کاغذ یک بازار رقابتی است. چنین کاری نمی توان انجام داد. ما با واردکنندگان سالمی همکاری می کنیم، برای نمونه وارد کننده ای بوده است که از یک کارخانه در پرتغال کاغذ را بندی 970 دلار خریده است، ولی تولید کننده به او گفته است، چون مشتری سابق من هستیو، هر کیلو 10 دلار به تو تخفیف خواهم داد، اما این واردکننده این 10 دلار را هم در فاکتور خود ثبت کرده است. یا اکنون موردی داریم که وارد کننده کاغذ بالکی را هر پارت 776 دلار پیشنهاد داده است، یعنی 100 دلار پایین تر از قیمت سایر واردکنندگان، طبعا حضور این واردکننده دیگران را کنار خواهد زد. این کم لطفی است که بگوییم ارشاد کاغذ را گران تر می فروشد، اتفاقاً این اتفاق در دوره‌های قبل رخ داده است، واردکننده ای کاغذ را کیلویی 1800 دلار آورده بود که با شکل گیری کارگروه تخصصی حاضر شد آن را 900 دلار بفروشد.
محمد علی جعفریه مدیر نشر ثالث نیز در پاسخ درباره تخصیص کاغذ و فساد هایی که در این زمینه وجود دارد گفت: قبل از اینکه نظارتی وجود نداشت، کاغذ در اختیار دلالان و کاغذ فروشان قرار می‌گرفت، اما در ماه های گذشته می توان مدعی شد که 90 تا 95درصد کاغذهای توزیعی به دست مصرف کننده واقعی رسیده است, دیگر ناشران نمی‌رود که از بازار آزاد کاغذ تهیه کنند. به نظر من قیمت کاغذ طی یک ماه آینده 20 تا 30 هزار تومان نیز بیشتر پایین خواهد آمد.
احمد کمالی نژاد در پاسخ به پرسش دیگر تسنیم مبنی بر اینکه آیا گزارشاتی کارگروه نظارت وجود دارد و اینکه آیا ناشرانی هستند که تخلف کرده باشند گفت : برخی ناشران نماها هستند که کاغذ را در سال 97 گرفته‌اند و آن را فروختند، الان این ناشران دیگر نمی‌توانند کاغذ بگیرند پرنده هایی هم برایشان تشکیل شده است.
جعفریه نیز افزود: در دوره اول ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد نامه ای توسط 150 ناشر به امضا رسید که اعلام کردند ما کاغذ یارانه ای نمی‌خواهیم، چون سود کتاب چاپ نکرده آن زمان بیشتر از کتاب چاپ کرده بود.( اشاره به فروش کاغذ در بازار آزاد توسط ناشران در سالهای 85 و 86 ) ما در کارگروه کاغذ تلاش کردیم به گونه ای عمل کنیم که سود کتاب چاپ نکرده بیشتر از کتاب چاپ کرده نباشد. اکنون می‌توان به جرئت ادعا کرد که از بین همه درخواست هایی که برای دریافت کاغذ به دست ما می‌رسد 5 تا 6 درصد درخواست ها غیر واقعی است.
بنا به گفته اسماعیلی را تاکنون هیچ کاغذی که توسط نهاد های مربوطه از ابزارهای احتکار کشف و شناسایی شده است به سیستم توزیع کاغذ دولتی وارد نشده است تنها 500 تن به مطبوعات اختصاص پیدا کرده است.
کمالی نژاد نیز در این باره ادامه افزود: برخی از ناشران بودند که به ما اعلام کردند اگر کاغذها مصادره ای است ما این کاغذها را نمی‌خواهیم بنابراین وزارت ارشاد اساساً به دنبال این نرفت که کاغذ های کشف شده را در سیستم توزیع وارد کند.
اسماعیلی راد در پایان سخنان خود به درخواست‌های 16 آذر تا 8 دیماه ناشران برای دریافت کاغذ اشاره کرد و گفت 644 ناشر از استانهای کشور به جز قم اصفهان و خراسان تقاضای دریافت کاغذ داشتند که این تقاضا در جلسه امروز بررسی می شود این جلسات کارگروه ممکن است روزانه, هفتگی, دو هفته یک بار باشد و از مجموعه معاونت فرهنگی وزارت ارشاد اتحادیه تهران و اتحادیه ناشران سراسر کشور آشنا اعضا در آن حضور دارد.
بخش دیگری از این نشست نیز به موضوعاتی چون قاچاق کتاب و کتاب سازی ها اشاره داشت که جعفریه در سخنانی از شناسایی 750 هزار جلد کتاب قاچاق در سال گذشته توسط کمیته صیانت خبر داد و گفت: اصحاب رسانه شایسته است که ناشران را در پیگیری موضوع قاچاق کتاب بیشتر حمایت کنند.چرا که کاغذی که به صورت کاغذ دولتی وارد کشور می‌شود، در حقیقت ارز آن از ارز دارو حاصل شده است، ما درخواست دادیم که به کاغذ ارز داده شود، بنابراین از بودجه‌ای که برای دارو در نظر گرفته بودند کاسته شد تا کاغذ از ارز بهره‌مند شود. شایسته نیست که این ارز در اختیار کسانی قرار گیرد که اقدام به کتاب‌سازی و قاچاق کتاب می‌کنند.
